Ayakkabı, yumurta, boya, çürük meyve...

Iraklı bir gazetecinin Bush'a attığı ayakkabıları dünyanın gündemine oturdu. Tarihte Bush'un birçok kader ortağı bulunuyor.

soL (HABER MERKEZİ) ABD Devlet Başkanı Bush, görevinden ayrılmaya yakın yaptığı sürpriz Irak ziyaretinde, Iraklı bir yurtsever gazetecinin ayakkabılarının suratına isabet etmesinden son anda kurtulurken, Iraklı gazeteci dünya gündemine oturdu. ABD'nin görev süresi dolmak üzere olan başkanı Bush'a yapılan bu saldırı, birçok ülkede ABD ve Irak işgali karşıtları tarafından büyük bir sevinçle karşılanırken, dünyada ve ülkemizde zaman zaman meydana gelen bu tarz eylemleri de anımsattı.

Yumurta, domates, boya, ayakkabı atma gibi protesto eylemleri, çok eskilere dayanıyor. Örneğin, ilk Roma imparatorlarından Vespasianus Caesar Augustus'a (69-79) Hadrumetum'da çıkan bir isyanda eylemciler tarafından şalgam fırlatıldığı yazıyor. Son yıllarda bu tarz eylemlerde şalgam kullanılmasına pek rastlanmasa da, çürük yumurtalar, domatesler, renkli boyalar, protesto edilen politikacıyı epey zor durumda bırakıyor.

Fransa Başbakanı Lionel Jospin, 2001 yılında deli dana krizinin ortaya çıktığı dönemde, bir çiftlik ziyareti sırasında çözümsüzlükten şikayet eden çiftçiler tarafından yumurta yağmuruna tutulmuştu. Jospin'i zor durumda bırakan gösteriler arasında, yumurta yağmurundan bir yıl önce yaşadığı taş yağmuru da vardı. Filistin'in Ramallah kentinde bir konuşmaya katılan Jospin, İsrail'e verdiği destek nedeniyle, konuşmasından sonra öğrencilerin taş yağmuruna maruz kalmış, bulunduğu bölgeden zor kaçırılmıştı.

Blair'e tam isabet
2001 yılında İngiltere Başbakanı olan Tony Blair, Bristol'de yaptığı bir okul açılışı sırasında, Blair'in Irak politikalarını protesto eden bir grubun attığı çürük meyvelerin hedefi olmuş, meyveler sırtına isabet etmişti.

2002 yılında Adelaide şehrinde bir üniversiteyi ziyaret eden Avusturalya Başbakanı John Howard, hükümetin göç ve yükseköğretim politikalarını protesto eden öğrenciler tarafından çöp atılarak karşılanmıştı.

2005 yılında üniversite sisteminde değişiklikler yapılacağını açıklayan Rusya Eğitim Bakanı Andrei Fursenko, yerel Komünist Gençlik Birliği üyesi gençler tarafından yumurtalarla protesto edilmişti.

Bu yılın Ekim ayında Hong Kong lideri Donald Tsang, hükümetin yaşlı vatandaşlara yaklaşımını protesto eden bir grup tarafından, muz fırlatılarak uyarılmıştı. Yine Ekim ayında Manchester Üniversitesi'nde bir resepsiyona katılan İngiltere Göç Bakanı Phil Woolas'ın üzerine, sınır kontrollerine karşıt bir grup tarafından pasta kreması atıldı.

Geçen ay Tayland'ın yeni başbakanı Somchai Wongsawat, hükümet politikalarını protesto eden bir grup tarafından plastik su şişelerinin ve tıpkı Bush gibi ayakkabıların altında kalmıştı. Ayağın vücudun en kirli bölümünü oluşturduğunu düşünen Taylandlılar'ın kültüründe de ayakkabı fırlatma çok aşağılayıcı bir protesto olarak görülüyor.

Son on gündür polis terörünü protestolarla dünya gündeminde olan komşu Yunanistan'ın Finans Bakanı George Alogoskoufis, geçen ay dünyanın en ünlü ekonomi okullarından biri olan Londra Ekonomi Okulu'nun düzenlediği bir toplantıda yumurta atılarak protesto edildi. Solcu öğrenciler Alogoskoufis'e yumurta fırlattıkları sırada, "İşçilere adalet! Patronlara daha fazla hak verilmesin" diye bağırıyorlardı.

Türkiye'de de payını alanlar
Ülkemizde de bu tür ses getiren protestolara rastlamak mümkün. 1995 yılında Yapı Kredi Bankası'nın davetlisi olarak ODTÜ'yü ziyaret eden SSCB'nin çözülüş dönemi Devlet Başkanı Gorbaçov, Boğaziçi'li ve ODTÜ'lü öğrencilerin çürük yumurta saldırısıyla karşılaştı. Lenin ve Stalin posterleri taşıyan ODTÜ'lü devrimci öğrenciler, Gorbaçov'a karşı 'Go Home' sloganları atmışlardı. ODTÜ'ye gelen birçok politikacı ve burjuva ideolog, öğrencilerin protestolarından kaçamazken, bir dönemin ABD patentli milletvekili Kemal Derviş, ODTÜ'de TKP'li öğrencilerce "masal anlatmayın" diyerek protesto edilmişti.

YÖK Başkanı Yusuf Ziya Özcan da Kocaeli Üniversitesi'nin Umuttepe Kampusü girişinde "Türban pazarlığına mı geldin?" sloganları atan öğrenci grubu tarafından protesto edilmiş, rektörlük binası önündeki otomobili yumurta yağmuruna tutulmuştu.