Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,39 arttı. Aylık bazda son 15 yılın en yüksek düzeyine çıktı. Üretici Fiyatları Endeksi'nde de (ÜFE) rekor seviyeye ulaşıldı. Türkiye dünyada en yüksek enflasyon düzeyindeki 20 ülke arasına girdi.
soL Mayıs ayı enflasyon verilerini değerlendirirken Haziran ayında tüketici fiyatlarındaki artışın yüzde 15’i, üretici fiyatlarında ise yüzde 25’i bulabileceğine işaret etmişti. Bugün açıklanan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri TÜFE’de yüzde 15,39 ile soL’un beklentisinin aşıldığını, ÜFE’de de yüzde 23,71 ile yaklaşıldığını gösteriyor. Emekçiler açısından hızlı ve derin bir yoksullaşma anlamına gelen fiyat artışlarının önümüzdeki aylarda devam edeceği görülüyor.
ÜRETİCİ FİYATLARI ARTMAYA VE TÜKETİCİ FİYATLARINA YANSIMAYA DEVAM EDİYOR
Hızlı fiyat artışında en önemli etkenlerden biri kurdaki artış. Hem üretimde hem de tüketimde ithalat bağımlılığının yüksekliği kurdaki artışın doğrudan fiyatlara yansımasına yol açıyor.
Ancak tek etkenin kur artışı olmadığı, özellikle üretici fiyatlarında hızlı maliyet artışına yol açan önemli gelişmelerden birinin emtia fiyatlarındaki artış olduğu görülüyor. Petrol fiyatlarındaki artış sadece petrol ve akaryakıt fiyatlarını etkilemiyor, doğrudan petrolü ya da petrol türevlerini girdi olarak kullanan sektörler ya da üretimde enerji kullanımının yoğun olduğu sektörlerde hızlı maliyet artışlarına yol açıyor.
Kurdaki ve enflasyondaki gelişmeler sonucunda artan faizler de hem ticari hem de bireysel kredi faizlerindeki artışla birlikte fiyatlara yansıyor. Özel sektör borçluluk düzeyinin yüksekliği, üretim ve hizmetlerde işletme sermaye ihtiyacının sürekli kredi kullanımıyla karşılanması da dikkate alındığında faiz artışları da güçlü etkenlerden biri.
Nitekim tüm bu etkenlerle birlikte Haziran ayında üretici fiyatları artışının Mayıs ayına göre tüm sektörlerde daha yüksek olduğu görülüyor. Özellikle nihai tüketim ürünlerine yansıması kuvvetli olan kimyasallar, kauçuk ve plastik, ana metal, fabrikasyon metal gibi ürünlerde ortalamanın üzerinde artışlar olduğu dikkat çekiyor.
Üretici fiyatları artmaya devam ederken tüketici fiyatlarına da daha kuvvetli yansıması bekleniyor. Temmuz ayında ertelenen zamların yapılması, yüzde 20’lik doğalgaz zammı planı, petrol fiyatlarındaki artışın sürmesi gibi etkenlerle TÜFE’nin yüzde 17-18’e, ÜFE’nin yüzde 25’in üzerine çıkacağı tahmin ediliyor.
