Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) tarafından gerçekleştirilen, Türkiye işçi sınıfının çalışma ve yaşama koşulları ile algı ve tutumlarını ortaya çıkarmayı hedefleyen "Türkiye İşçi Sınıfı Gerçeği" başlıklı saha araştırmasının özet sonuçları açıklandı.

İstanbul Şişli Belediyesi Nazım Hikmet Kültür Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında açıklanan raporun satır başları şöyle:

• DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR) tarafından planlanan "Türkiye İşçi Sınıfı Gerçeği" araştırmasının içeriği IPSOS Sosyal Araştırmalar Enstitüsü birlikte oluşturuldu. Araştırmanın alan çalışması IPSOS tarafından gerçekleştirildi. Türkiye çapında 15 yaş üzeri tüm işçileri kapsayan araştırma kapsamında 2 bin kişiyle görüşüldü. Araştırma yüzde 95 güven düzeyinde +/-2 hata payı ile gerçekleştirildi. Araştırmanın ayrıntılı sonuçları bir kitap olarak önümüzdeki aylarda kamuoyuna sunulacak.

İŞÇİLERİN YÜZDE 66'SI 2 BİN LİRADAN AZ KAZANIYOR

• Türkiye'de ücretler düşük: Araştırma sonuçlarına göre, 2017 sonu itibariyle işçilerin ortalama giydirilmiş net geliri bin 894 TL'dir. 2017 yılı asgari ücretin bin 404 TL olduğu düşünülecek olursa işçilerin ortalama net kazançları asgari ücrete yakındır. İşçilerin yüzde 66'sı 2 bin TL'den az gelir elde etmektedir.

İŞÇİLERİN YÜZDE 18'İ SİGORTASIZ, GENÇ İŞÇİLERDE SİGORTASIZLIK YÜZDE 40'I GEÇİYOR

• Sigortasızlık kaygı verici: İşçilerin yüzde 18'i çalıştığı iş yerinde sigortası olmadığını belirtmiştir. Sigortasızlık eğitim, cinsiyet ve kayıt dışılığa göre değişiklik göstermektedir. 15-24 arası genç işçiler içinde sigortasızların oranı yüzde 34 ile 43 arasında değişmektedir.
• Geçim sıkıntısı büyük: İşçilerin yüzde 54'ü ay sonunu zorlukla getirdiğini ifade etmektedir. Lise altı eğitime sahip işçilerin yüzde 59'u ve sigortasız işçilerin yüzde 71'i ay sonunu zorlukla getirdiklerini beyan etmiştir.

ÇALIŞMA SÜRELERİ ÇOK UZUN

• Çalışma süreleri uzun: Türkiye'de çalışma süreleri OECD ve AB ortalamasına göre yüksektir. OECD ülkelerinde haftalık ortalama çalışma süresi 40,4 saat iken Türkiye'de 49,3 saattir. İşçilerin yüzde 55'i haftada en az bir gün ve daha fazla olmak üzere fazla mesai yapmaktadır.

İŞÇİLERİN YÜZDE 87'Sİ SENDİKASIZ

• Sendikalaşma düşük: Araştırmaya göre işçilerin yüzde 87'si sendikasızdır. İşçilerin yüzde 44'ü sendikalara olumlu bakmaktayken, olumsuz bakanlar ise yüzde 16'dır.
• Sendikalı işçilerin çalışma ve yaşama koşulları sendikasızlara göre daha iyi: Sendikalı işçiler sendikasızlara göre yüzde 21 daha fazla gelir elde etmektedir. Sendikalı işçilerinde yıllık izin kullanmadıklarını söyleyenlerin oranı daha düşüktür. Araştırma, sendikalı işçilerin çalışma ve yaşama koşullarının sendikasızlara göre belirgin biçimde daha iyi olduğunu göstermektedir.

İŞÇİLERİN DÖRTTE BİRİ YILLIK İZİN KULLANAMIYOR

• İşçilerin dörtte biri yıllık izin kullanmıyor: İşçilerin dörtte biri hiç yıllık izin kullanmıyor. İşçi gruplarına göre farklılık gösteren yıllık izin kullanımı sigortasızlarda yüzde 48'e yükselmektedir.
• Çalışma hayatının en önemli sorunu düşük ücret ve işsizlik: Araştırmaya göre çalışma hayatında düşük ücreti sorun olarak gören işçilerin oranı yüzde 77'dir. Çalışma hayatının ikinci en önemli sorunu ise yüzde 75 ile işsizliktir.
• Çalışma hayatından memnuniyet oranı düşük: Genel olarak işçilerin çalışma hayatından memnuniyet oranları düşüktür. İşçilerin yüzde 43'ü kendisine ve ailesine yeterince zaman ayıramadığından dolayı şikayetçidir. Yaptığı işe karşılık adil ücret kazandığını, ücretinden memnun olduğunu düşünen işçilerin oranı ise yarıdan azdır.
• İşçilere yönelik ayrımcılık yaygın, kadın işçilere yönelik ayrımcılık yüksek: Ayrımcılık çalışma hayatında önemli bir sorun olarak öne çıkmaktadır. İşçilerin yüzde 14'ü en yüksek oranla siyasi görüş ve düşünceleriyle ilgili ayrımcılığa uğramaktadır. Kadınlarda ayrımcılık algısı daha yüksek. Çalışma hayatının her aşamasında ayrımcılığa uğrayan kadınların en çok yüzde 23,2'si işe alım aşamasında ayrıma maruz kalmaktadır. Öte yandan kadın işçilerin sadece yüzde 7'si iş yerlerinde kreş desteği sunulduğunu belirtmektedir.
• İş yerlerinde sağlık ve güvenlik önlemleri yetersiz: İşçilerin yüzde 44'üne göre iş yerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri yetersizdir. İş yerinde çalışma arkadaşlarının ölümlü iş kazası ve meslek hastalığı yaşandığını söyleyenlerin oranı yüzde 1,4'tür.

DİSK GENEL BAŞKANI BEKO, ARAŞTIRMAYI ANLATTI

Araştırmanın nasıl gerçekleştiğini anlatan DİSK genel başkanı Kani Beko, basın toplantısında şunları söyledi: 

"Bu araştırma DİSK'in 50. kuruluş yıl dönümü etkinlikleri arasında planlandı. Araştırmanın hazırlıkları 2017 yaz aylarında yapıldı ve saha/anket uygulaması Eylül-Kasım 2017 aylarında tamamlandı. Bu özet rapor anket çalışmasının sonuçlarına dayanıyor. Araştırma uzun ve titiz bir ekip çalışmasıyla hazırlandı. DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR) tarafından planlanan ve IPSOS Sosyal Araştırmalar Enstitüsü ile birlikte içeriği oluşturulan araştırmanın alan çalışması IPSOS tarafından gerçekleştirildi. Araştırma DİSK İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Dairesi İşçi Ceza Paraları Projesi ve Friedrich Ebert Stiftung (FES) Türkiye Derneği tarafından desteklendi. Araştırma, Türkiye'deki işçi sınıfının çalışma ve yaşama koşulları yanı sıra işçilerin sendikalara ilişkin tutumlarını tespit etmek açısından büyük önem taşıyor. Araştırmada çalışma ve yaşama koşulları yanı sıra toplumsal cinsiyet, sınıf bilinci ve sosyal hayat ile ilgili algı ve beklentilere de yer verildi."