Sabancı Holding bu yıl ilk çeyrekteki karını yüzde 26 artırarak, 2 milyar 569 milyon TL’ye çıkardı. Sabancı’nın toplam varlıkları 2018 yılının ilk üç ayı itibari ile 363 milyar 726 milyon TL’ye ulaşırken, toplam konsolide ana ortaklığa ait öz kaynakları ise 27 milyar 49 milyon TL oldu.

Sabancı Holding CEO’su Mehmet Göçmen, Enerjisa’nın 2018'deki güçlü ilk çeyrek performansıyla hedeflerine bir adım daha yaklaştığını belirtti.

Göçmen, şu ifadeleri kullandı:

“Enerjisa Enerji konsolide faaliyet karını geçen senenin aynı dönemine kıyasla yüzde 67 artırdı. İlk çeyrek sonu itibarıyla net karı 243 milyon TL olarak gerçekleşirken; 2016–2020 yılları arasındaki orta vadeli büyüme hedefimiz de gerçekleşmiş oldu.”

ÜLKENİN DÖRTTE BİRİNE ‘KAR GARANTİLİ’ ELEKTRİK DAĞITIYORLAR

Türkiye’de Başkent, Ayedaş ve Toroslar olmak üzere üç elektrik dağıtım bölgesinin işletmesi Enerjisa’da. 14 ili kapsayan üç bölgenin nüfusu 20 milyon civarında, ülke nüfusunun yaklaşık dörtte birine kamudan “kar garantisi”yle aldığı dağıtım bölgelerinde elektrik dağıtımı yapan Enerjisa’nın karına kar kattığı dikkat çekerken, işçilerin düşük ücretlere ve kötü koşullara katlanmak zorunda bırakıldığı görülüyor. Elektrik dağıtım özelleştirmelerinde gelir modeli, bölgeleri işleten şirketlerin zorunlu yatırım tutarları ve maliyetlerinin üzerine belli bir kar elde etmelerini öngörüyor. Modelde varsayılan maliyetlerde ne kadar azalma sağlanırsa, şirketler o kadar fazla kar elde edebiliyor. 

Mart ayında başlayan toplu iş sözleşmesi görüşmeleri, Tes-İş Sendikası ve Enerjisa arasında hala devam ediyor. Elde ettiği kar ile, kazandığı paralar ile övünen Sabancı Holding’e bağlı Enerjisa, işçilere komik koşullardaa bir sözleşmeyi kabul ettirmeye çalışıyor. Düşük ücretlerle çalıştırılmaları yetmiyormuş gibi, örneğin mevcut durumda günlük 11,80 TL gibi gülünç bir yemek ücreti alan işçilere, yeni sözleşmede 70 kuruşluk zam ile 12,50 TL öneren Enerjisa, elde ettiği karın asıl kaynağını da göstermiş oluyor.

İŞÇİLER GERİ ADIM ATMAYACAKLARI MADDEYE SENDİKAYA İLETTİ

soL’a konuşan Enerjisa emekçileri, dayatılan bu sözleşmeyi bu defa kesinlikle kabul etmeyeceklerini, kendileri adına görüşmeleri yapan sendikalarına ve sendika yetkililerine de, olmazsa olmaz dedikleri şartlar kabul edilmediği sürece sözleşmeye imza atmamalarını, işçilerin arkasında durmaları gerektiği ve karşı karşıya gelmek istemediklerini ifade ettiler.

Sendikanın görüşmeler konusunda işçilerle yeterince bilgiyi paylaşmadığını, bunun için bir çözüm bulmaya çalıştıklarını belirten işçiler, bu sürece tam anlamıyla dahil olmaları gerektiğini ve bunu da zorlayacaklarını söylediler. İşyeri temsilcileri ve şube başkanlarının işçilerle zaman zaman bir araya gelmesi, toplantılar düzenleyerek hem bilgi alış verişinin sağlanması hem de yol haritasının birlikte belirlenmesi başlıca öneriler arasında.

Tes-İş Sendikasının Enerjisa’ya ilettiği ve işçilerin geri adım atmayız dediği kimi maddeler ise şu şekilde;

• Şu anda Enerjisa’daki mavi yakalı işçilerin alması gereken maaş bir tekniker ücreti, tekniker ücretinin de asgari ücretin 1,6 katı olması gerekirken şu anda bunun altında. Enerjisa’nın mavi yakalı yaklaşık 9 bin işçisi var. Bu işçiler olduğundan daha düşük ücretle çalışırken Sabancı, o açıkladığı yüzde 67'lik net karın bir kısmını buradan karşılıyor.
• Enerjisa, işçisine günlük 11 lira 80 kuruşluk yemek yedirmeye çalışıyor. 11 lira 80 kuruşa kimse karnını doyuramaz, sağlıklı beslenemez, bir şey yiyemez, her gün tavuk döner yer. Enerjisa şu an için çalışanlarına 70 kuruş zam öneriyor. İşçilerin talebi 25 TL.
• Sözleşmeler üç yılda bir yapılıyor ve 3 yılda bir yapılan sözleşme aslında üçüncü sene enflasyonun altında ezilmesine sebep oluyor. Dolayısıyla bu sözleşmenin 2 yılda bire indirilmesini talep ediyoruz.
• Bir de yan ücretler dediğimiz sosyal haklar var. Sosyal haklar meselesinde Sabancı/Enerjisa tam manasıyla bir sadaka kültürü işletiyor.

MAAŞLARIN ORTALAMA SEVİYELERE GETİRİLMESİ TALEP EDİLİYOR

İşçilerin talepleri, ödenen maaşın normal şartlara getirilmesi. Bu da günlük 84 TL’ye denk düşüyor. Öte yandan Türk-İş’e bağlı Tes-İş Sendikası bunun üzerinden yüzde 4 zam öneriyor.

Bunun yanısıra tekniker, teknisyen, uzman teknisyen gibi personel sınıflamasının yapılması da işçilerin talepleri arasında. Bunlar aynı zamanda maaş düzenlemesinin de bir aşamasını oluşturuyor.

Yıl sonunda işçilerin büyük bir kısmı vergi dilimine giriyor, aldıkları ücretin büyük bir kısmı vergiye kesilmiş oluyor. İşçiler senede bir kere, vergi kesintisinden az etkilenmek için 750 TL dengeleme ücreti talep ediyor.

Elektrik dağıtım bölgelerinin gelir modelinde Enerjisa ve diğer işletmeciler açısından “en esnek” maliyet unsuru işçi ücretleri. Çalışan sayısı, teknik kalifikasyon gibi konular açık ve esnek bırakıldığı için devirler gerçekleştiğinden bu yana tüm bölgelerde işlerin bir bölümü taşerona devredildi, az sayıda insanla, çok daha fazla iş, kalifikasyonunun altında ücretler ödenerek yapılmaya çalışılıyor. Bu şekilde öngörülenin üzerinde karlara ulaşılıyor. 

Salı günü yapılacak görüşmenin sonucunu merakla bekleyen Enerjisa emekçileri, yine bir adım atılmaması, şirketin aynı maddeleri dayatması durumunda, pratik eylem faaliyetlerinin sendikayla birlikte değerlendirilmesi ve hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ettiler.