AVM'ler para basıyor!

AVM’lerde yapılan harcamalar 110 milyar liraya ulaştı. 397 AVM toplam ticaretin yüzde 30’unun gerçekleştiği yerler haline geldi. AVM sahipleri büyük paralar kazanırken, sayısı 520 bine ulaşan AVM emekçileri çok ağır çalışma koşullarına maruz kalıyor.

Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) AVM’lerin 2017 cirosunun 110 milyar lira olduğunu açıkladı. AVM sayısı 397’ye ulaşırken çalışan sayısı da 520 bin civarında. 397 AVM için 60 milyar dolar civarında yatırım yapılırken 82 AVM yabancı sermayeye ait.

AVM sayısındaki artış tek tek AVM sahibi ya da işletmecisi şirketlerin ciro ve kâr beklentilerini düşürse de son 15 yıldaki gelişim perakende sektöründe çok büyük bir sermaye yoğunlaşmasına yol açtı. AVM cirosunun toplam ticaret cirosu içindeki payı çok düşük seviyelerden yüzde 30’lara çıktı. Zincir marketler de dahil edildiğinde söz konusu payın yüzde 50’ye yaklaştığı tahmin ediliyor.

AVM cirosu olarak belirtilen rakam AVM’lerde yer alan tüm mağaza ve ticari ünitelerin toplam cirosunu ifade ediyor. AVM’lerin işletme olarak cirosu çok daha düşük. AVM sahibi sermaye, kiralanan alanlardaki mağazaların cirolarını da dikkate alarak oluşturulan kiralar ve verilen hizmetlerden gelir elde ediyor. Başlangıçta sabit yatırım tutarı yüksek olan AVM yatırımının işletme aşamasında giderleri düşük ve kârlılığı yüksek.

AVM cirosu olarak ifade edilen "organize perakende" alışveriş cirosu toplam içindeki payıyla çok büyük bir hacmin az sayıda sermaye grubu tarafından kontrol edildiğini gösteriyor.