(soL - Kültür) Ankara 15. İdare Mahkemesi, Gezi Parkı eylemlerine destek verdikleri gerekçesiyle Dostlar Tiyatrosu’nun "Bir Delinin Hatıra Defteri" adlı oyununa destek yardımı vermeyen Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kararını bozdu. Mahkeme, Dostlar Tiyatrosu ve tiyatrocu Genco Erkal’ın “Bugüne kadar ortaya koyduğu pek çok oyun ve projesinin, tiyatro sanatının gelişmesi, Türk ve dünya kültürüne olan katkılarından dolayı ödüllendirildiğini” belirterek, destek yardımından yoksun bırakılmasını “eşitlik ve hakkaniyet ilkelerine aykırı” buldu. Kültür ve Turizm Bakanlığını tarafından ödenek alamayanlara gönderilen yazıda ise Değerlendirme Komisyonu'nun değerlendirmesi sonucu yönetmeliğin 9. maddesine uymadığı gerekçesiyle bu karara varıldığı belirtilmişti. Ancak 9. maddenin değerlendirmesinde daha önce ödenek alan ancak şimdi almayan tiyatroların neden almadığını gerekçelendiremiyordu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca özel tiyatrolara sağlanan 2013-­2014 ödenekleri bir hayli tartışma yaratmış, daha önceden ödenek alan, ancak Gezi Eylemleri'ne destek verdiği için ödenek alamayan aralarında Orta Oyuncular, Dostlar Tiyatrosu gibi tiyatrolarında olduğu birçok tiyatro bir araya gelerek durumu protesto etmişti. Genco Erkal, Gülriz Sururi, Rutkay Aziz, Ferhan Şensoy, Levent Üzümcü, Orhan Aydın, Kemal Kocatürk ve Emre Kınay'ın da aralarında olduğu sanatçılar bakanlığın keyfi kararına ve kendi yandaşlarına birden fazla ödenek vermesine tepki göstermişti. Ödenek alamayan tiyatrolar, kararın iptali ve yürütmenin durdurulması için dava açmıştı.

Orta Oyuncular'dan sonra ikinci karar
Orta Oyuncular konuyla ilgili olarak 14 Aralık 2013 tarihinde kararın haksız ve hukuka aykırı olduğu, hangi değerlendirme ölçütlerine göre dava konusu işlemin yapıldığının açık olmadığı, bu seneye kadar hep devlet yardımı alındığı, bu sene devlet yardımından mahrul bırakılmalarının siyasi içerikli olduğunu iddia ederek kararın iptali ve yürütmesinin durdurulması için dava açmıştı. Ankara 9. İdare Mahkemesi, Kültür ve Turizm Bakanlığınca Yerel Yönetimlerin, Derneklerin, Vakıfların ve Özel Tiyatroların Projelerine Yapılacak Yardımlara İlişkin Yönetmeliğin 1., 2. ve 9. maddeleri göz önüne alındığında, komisyonun hangi
değerlendirme ölçütleri kapsamında maddi destekten yararlandırılmama kararı vermesinin net olarak ortaya konulmadığının görülmesi üzerine kararın iptali ve yürütmeyi durdurma kararı vermişti.

Kültür Bakanlığı şimdi ne yapacak?
Orta Oyunlar'ın ardından Dostlar Tiyatrosu'na da Kültür Bakanlığı'nın verdiği karararın bozulmasının ardından, Kültür Bakanlığı'nın verdiği yardımları geri toplayıp tekrar dağıtması gerekiyor. Ayrıca Dostlar Tiyatrosu ve Orta Oyuncular ile birlikte 17 tiyatro daha dava açmıştı, bu kararlar emsal teşkil ettiğinden diğer tiyatrolara da olumlu karar çıkması bekleniyor.

Ödenek alanlara ahlak tehditi
23 Kasım'da soL Gazetesi'nde çıkan haberde bakanlığın giriştiği ahlak bekçiliği anlatılmıştı. Kültür ve Turizm Bakanlığı ödenek verdiği özel tiyatrolara imzalattığı protokole toplumun genel anlayışı, davranışları ve Anayasa'da belirtilen genel ahlaka aykırı gibi hususlarda ödeneğin faiziyle birlikte geri alınacağı maddesini ekleyerek tiyatroları dolaylı olarak tehdit etmişti.

Yandaşlara Ödenek
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın özel tiyatrolara verdiği ödenek, Gezi Eylemleri'ne destek veren bazı tiyatroların listeye girmemesi ve ödenek alanlara ise uygulanan "ahlak protokolü" ile tartışma yaratmıştı. Ödenek verilen tiyatrolar arasında geçen sene olmayan, bu sene ödenek alan oyunların listesinde ise bir tuhaflık vardı. Özel tiyatrolara verilen ödenek listesinde yer alan oyunlar hep aynı tiyatro topluluğuna aitti. Normalde bir tiyatro topluluğu yalnızca bir kere listede bulunabilirken ödenek alan Bilge Kral Aliya, Benim adım Necip, Sürgün Sultan ve Püf Noktası oyunlarının tamamı "Tiyatro Tayfası" adlı grup tarafından oynanıyordu.