Skandalların şirketi THY

Dünkü kazanın ardından ölü sayısına ilişkin verilen yanlış beyanların yarattığı skandal tazeyken, THY'yi son birkaç yıldır skandalların şirketi haline getiren gayriciddi uygulamalara, liyakatsiz atamalara ve sorumsuz anlayışa topluca göz attık.

soL (HABER MERKEZİ) Türk Hava Yolları'na (THY) ait bir uçağın dün Amsterdam Schiphol Havalimanı'na inişte geçirdiği kaza sonrasında THY yetkililerinin can kaybı olmadığı yönünde üst üste yaptıkları açıklamalar ve hemen ardından Hollandalı yetkililerin 10 ölü olduğunu açıklaması, THY'nin sorumsuz yöneticilerinin dahil olduğu onlarca skandalı tekrar akla getirdi. İşte özelleştirme, taşeronlaştırma ve AKP zihniyetinin, bir zamanların prestijli şirketi THY'yi düşürdükleri durum...

Aralık 2008
Eşi ile birlikte hac ziyaretinden dönen THY Genel Müdürü Temel Kotil, Cidde`den İstanbul'a gelip Atatürk Havalimanı VIP salonundan çıktığı sırada, ayağında çorap üstü naylon terliklerle görüntülendi. Başlangıçta "Bu terlik değil açık ayakkabı, biz kriz döneminde dünya devlerinden yolcu çalıyoruz, siz hâlâ terlik diyorsunuz" diyerek üste çıkmaya çalışan Kotil, daha sonra "Kıyafetlerime dikkat ederim. Ayağımdaki sağlık sorunum nedeniyle terlik giymiştim. Çok üzgünüm" dedi.

Kasım 2008
Daha iki yıl önce THY bünyesinde çalışmaya başlayan, kısa süre sonra da Eğitim Koordinasyon Başkanlığı görevine getirilen Hüseyin Keskin, Sivil Havacılık Yönetmelikleri gereği beş yıl deneyim şartı aranan Yer İşletme Başkanlığı görevine atandı. airporthaber.com sitesine göre, iki yıl öncesine kadar hiçbir havacılık geçmişi bulunmayan Keskin, Karaköy'de tüccarlık yapıyor ve Sultanahmet'te de nargile salonu işletiyordu.

Ekim 2008
Vatan gazetesi yazarlarından Reha Muhtar, Başbakan Erdoğan'ın Doğan Grubu gazetelerini boykot etme çağrısının hemen ardından yolculuk ettiği bir THY uçuşunda, bu grubun gazeteleri ile Cumhuriyet gazetesinin kasten servis dışı tutulduğunu belirtti.

Bir diğer Vatan yazarı Yiğit Bulut da, THY'nin uçuşlarından birine bilet aldığını, fakat bindiği uçağın "THY uçağına benzetilmeye çalışılan bir AtlasJet uçağı" olduğunu fark ettiğini yazdı. Uçuş görevlilerinden birinin de THY'nin AtlasJet'ten uçak kiraladığını itiraf ettiğini söyleyen Bulut, AtlasJet biletlerinden çok daha pahalıya satılan THY biletlerini alan yolcuların hiçbir şekilde bilgilendirilmeden "THY makyajı ile kandırılmaya çalışıldığını" ifade etti.

Eylül 2008
Türk Hava Yolları'nın alt markası olan Anadolujet'e ait bir uçakta, 15 yaşındaki bir çocuk 9 bin metre irtifadayken pilot koltuğuna oturdu. Ankara - Erzurum seferini yapan Boeing 737-400 tipi uçak normal yüksekliğinde seyrederken, pilot, koltuğunu 15 yaşındaki S. T. adlı çocuğa bıraktı. Çocuk, pilot koltuğunda fotoğraf çektirip bir forum sitesinde yayınladı.
Yaşanan skandal üzerine THY soruşturma başlattı ve kaptan pilotu iş disiplinine uymadığı gerekçesiyle görevden aldı. Olayın ardından konuşan S. T., "Uçaklara karşı aşırı ilgim vardı. Bu nedenle bazı sorular yazıp kaptana sormak için kabin memurunun yanına gittim. Kaptan pilot tuvalete gitmek için dışarı çıkıyordu, karşılaştık. Soruları görünce şaşırdı ve içeri girip yardımcı pilota sormamı istedi. Yardımcı kaptan 'Kaptan gelinceye kadar oturmak ister misin' dedi. En büyük hayalim olduğu için oturdum. Cebimdeki kamerayı görüp resmimi aldı. Olay 1-2 dakika sürdü. Anlatıldığı gibi uçağı devralmadım, yanlışlıkla dahi olsa hiçbir düğmeye basmadım ve uçağı kullanmadım" dedi.

Ağustos 2008
Türk Hava Yolları'nın, Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nin (DHMİ) beş yetkilisine, eşleriyle birlikte yaptıkları Bangkok ziyareti için en az 40 bin YTL değerinde ücretsiz bilet verdiği ortaya çıktı. Bu yetkililerden biri olan Atatürk Havalimanı Başmüdür Yardımcısı Olcay Kılıçoğlu, "Sürekli olarak dünyadaki birçok havalimanını ziyaret ediyoruz. Bu ziyaretlerimiz sırasında çoğu zaman THY de dahil olmak üzere birçok havayolu şirketinden pass bilet kullanıyoruz. Ancak bu seferkinde farklı olarak eşlerimizi de yanımızda götürdük. THY'den bunun için bilet istedik, sağolsunlar bizi kırmadılar" dedi.

Temmuz 2008
THY Yönetimi, "kokpitte yemek yerken içeri alınan yolcuları aşağı indirdiği" gerekçesiyle Kaptan Pilot Bahadır Altan'ın iş akdini feshetti. Hava-İş Sendikası, Altan'ın yönetmeliğe uygun davrandığını, uzun süren bir uçuşun ardından, önceden sipariş verilen yemeklerini uçakta yemek amacıyla, temizlik ve güvenlik kontrolleri de henüz yapılmamış olan uçağa yolcu alımını 10 dakika ertelemesinin doğru olduğunu açıkladı. Havacılık Tıbbı Derneği de, "Olayda bir keyfilik ve kabalık olmadığı gibi, olası bir uçuş emniyeti zafiyetinin giderilmesi söz konusudur. Kaptan yemek arası vermeyerek ekibini aç mı uçurmalıydı, yoksa yolcuları uçağa yemek telaşı arasında mı almalıydı?" açıklaması yaptı. Altan, önceki yıl THY'de toplusözleşme görüşmeleri yapılırken emekçilerin örgütlenmesinde en çok çaba harcayan isimlerdendi.

Yine Temmuz ayında, İstanbul'dan kalkıp Denizli Çardak Havaalanı'na inen THY uçağı, bir süre sonra dönecekken, İstanbul'da sis olduğu haberi üzerine rötar yaptı. Birkaç saat sonra sis kalkıp uçak hareket edebilecek hale geldiğinde ise, pilot ve kabin memurlarının uçuş saat limitlerinin dolduğu ifade edilerek, sefer gerçekleştirilmedi. Yolcuların bir kısmı İzmir'e aktarılırken bir kısmı da yolculuklarını Denizli'den yapılacak bir sonraki uçuşa kadar ertelemek zorunda kaldılar. THY'nin kadrosunda yeterince yedek eleman bulunmaması, son yıllarda buna benzer çok sayıda aksaklığa neden oldu.

Haziran 2008
THY Sağlık Müdürü Rahim Erbaş'ın, yazılı ve sözlü sınavlarda başarılı olup da işe alınan yeni kabin memurlarını, sağlık kontrolleri sırasında taciz ettiği öne sürüldü. Hosteslerin, yaşadıkları taciz skandalını THY yetkililerine bildirmesi üzerine, Dr. Erbaş hakkında soruşturma başlatıldı. Dr. Erbaş, hakkındaki iddiaları reddetti ancak THY tarafından görevden uzaklaştırıldı. Dr. Erbaş'la birlikte çalışan diğer doktor da görevden alındı. Olayla ilgili bir açıklama yapan THY Basın Müşaviri Ali Genç, taciz iddialarını yalanlayarak, görevden alınan bu iki doktorun birlikte çalışırken sürekli kavga ettiklerini ve aralarındaki gerginliğin artık iş ortamına da yansıması sonucu uzaklaştırıldıklarını öne sürdü. Genç, "Zaten uzaklaştırma kararı, bu iddialardan 2-3 gün önce verilmişti. Bize taciz iddialarıyla ilgili herhangi bir başvuru gelmedi" dedi. THY Genel Müdürü Temel Kotil ise, basın mensuplarının taciz iddialarıyla ilgili sorularını "Gereği yapıldı" diyerek yanıtladı.

Mayıs 2008
Umreden dönen 18 kişilik kafile, yabancı yolcularla karışık oturmak istemeyince uçaktan indi. Kafiledekilerin ısrarı üzerine, kabin memuru, bir sonraki uçakta gitmeleri halinde bunun ayarlanabileceğini iletti. Kafile, uçaktan inerek bir sonraki uçakta diledikleri gibi oturarak Ankara'ya giderken, bir saatlik rötara sebep oldu. Terminalde THY'nin bir saatlik rötarı, "işletme nedenlerinden dolayı" olarak anons edilerek yolculardan özür dilendi.

Mart 2008
airport.com adlı internet sitesi, Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi'nin (JAA) Airbus 320 tipi uçakların bazılarının gövdelerinde uçuş emniyetini tehlikeye sokacak çatlaklar olduğunu ifade ederek, bu uçakları kullanan şirketlere AD (Airworthines Directive-Uçuşa elverişlilik) uyarısı yaptığını uyarı alan şirketlerden biri olan THY'nin bu uyarıyı dikkate almayarak gövdesinde çatlak bulunan söz konusu uçaklarından birini bakıma sokmadan uçurmaya devam ettiğini iddia etti. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün (SHGM) bu olay üzerine THY'yi yüksek miktarda para cezasına çarptırdığını belirten site, THY'nin uçakların bakım kartlarını, zamanında yapılmış gibi eski tarihle kapattığını da öne sürdü.

Aynı sitenin başka bir iddasına göre, yine Mart ayında, THY Yer İşletme Başkanlığı'na vekalet eden Eğitim Koordinasyon Müdürü Veysel Özbulur'un türbanlı eşi, ziyaret etmek için geldiği fakat makamında bulamadığı eşini kontuarda hosteslerle konuşurken görünce, havalimanında olay çıkardı. Özbulur, eşini sakinleştirmek için makamına götürmek istedi, fakat kavga büyüdü. Bu olayın ardından, Özbulur, vekaleten bulunduğu başkanlık görevinden alınarak eski görev yerine gönderildi. THY, bu haberi de yalanlayarak Özbulur'un söz konusu tarihten bir hafta önce vekalet görevinden affını isteyen bir dilekçe verdiğini ileri sürdü.

Kasım 2007
İstanbul İlim ve Kültür Vakfı'nın düzenlediği 'Said-i Nursi' sempozyumuna katılan yabancı konukların uçak biletlerine THY sponsor oldu. Fethullah Gülen cemaatinin düzenlediği ve 87 ülkeden konukların çağrılı olduğu sempozyumda, THY bilet ücretlerinde yüzde 50 civarında indirim yaptı.

Aralık 2006
THY'nin filosunda 13 yıldır bulunan ve olumsuz vakalarla anılan İngiliz yapımı RJ tipi uçakların kira sözleşmesinin sona ermesi, apronda deve kesilerek kutlandı. Teknik Uçak Bakım Başkanı Şükrü Can'ın girişimiyle alınan bir deve, süslenerek kamyonla alanın B kapısına getirildi. Apronda bekletilen RJ tipi uçağa kadar yürütülen deve, uçağın önünde kesildi, eti taşeron işçilere dağıtıldı. Can, bu iş için DHMİ ve polisten resmi izin aldığını belirterek, "Uçaklar geldiğinde kurban kesme âdeti var. Gittiklerinde de yapsak diye düşündük. Parayı aramızda topladık" diye kendini savundu. Bu "gelenek", yeni kurulan ve aldıkları iki uçak için iki deve kesen Turkuaz Havayolları tarafından Kasım 2008'de tekrarlanarak yaşatıldı.

Yine Aralık 2006'da, Köln-İstanbul seferini yapan bir THY uçağı, teknik bir arıza nedeniyle kalkıştan yarım saat sonra Köln'e geri dönmek zorunda kaldı. THY'nin yeni bir uçak gönderip yolcuları İstanbul'a getirmesi tam 15 saat aldı.