Yeni Ekonomi Programı (YEP) kapsamında kurulan Maliyet ve Dönüşüm Ofisi’nin teslim edildiği ABD'li uluslararası yönetim şirketi McKinsey'le ilgili soru işaretleri artarken, bu şirketin siciline ilişkin her gün yeni bir bilgi ortaya çıkıyor. McKinsey'in Porto Riko'da çıkarlarını gizlediği anlaşıldı. 

Türkiye’ye danışmanlık hizmeti vereceği açıklanan McKinsey&Company adlı ABD şirketinin, hizmet verdiği Porto Riko’da çıkar çatışmasına neden olabilecek hazine bonosuna sahip olduğu ortaya çıktı.

Euronews’ün haberine göre ekonomik sıkıntılarla boğuşan ve borçlarını ödeyemediği için temerrüde düşen Porto Riko’ya danışmanlık hizmeti veren McKinsey’in, ülkede aynı zamanda hazine bonolarına sahip olması ama bunları kamuoyuna açıklamaması tartışmaya neden oldu. ABD’li şirketin, ülkenin borçlarının nasıl ve ne zaman ödeneceğinde söz sahibiyken, devletin kendisine ödemelerinde de karar verici durumda bulunması gündeme oturdu.

Porto Riko’da 2016’dan beri faaliyet gösterip 50 milyon dolar ücret alan McKinsey’nin elinde en az 20 milyon dolarlık hazine bonosu var.

Porto Riko hükümeti borçlarını en az zararla geri ödemeyi hedeflerken McKinsey’nin kendi yatırımlarındaki riskleri minimize etmeye çalışacağı gerçeği, ülke ile şirket arasında bir çıkar çatışması oluşturuyor.

Normal şartlarda bu çatışmanın ülkedeki mahkemelere ve kamuoyuna duyurulması gerekirken, McKinsey’nin danışman şirketler için yasalardaki istisnadan yararlanarak yatırımlarını gizli tuttuğu belli oldu.

Kriz sürecini yöneten denetim kurulu, iddialar üzerine inceleme başlatarak şirket hakkında bir rapor hazırlattı. Raporda şirket içerisindeki yatırım departmanı ile danışma departmanının birbirinden bağımsız hareket ettiği ifade edildi.

MCKİNSEY KİME NE KADAR BORÇ ÖDENECEĞİNE KARAR VERİYOR

ABD merkezli McKinsey, Porto Riko’ya verdiği danışmanlık kapsamında ülkenin krizden çıkabilmesi için hazine borçlarının hangi sırayla ve hangi oranda geri ödeneceğini kararlaştırıyor. Şirket böylelikle, kendi sahip olduğu hazine bonolarının hangi oranda geri ödeneceği hakkında karar verme yetkisine sahip.

McKinsey hakkındaki çıkar çatışması iddiası ilk değil. ABD’de danışmanlık hizmeti verdiği 13 firma, sahip olduğu çıkar çatışmalarını açıklamadığı gerekçesiyle şirket hakkında mayıs ayında dava açmıştı.

PORTO RİKO'DA NE OLMUŞTU?

ABD’ye bağlı yarı özerk ada ülkesi Porto Riko, 2015’te kişi başına düşün borcun dünyada en yüksek olduğu yer konumuna gelmiş ve borçlarını geri ödeyemeyeceğini açıklamıştı. Ülkeyi kriz batağından kurtarmak isteyen ABD Kongresi, 2016 yılında Porto Riko hakkında yeniden yapılandırma yasası geçirmişti. ‘2016 yasası‘, bir denetim kurulu oluşturularak ülkedeki ekonomik altyapının yeniden şekillendirilmesi ve borçların ödenmesini hedefliyor. Bu süreçte görev alan ve denetim kuruluyla beraber çalışan McKinsey & Company, ada hükümetine danışmanlık hizmeti vererek alacaklılara hangi oranda geri ödeme yapılacağını kararlaştırıyor.

McKinsey, önümüzdeki 10 yıl boyunca Porto Riko’da danışmanlık vermeye devam edecek.