Enflasyon yüzde 8'e ulaştı: Akıllara Merkez Bankası Başkanı'nın sözleri geldi

Enflasyon kurdaki rekorların ağır etkisi ile eylülde aylık yüzde 0.89 arttı yıllık enflasyon yüzde 7.95’e çıktı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı 2015’e ‘45 yılın en düşük enflasyonunu görebiliriz’ diye başlamıştı ancak gerçekler yüzde 8 sınırında enflasyon oldu.

Enflasyonda doların etkisi ağırlaştı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre eylülde aylık enflasyon yüzde 0.89 ile yüzde 0.80 seviyelerinde olan beklentilerin üzerinde arttı. Yıllık enflasyon ise Ağustos'taki yüzde 7.14’ten yüzde 7.95’e yükseldi. Bunun nedeni sebze ve meyve fiyatlarındaki yükselişler ile dolardaki rekorların otomobil ve ithal ürün ve ara mallara getirdiği zamlar. Merkez Bankası’nın para politikasında belirleyici olan çekirdek enflasyon verileri ise genel enflasyonu aştı.

Hürriyet'ten Şebnem Turhan'ın haberine göre, TÜİK’in işlenmemiş gıda, içki, enerji, altın fiyatlarındaki değişimi gözardı ederek hesapladığı H çekirdek enflasyonu yüzde 8.26, gıda, enerji, içki ve altın fiyatlarındaki değişimler hariç hesapladığı I çekirdek enflasyonu ise yüzde 8.23’e çıktı.

Yılın ilk enflasyon raporunda 2015 yılı enflasyon hedefini yüzde 5.5 olarak açıklayan Merkez Bankası Başkanı Erdem Taşçı “2015 sonunda son 45 yılın en düşük enflasyonunu gerçekleştirmemiz mümkün görünüyor” demişti. Başçı’nın "rüyası" kabusa döndü, yılın ikinci enflasyon raporunda hedef yüzde 6.8’e yükseltti, üçüncü enflasyon raporunda hedef yüzde 6.9 olarak açıklandı. Bu ayın sonunda dördüncü enflasyon raporu açıklanacak. Hedefin değişeceği öngörülüyor piyasanın yıl sonu beklentisi ise yüzde 8’e yükseldi. 

GIDA ÇİFT HANEDE
Başçı temmuz sonunda açıklandığı üçüncü enflasyon raporunda gıda fiyatlarında yüzde 9 olarak belirledikleri yılsonu öngörüsünü de değiştirmiş ve yüzde 8’e indirmişti. Ancak bu hamlenin de erken olduğu eylülde ortaya çıktı. Gıda fiyatları eylülde aylık olarak 1.24 arttı bunun aylık enflasyona etkisi 0.31 puan oldu. Yıllık gıda enflasyonu ise eylül itibariyle yüzde 10.73 ile yeniden çift haneye çıktı. Dolardaki rekorun yem, gübre gibi girdi fiyatlarını uçurmasının da gıda ürünlerindeki zamlarda etkisi büyük. Başçı’nın yüzde 8 gıda enflasyonu beklentisi şimdilik suya düşmüş görünüyor. Gıdada en fazla zam yüzde 22 ile patlıcan, yüzde 20 ile sivri biber, yüzde 15.2 ile yumurtada yaşandı. 

DOLARLA ZAM GELDİ
Dolar etkisinin net hissedildiği ulaştırma grubunda otomobil fiyatları zam gördü. Ulaştırma grubunda ağırlığı en fazla olan dizel otomobillerin fiyatı yüzde 3.75, benzinli otomobillerin fiyatı da yüzde 4.27 zamlandı. Uçak biletleri de yüzde 5.71 arttı. Bunun nedeni ise havacılık şirketlerinin dolardaki rekorlar nedeniyle biletleme sisteminde Euro’dan dolara geçmeleri. Dolarla bilet satışı yapıldığı için rekor bilet fiyatlarına direkt yansıyor. 

Başçı, üçüncü enflasyon raporu sunumunda enflasyonun yüzde 7’nin üzerinde olmaması gerektiğini belirtmiş temmuzda yüzde 7’nin altında gelebileceğini söylemişti. Nitekim temmuz enflasyonu yüzde 6.81 ile yüzde 7’nin altına düşmüştü ama ağustosta yüzde 7.14, eylülde ise yüzde 7.95 ile yüzde 8 sınırına dayanıldı. Başçı o gün “YÜzde 7’nin altında devam etmesi lazım. Bunun için kollektif bir gayret gerekiyor” demişti.