Yeni Ekonomi Programı 'tedbiri': Kira zammı hesaplaması değişiyor

Yeni Ekonomi Programı'nda yer alan tedbirlerden biri, gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. Üretici fiyat artışlarının Ağustos ayında yüzde 32,1'e ulaşması alınan kararda etkili. Milyonlarca kiracının, emekçinin tepkisi yumuşatılmaya çalışılıyor. Ancak üretici fiyatlarındaki artışın…

Yeni Ekonomi Programı'nda (YEP) yer alan tedbirlerden biri, gayrimenkulde kira artış oranını doğrudan etkiliyor. Ev sahipleri artık zamları üretici fiyatından değil, tüketici fiyatından yapabilecek. 

Program'ın "Enflasyon" bölümünün "Politika ve Tedbirler" başlığı altında, "Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir" maddesi yer alıyor.

Normal şartlarda 12 aylık ortalama Yurt İçi Üretici Fiyatı (Yİ-ÜFE) artış oranı ile belirlenen kira zammı üst rakamı yeni düzenleme yapılması ile birlikte TÜFE ile belirlenecek. Sanayi üretimin ithalat bağımlılığının yüksekliği nedeniyle geçmişte TÜFE'ye yakın ya da TÜFE'nin altında seyreden Yİ-ÜFE, TL'nin değer kaybının hızlanması ve petrol fiyatları başta olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışla birlikte TÜFE'den daha hızlı bir artış göstermeye başladı. Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE artışı yüzde 17,90 olurken Yİ-ÜFE artışı yüzde 32,1 oldu. 12 aylık ortalamalara bakıldığında da TÜFE artışı yüzde 12,61 olurken Yİ-ÜFE artışı yüzde 18,78'e ulaştı. Kira artışları kontrat başlangıcına göre yapılmakla birlikte özellikle yılın son ayları ve 2019 yılı kontrat yenilemelerinde Yİ-ÜFE'nin baz alınması durumunda yüzde 30-35 aralığında kira artışlarının gündeme gelecek olması, YEP'teki "tedbir"le önlenmeye çalışılıyor. Ancak YEP'te 2018 yılsonu TÜFE hedefi de yüzde 20,8 açıklanmış durumda. Gerçekleşmenin yüzde 25'e yaklaşabileceği düşünülüyor. "Tedbir"in milyonlarca kiracıyı ne kadar koruyacağı tartışmalı görünüyor. 

YEP tahmini baz alındığında bile Aralık ayında oturduğu ev için bin lira kira ödeyen tüketicinin, zam zamanının Ocak ayında 321 lira zamlı ödeme yapacağı anlamına geliyor. Şayet TÜFE oranından zam yapılırsa YEP tahminlerine göre bu rakam 208 lira olacak.