soL (DIŞ HABERLER) Rus Aeroflot firmasına bağlı uçağın düşmesi sonucu, içlerinde bir de Türk vatandaşı olan 83 yolcu ve 5 mürettebat yaşamını yitirdi. Uçakla bağlantının 1800 metre yükseklikte koptuğu açıklandı.
Rusya Acil Durumlar Bakanlığı sözcüsü İrina Andriyanova, uçağın Urallar'daki Perm kenti yakınlarında düştüğünü, fakat düştüğü bölgede yerleşim olmadığını söyledi. Enkazda çalışmalarını sürdüren uzmanlar, uçağın sağ kanat motorunun alev almış olması ihtimalini araştırdıklarını açıkladılar.
Kazalar artıyor, haberler kafa karıştırıyor
Son haftalarda artan uçak kazalarının ardından yapılan haberlerse, ilginç bazı yönler barındırıyor. Kazanın ardından hemen suçlu avına çıkan hızlı gazetecilerin olaylardan sonra seçtikleri kurbanlar ilgi çekici. İspanya'da havalandıktan hemen sonra düşen MD 83 tipi uçağın ardından birçok gazete MD uçakları "kanatlı mezar"a benzetmişti. Kırgızistan'da düşen Boeing 737'nin ardındansa Kırgızistan suçlu bulunmuştu. Oysa Boeing 737'lerin kaza oranı, MD 80 serisinden daha yüksek.
Özellikle Kırgızistan örneğinde kazanın politik bir malzemeye dönüştürülmesi açıkça görülürken, Rusya'daki kazanın faturası da, Avrupa'nın en köklü havacılık şirketlerinden olan eski Sovyet şirketi Aeroflot'a kesilmiş bulunuyor. Örneğin New York Times, olayı "Bu eski Sovyetler Birliği'nde yakın zamanda yaşanan ikinci uçak kazası" diyerek Kırgızistan'daki kazayla Rusya'daki kazayı el çabuluğuyla bağlantılandırdı. Daha önce Çeçenistan'daki Rus güçlerine komuta etmiş olan eski bir Rus Generali Gennadi Troşev ise, olayın hemen ardından "sabotaj" açıklaması yapmış, daha sonra bu iddiayı destekleyecek hiçbir kanıt bulunamamıştı.
Oysa bir bağlantı aranacaksa, tüm şirketlerin kapitalist birer işletme olarak uçuş güvenliğiyle ilgili bakımdan mürettebatın çalışma koşullarına dek birçok koşulu tam olarak yerine getirmediğinin altını çizmek gerekiyor. Rus şirketi Aeroflot'un da kaza oranları son beş sene içinde yükselmiş bulunuyor.
Aeroflot: Kapitalist işletmenin "verimliliği"
Sovyetler döneminde Sovyet yapımı uçaklardan oluşan filosuyla yüksek güvenlik oranları yakalayan Aeroflot, çözülüşten sonra göz dikilen işletmelerden biriydi. Batılı sivil havacılık uzmanlarından "Kötü servis, asık suratlı mürettebat" gibi eleştiriler alan şirket, İngilizlerle bir anlaşma yaparak yenilenmeye gitmişti.
Çözülüşten hemen sonra, 90'ların ilk yıllarında ise şirket çok sayıda kaza yaşadı. Kazaların hemen hepsinde, uçaklara daha fazla kâr etmek için kapasitenin üzerinde yolcu alınmıştı. Özellikle 1994'te pilotun, uçağın kontrolünü oğluna vermesi sonucu Sibirya'da düşen uçak halen hafızalardaki yerini koruyor.
Hâlâ yüzde 51 devlet sermayeli olan şirketin artık geçmişten kalan tek mirası, henüz değiştirmedikleri, kanatlı orak-çekiçten oluşan sembolleri gibi görünüyor.