Geçen ay Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Sanayi Üretim Endeksi verilerine göre yılın ilk üç ayında imalat sanayi üretiminde yüzde 10 civarında artış görüldü. Aynı döneme ait TEİAŞ verileri ise elektrik tüketiminin yalnız yüzde 3,3 arttığını gösteriyor. Elektrik tüketimi verileri fiziksel ölçümlere dayanırken TÜİK Sanayi Üretim Endeksi sanayi anketlerine dayanıyor. TÜİK Sanayi Üretim endeksi geçtiğimiz yılsonunda güncellenmişti.
İmalat sanayi Türkiye elektik tüketiminin ortalama yüzde 43’ünü gerçekleştiriyor. Enerji yoğun sektörler olan ana metal, çimento-cam-seramik, tekstil ve kimya Türkiye’de tüketilen elektriğin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturuyor.
SANAYİDEKİ BÜYÜME ELEKTRİK TÜKETİMİNDE YOK
Enerji Bakanlığı tarafından açıklanan enerji denge tablolarına göre elektrik tüketiminde yaklaşık sektörel paylar, imalat sanayi yüzde 42,9, tarım yüzde 2,5, madencilik yüzde 4,7, ticaret ve hizmetler yüzde 27,8, konutlar yüzde 22,1 olarak gerçekleşiyor. Sanayi, madencilik ve tarımda elektrik tüketimindeki artış doğrudan doğruya bu sektörlerdeki üretim artışından etkilenirken, konut ve hizmetlerdeki elektrik tüketimi aydınlatma ve ısıtma-soğutma için klima tüketimindeki artıştan etkileniyor. Dolayısıyla elektrik tüketimindeki artış ağırlıklı olarak imalat sanayindeki üretim artışı ile bina sayısındaki artıştan ve hava sıcaklığındaki değişimlerden kaynaklanıyor.
TÜİK Sanayi Üretim Endeksi yılın ilk üç ayında geçen yılın aynı döneminde göre madencilik sektöründe yüzde 15,1 ana metal sanayiinde yüzde 12,8, çimento-cam-seramikte yüzde 16,6, kimya-petrokimyada yüzde 13,8, tekstilde yüzde 9,5 artış gösterdi. Diğer sanayi sektörleriyle birlikte bu üretim artışlarının elektrik tüketimi artışını yüzde 5,7 oranında artırması beklenirdi. Oysa elektrik tüketimindeki artış %3,3’te kaldı. 2018 kışının 2017’ye kıyasla yumuşak geçmesinin konut ve alışveriş merkezlerindeki klima tüketimlerini azalttığı da düşünülse elektrik tüketimindeki artışın daha yüksek olması gerekirdi.
DEĞERLERLE MİKTARLAR BİRBİRİNE KARIŞTI
Elektrik tüketimindeki artışın düşüklüğü sanayi üretimiyle ilgili veride ölçüm sorunları olduğunu üretim raporlanırken kur ve fiyat artışlarının ayrıştırılamadığını düşündürüyor. Nitekim otomotiv sektörüne ilişkin veriler de bu tahmini doğruluyor. İlk 3 ayda otomotiv üretimi Otomotiv Sanayicileri Derneği verilerine göre adet bazında aynı kalırken Sanayi Üretim Endeksi’nde yüzde 7’lik artış görüldü. Otomotiv üretiminde ve ihracatın binek araçların artması, metal fiyatlarındaki artış gibi gelişmelere bağlı olarak otomotiv ihracatı aynı dönemde yüzde 18 arttı. Sanayi Üretim Endeksi’ne fiyat artışı etkisinin yansıdığı, miktar bazında artış olmamakla birlikte üretim endeksini yukarı çektiği görülüyor. Benzer durumun metal ve petrol bazlı sektörlerin tümü için geçerli olabileceği ve yüzde 10’luk büyümenin gerçekte yüzde 5’in altında olduğu tahmin ediliyor.
Sanayi üretimdeki çift haneye ulaşan büyüme, 2018 yılının ilk çeyreğinde GSYH büyümesine de önemli katkı sağlayacak. Buradaki hesap yanlışının büyüme rakamlarına da yansıması bekleniyor.