Emperyalizmin 'Türkiye tütün operasyonu': Derviş başlattı, AKP uyguladı!

Tütün Eksperleri Derneği'nin açıkladığı 2016 Tütün Raporu, emperyalizmin Türkiye'de nasıl bir "tütün operasyonu" gerçekleştirdiğini gözler önüne serdi. AKP'nin iktidar olduğu 2002'den bu yana Türkiye'de tütün ekicisi yüzde 86, tütün üretimi yüzde 61 azaldı. Ülkemizde yabancı kontrol oranı yüzde 89,3 oranıyla tütün sektöründe. Bunun karşılığında tütünde ithalat…

Ahmet Çınar

Tütün Eksperleri Derneği'nin açıkladığı 2016 Tütün Raporu, emperyalizmin Türkiye'de nasıl bir tütün operasyonu gerçekleştirdiğini gözler önüne serdi. AKP'nin iktidar olduğu 2002'den bu yana Türkiye'de tütün ekicisi yüzde 86, tütün üretimi yüzde 61 azaldı. Ülkemizde yabancı kontrol oranı yüzde 89,3 oranıyla tütün sektöründe. Bunun karşılığında tütünde ithalat rekoru kırılıyor. 

2016 Tütün Raporu'nda, emperyalist tekellerin Türkiye'deki tütün üretimini ve tütün üreticisini aşama aşama nasıl azalttığı, dünyanın en nitelikli tütünlerinin yetiştiği topraklara sahip olan Türkiye'nin nasıl tütün ithal eder hale getirildiği detaylarıyla açıklandı. 

TÜRK TÜTÜNÜNÜN ADI KALDI YADİGAR...

1600'lü yıllarda Anadolu topraklarına giren tütün, yaklaşık 400 yıldır bu coğrafyada ekiliyor, biçiliyor, diziliyor, işleniyor... Hatta öyle ki, dünyada "Türk tütünü" olarak tanınan bir tütün çeşidi ortaya çıktı.

Türk tütününü yetiştirmek, giderek "zenaat" haline gelen tütüncülük, yüzlerce yıldır bir aile mesleği haline gelmişti... "Gelmişti" diyoruz, çünkü tütüncülük son 15 yılda neredeyse bitirildi. 

Emperyalist merkezler, çokuluslu tekeller ve onların Türkiye'deki yerli işbirlikçileri, tütünü ve tütün yetiştiriciliğini sona erdirdi.

Tütün Eksperleri Derneği tarafından yayımlanan "2016 Tütün Raporu", özellikle AKP iktidarı döneminde sahneye konulan bu emperyalist tezgahı, tüm detaylarıyla gözler önüne serdi. 

Ülkemiz tütüncülüğünde son yıllarda dikkat çeken en önemli düzenleme 09 Ocak 2002 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren 4733 Sayılı Tütün Yasası. Dönemin Ekonomi Bakanı Kemal Derviş'in getirdiği ve sonraki yıllarda AKP'nin sürdürdüğü neoliberal politikaların başlangıç noktalarından biri de bu yasa. Söz konusu yasa, kamuoyunda "15 günde 15 yasa" olarak adlandırılan yasalardan biri olarak 2002 yılında çıkarıldı ve yürürlüğe girdi. 

Bu yasayla;

- Tütünde destekleme alımlarına son verildi.
- Sözleşmeli üretim modeli getirildi.
- Açık arttırma merkezlerinin kurulması öngörüldü.
- Tütün ve Alkol Piyasası Kurumu (TAPDK) kuruldu.
- TEKEL’in özelleştirmesinin önü açıldı.

DERVİŞ'İN BAŞLATTIĞI EMPERYALİST PLANI AKP HARFİYEN UYGULADI

Bu yasanın çıkmasından sonra ülke tütüncülüğünde büyük bir tasfiye süreci yaşandı.. 14 yıllık AKP iktidarı da, emperyalist merkezlerden aldığı talimat doğrultusunda bu yasayı harfiyen uyguladı. 

4733 sayılı yasanın çıktığı günden bu güne aradan geçen dönemde ülke tütüncülüğü adım adım bitirildi. 2002'de 405 bin 882 olan tütün üreticisi sayısı 2015'te yüzde 86,2 azalarak 56 bine geriledi. 2002'de tütün üretimi 159 bin 521 ton iken  2015'te yüzde 61,1 azalarak 62 bin tona geriledi. 

TEKEL’in tütün piyasalarından çekilmesi ve sigara fabrikalarının satılması neticesinde, piyasaya hakim olan çokuluslu şirketler kendi ürettikleri sigaraların pazar payını artırmak için tamamen yerli tütünden imal edilen sigaraları piyasaya sunmayınca, 2000’li yılların başında 36 il 155 ilçede tütün üretimi yapılırken, şu an 21 ilimizin 92 ilçesinde tütün üretimi yapılıyor. Daha önce tütün üretilen Trabzon, Giresun, Artvin, Sinop, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, Hakkari, Malatya, Adana, Mardin ve Burdur illerinde tütün üretimi artık yapılmıyor. 

TÜTÜN TÜRKİYE İÇİN ARTIK İTHAL EDİLEN BİR ÜRÜN

Ülkemizde 2015 yılında 53 bin 857 ton tütün, 382,8 milyon dolar karşılığı ihraç edilmiştir. Buna karşılık 2002 yılında 55 bin 800 ton olan tütün ithalatı, 2015 yılında rekor kırarak yaklaşık 92bin 266 tona ulaşmış olup karşılığında 528,4 milyon dolar ödendi. 2002 yılından bu yana tütün ithalatındaki artış ise yüze 60’a ulaştı. Yıllarca ülkemizin en önemli ihraç kalemlerinden biri olan tütün, 2012 yılında bu üstünlüğünü yitirdi ve tütün ticaretinde ülkemiz net ithalatçı ülke pozisyonuna geçti. 

AKP DÖNEMİNDE YERLİ TÜTÜN KULLANIMI AZALDI, İTHAL TÜTÜN KULLANIMI ARTTI

Ülke topraklarımızda yetişen (yerli) tütünlerin sigaralarda kullanımı 2003 yılında yüzde 42,07 oranındayken, bu oran 2008 yılında TEKEL’in sigara biriminin özelleştirilmesinden sonra hızla azalarak 2015 yılı itibarıyla yüzde 13,24’e düştü. Özellikle 2010 yılından bu yana “net ithalatçı” olan ülkemize ithal edilen tütünler vasıf olarak da çok düşük. Sağlanan avantajlarla (Tütün fonu, KKDF vb.) ithal edilen düşük vasıflı tütünlerle yapılan sigaralar komşu ülkelere ihraç ediliyor, sonra bunların bir kısmı ülkeye kaçak olarak geri dönüyor. 

TÜTÜN ÜRETİMİ EMPERYALİST TEKELLERİN KONTROLÜNE GEÇTİ

TÜİK 2013 verilerine göre, Türkiye’de tütün ürünleri imalatının yüzde 89,3'ü emperyalist tekellrin kontrolüne geçti. Bir başka ifadeyle, ülkemizde emperyalist tekel kontrolünün en yüksek olduğu imalat sektörü tütün ürünleri sanayi olmuştur.

SONUÇ OLARAK 

1- Tütünde ithalat rekoru kırıldı.
2- Tütün ekicisi 2002 yılından bu yana yüzde 86, tütün üretimi yüzde 61 azaldı.
3- Ülkemizde yabancı kontrol oranı, açık ara farkla tütün sektöründe. Tütünün yüzde 89.3'ünü emperyalist tekeller kontrol ediyor. 
4- Hükümetin en önemli argümanı sigara tüketimini düşürmekti ancak son rakamlar sigara tüketiminin yeniden yükselişe geçtiğini gösteriyor. 2008'den bu yana 100 milyar adedin altında seyreden sigara tüketimi rekor kırarak 2015 yılında 103 milyar adede çıktı.
5- Tütün fonunun kademeli düşüşü ithalatı artırdı. Ancak çiftçilerin eğitimi ve yeni ürün denemeleri için kullanmaları gereken milyarlarca dolarlık tütün fonu amacı dışında kullanıldı.

6- Kemal Derviş'in başlattığı, AKP'nin uyguladığı 4733 sayılı Tütün Yasası sonucunda, ülkemiz tütün üzerinden çokuluslu emperyalist tekellerin kazandığı, tütün üreticisinin kaybettiği bir alan haline getirildi.