Hürriyet Gazetesi Okur Temsilcisi Faruk Bildirici, Milli Eğitim Bakanlığı'nın tekzip yolladığı bir haber için yazılı basına resmi ilan dağıtımı yapan Basın İlan Kurumu'nun söz konusu habere sayfalarında yer veren gazetelerden savunma istediğini yazdı.

Basın İlan Kurumu'nun gazetelere gönderdiği 29 Kasım 2012 tarihli yazıda “Basın ahlak esaslarına riayet etmeyen gazete ve dergilerin ilanlarının kesileceği” hükmüne atıfta bulunulduğunu belirten Bildirici, "Basın İlan Kurumu, yazılı medyanın RTÜK’ü olmaya mı hazırlanıyor" sorusunu sordu.

Bildirici'nin "Basın İlan yeni RTÜK mü?" başlığıyla kaleme aldığı yazısı şu şekilde:

"Daha önce de yazmıştım, Basın İlan Kurumu, 27 Mayıs askeri darbesinin ardından iktidarın resmi ilanları basına karşı silah olarak kullanmasını önlemek amacıyla oluşturulmuş bir kurum. Asıl görev alanı da resmi ilanların gazetelere adil ölçülerle dağıtımına aracılık etmek.

Hâlâ böyle bir kuruma gerek var mı, bu konuda görüşler farklı. Fakat tartışılamayacak kadar açık bir nokta var, o da Basın İlan’ın içerik denetleyici bir kurum olmadığı! Ne kuruluş amacında böyle bir yaklaşım var, ne de Basın İlan böyle bir işlevi yerine getirmek üzere düzenlenmiş bir kurum.

Buna rağmen Basın İlan Kurumu içerik denetimine girişti. Milli Eğitim Bakanlığı’nın “Kamp değil okul” başlıklı haberle ilgili tekzibini yayınlamayan ve aralarında Hürriyet’in de bulunduğu 11 gazeteden savunma istedi. Basın İlan’ın, gazetelere gönderdiği 29 Kasım 2012 tarihli yazıda “Basın ahlak esaslarına riayet etmeyen gazete ve dergilerin ilanlarının kesileceği” hükmünü içeren 49. maddesine atıfta bulunuldu. Böylece Hürriyet, Posta, Milliyet, Habertürk, Sözcü, Vatan, Taraf, Güneş, Radikal, Özgür Gündem, Aydınlık ve Günboyu gazetelerine ilan kesme tehdidinde bulunulmuş oldu.

Milli Eğitim Bakanlığı’nı bu kadar kızdıran haberde Batman’ın Çağlı Köyü’ne bağlı Kuzguncuk Mezrası’nda Milli Eğitim Müdürlüğü’nün gönderdiği prefabrik yapının iki aydır kurulmadığı, öğrencilerin çadırda eğitim gördüğü yazıyordu.

Bakanlık ise “Mezrada resmi bir okul bulunmamaktadır. İddia edilenin aksine öğrenciler taşımalı eğitim kapsamına alınmış, bunu kabul etmeyen aileler hakkında suç duyurusunda bulunulmuştur” görüşünü savundu.

Buna karşılık DHA Batman Muhabiri Arif Aslan haberi yazarken Sason Kaymakamı Bahadır Yörük ile de konuştuğunu vurguladı. Aslan, aynı haberi Anadolu Ajansı’nın da geçtiğine dikkat çekti. Gerçekten bazı gazetelerdeki haberlerde AA mahreci var. Milli Eğitim’in yalanlamak istediği haber bu işte.

Yalanlama çabası bir yana Milli Eğitim’in doğrudan Basın İlan’a başvurması, onların da bu talebi işleme koyması, yeni bir dönemin mi habercisi acaba? Yoksa Basın İlan, yazılı medyanın RTÜK’ü olmaya mı hazırlanıyor? Öyleyse basın özgürlüğüne yeni bir müdahale kanalı açılmaya çalışılıyor demektir..."

Basın İlan Kurumu'ndan yanıt
Hürriyet'in haberinin ardından konuya ilişkin soL Portal'a bir bilgilendirme yazısı gönderen Basın İlan Kurumu, haberin doğru ifadeler içermediğini dile getirdi. Basın İlan Kurumu'nun ilgili yazısı şöyle:

Hürriyet gazetesinin 17 Aralık 2012 tarihli nüshasındaki Okur Temsilcisi köşesinde yayımlanan ‘Basın İlan yeni RTÜK mü?’ başlıklı yazı, aynı gün gazetenizin internet sayfasında yayımlanmıştır. Bu yazının tarafı olmamıza rağmen kurumumuz aranarak bilgi talep edilmemiş, kamuoyu eksik bilgilendirilmiştir. Hürriyet Gazetesi’ne konuyla ilgili açıklama yapılmıştır.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın Batman sınırları içerisinde olduğu iddia edilen bir çadır okul haberiyle ilgili kurumumuza yaptığı şikayeti konu alan yazıda “Hâlâ böyle bir kuruma gerek var mı, bu konuda görüşler farklı. Fakat tartışılamayacak kadar açık bir nokta var, o da Basın İlan’ın içerik denetleyici bir kurum olmadığı! Ne kuruluş amacında böyle bir yaklaşım var, ne de Basın İlan böyle bir işlevi yerine getirmek üzere düzenlenmiş bir kurum. Buna rağmen Basın İlan Kurumu içerik denetimine girişti.
…
Yalanlama çabası bir yana Milli Eğitim’in doğrudan Basın İlan’a başvurması, onların da bu talebi işleme koyması, yeni bir dönemin mi habercisi acaba? Yoksa Basın İlan, yazılı medyanın RTÜK’ü olmaya mı hazırlanıyor? Öyleyse basın özgürlüğüne yeni bir müdahale kanalı açılmaya çalışılıyor demektir...” ifadeleri yer almıştır.

Bilindiği gibi, 2 Ocak 1961 tarihinde kabul edilen BASIN İLÂN KURUMU TEŞKİLİNE DAİR 195 SAYILI KANUN’UN 49’UNCU MADDESİNDE BASIN AHLÂK ESASLARI yer almaktadır. Bu esaslar, güncel gelişmelere göre 18 Kasım 1994 tarihinde 129 numaralı Genel Kurul kararıyla yeniden düzenlenmiştir.

Basın İlan Kurumu, 1961 yılından bu yana Türkiye’de basın ahlak esaslarıyla ilgili inceleme yapma ve müeyyide uygulama yetkisi bulunan tek kurumdur. Yargı yolunun da açık olduğu basın ahlak esaslarıyla ilgili uygulamalarımız, sokaktaki vatandaştan üst düzey devlet görevlilerine kadar herkesin başvurusuna açıktır. Türkiye ve dünyadaki gazetecilik meslek etik kuralları ile evrensel hukukun ilkeleri gözetilerek, titizlikle yürütülen uygulama sayesinde bugüne kadar birçok kişi, kurum ve kuruluşun mağduriyeti giderilmiştir. Aynı şekilde haklarında suçlamalarda bulunulan birçok yayın ve gazeteci de haklılığını kanıtlama imkanı bulmuştur. Basın İlan Kurumu’na Türkiye genelinden yapılan başvuruların içeriği incelendiğinde, Kurumumuz’un önemli bir kamu görevini yerine getirdiği daha iyi anlaşılacaktır.

Basın İlan Kurumu, yasayla verilen bu görevi yerine getirmezse toplum basın ahlak esaslarını hiçe sayarak yayın yapan sorumsuz gazetecilik örnekleri karşısında savunmasız kalacaktır. Temennimiz, köklü bir geçmişe sahip Türkiye medyasının, ‘bağımsız, sektörün içinden ve yasal dayanağı olmayan’ bir özdenetim mekanizması kurması en büyük temennimizdir.

Bu arada, Milli Eğitim Bakanlığı’nın başvurusuyla ilgili inceleme devam etmekte olup, sonuçlandığında talep etmeniz halinde ayrıca bilgi verilecektir."