Wal-Mart’a karşı ‘kadın sınıf hareketi’

Milyonlarca çalışanı olan Wal-Mart, çalışanlar arasında cinsiyet ayrımı yaptığı gerekçesi ile yapılan başvurudan ötürü zor günler geçiriyor. Eğer Wal-Mart işçisi kadınların ortak başvurusu başarıya ulaşırsa, şirket milyar dolarlık geri ödeme yapmak zorunda kalacak.

Çalışanlar arasında ayrımcılık yapıldığı gerekçesi ile Wal-Mart’a karşı açılan davanın sonucu merakla bekleniyor. Dava 1999’da Stephanie Odle’ın cinsiyet ayrımcılığı yapıldığı şikayeti üzerine işten çıkarılması ile başlamıştı. Stephanie Odle tarafından verilen yeminli ifadede, şirkette erkeklerle aynı pozisyon ve sorumlulukta olan kadınların yıllık gelirlerinin erkeklerden 10 bin dolar daha az olduğu ortaya çıkmıştı.

Şikayette bulunduğunda patronundan, ‘erkeklerin ailevi sorumlulukları olduğu’ yanıtını alan Odle, kendisinin de bir çocuğu ve ailevi sorumlulukları olduğunu belirtiyor. Bunun üzerine Odle’dan bir bütçe sunması isteniyor ve sunduğu bütçe üzerine maaşı sadece beşte bir oranında arttırılıyor.

Odle’ın davasının etkisi ile şimdiye dek hayatının bir bölümünde Wal-Mart'ta çalışmış olan bir milyon 500 bin kadın çalışan içerisinde bir sınıf hareketi oluştu. Kadınlar, erkeklerle aralarındaki maaş ve promosyon farklarına son verilmesini istiyorlar. Wal-Mart’ın davayı kaybetmesi durumunda, bir milyar dolarlık geri ödeme yapmak durumunda kalacağı belirtiliyor.

Kadın çalışanlarının davasının reddedilmesi için sonuna kadar çalışan Wal-Mart, kadınların böylesi bir hareket oluşturacak düzeyde bir ayrımcılığa maruz kalmadıklarını iddia ediyor. Amerika Birleşik Devletleri Temyiz Mahkemesinin başvuruya iki kez onay verdiği belirtiliyor.

Ancak muhafazakar ve liberal olarak bilinen yargıçlar son zamanlarda, Wal-Mart kadın çalışanlarının toplu başvuruda bulunacak kadar ortaklaşıp ortaklaşmadıkları konusunda kuşkularını dile getiriyor. Öte yandan, 31 hukuk profesörü kadınların bir ‘sınıf’ olarak değerlendirilebileceği yönünde görüş bildirdi. Toplu başvurunun bireysel olarak yapılacak başvuruya göre daha az maliyetli olduğu belirtiliyor. Çalışanlar açısından haklarını korumanın yolunun, sınıfsal eylemin amacı gereği ortak çıkarlarını korumak olduğu vurgulanıyor.

Şirket tarafından düzenlenen tekne turlarına kadınların dahil edilmemesi gibi uygulamalar mahkeme açısından kanıt olarak görülürken, daha fazla kanıt toplanması yönünde karar alındı. Mahkemenin kadın çalışanların bir ‘sınıf’ olarak olup olmadığı yönünde bir karar almak için Wal-Mart’ın kadın çalışanlarından görüş alması, çalışma saatleri, farklı pozisyonlardaki uygulamalar hakkında bilgi edinmesi gerektiği ifade ediliyor. Şikayetlerin görmezden gelinemeyeceği ve bir milyon 500 bin kadın çalışanı temsilen yapılan başvurunun dikkate alınması gerektiği vurgulanıyor.

(soL - Dış Haberler)