Ali Örnek - soL
Suriye’de ÖSO ve El Kaide çatısı altında yer almayan ancak bu gruplarla ortak hareket edebilen radikal İslamcı bazı mühim gruplar da bulunuyor. Suriye’ye karşı savaşan grupları “ılımlılar” ve “radikaller” gibi basit bir ayrıma tabi tutanlar, anlattıklarıyla çeliştiği için bu grupların adını anmamaya gayret ediyor. İşte Suriye’de savaşan bu gruplar:

I) Suriye İslam Cephesi
Bu grup genel olarak ülkenin kuzeyinde, Haseki-Halep hattında güçlü. Farklı gruplardan oluşsa da İslam Cephesi’nin asıl taşıyıcısı Ahrar’uş Şam Tugayı.
Ahrar’uş Şam, Türkiye’nin gözdesi olarak biliniyor. Bu örgütün Suriye’nin kuzeyindeki yardım kampanyaları ise İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) tarafından düzenleniyor. Suriye İslam Cephesi radikal İslamcı bir çizgiye sahip. 11 Haziran 2013’te Deyr ez Zor’a bağlı Hatla’da, aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 60 sivilin Şii oldukları gerekçesiyle infaz edilmesinin arkasında bu grup bulunuyor. Ahrar’uş Şam ayrıca, El Kaide bağlantılı Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) ile Lazkiye saldırısına katılmıştı. Rakka’yı da IŞİD ile birlikte kontrol eden Ahrar’uş Şam, Kürtlerin yaşadığı kasabalara yapılan saldırılara da katıldı. Ahrar’uş Şam ayrıca ÖSO’ya bağlı, özellikle Halep’te yoğun bir işbirliği içinde. Ebu Abdullah el Hamavi liderliğindeki örgütün,13 bin ila 20 bin arasında savaşçısı olduğu tahmin ediliyor.

II) Suriye İslami Kurtuluş Cephesi
Suriye İslam Cephesi’nin aksine, İslami Kurtuluş Cephesi “cephe” kavramını daha çok karşılıyor. Selefi grupları bünyesinde bulunduran İslami Kurtuluş Cephesi altında, ÖSO’ya da bağlı tugaylar bulunuyor.

Bu çatı altındaki grupların en dikkat çekici olanları Tevhid Tugayı (Halep), El Faruk Tugayı (Humus-Halep), İslam Tugayı (Şam), El Hak Tugayı (Humus) ve Sukur’uş Şam (İdlib)... Son 3 grup ÖSO çatısı altında yer almıyor. Bu gruplardan İslam ve El Hak Tugayları Suudi Arabistan’a yakınken, El Faruk Türkiye’ye yakın... Sukur’uş Şam ise Katar tarafından finanse ediliyor. Radikal İslamcı Sukur’uş Şam’ın 3 bin kadar savaşçısı olduğu tahmin ediliyor. İslam Tugayı’nın savaşçı sayısı ise 10 bine kadar çıkıyor. Her iki grup da ÖSO çatısı altında yer almasa da bu çatıdaki örgütlerle ortak hareket ediyor.

Ayrıca İslam Tugayı, Şam’da el Kaide bağlantılı El Nusra Cephesi ile ortak bir çatı altında yer alıyor. Sukur’uş Şam ise Lazkiye’de Ağustos ayında Alevi köylerine yönelik saldırılara Tevhid Tugayı ile birlikte katılmıştı. Bu saldırının ana grubu ise IŞİD’di.

III) Gureba eş Şam
Kuzey Suriye’de bulunan bu grubun içinde, çok sayıda Türkiyeli savaşçı da bulunuyor. Gureba eş Şam, geçtiğimiz yılın Ekim ayında Akçakale’ye havan topu düştüğünde bölgede bulunuyordu. Gureba eş Şam, ayrıca, PKK’ye yakınlığı ile bilinen Demokratik Birlik Partisi’ne bağlı Halk Savunma Güçleri’ne (YPG) saldırılarda bulunuyor.

IV) İdlib 
Şehitleri Tugayı
İdlib merkezli bu örgüt, aynı zamanda Suriye Kurtuluş Ordusu adını kullanıyor. Grubun lideri Basil İsa, 2012 yılının Kasım ayında İdlib’teki bir hava saldırısında 20 savaşçısıyla öldürüldükten sonra, grup da etkisini yitirdi. Şu sıralar grubun kalan militanları, Sukur’uş Şam gibi Selefi çizgideki örgütlerle hareket ediyor.

V) Afhad-ı Resul Tugayı
Katar tarafından kurulan ve desteklenen bu grup, kısa bir süre öncesine kadar IŞİD ile ortak hareket ediyordu. Ancak daha sonra IŞİD’in saldırısına uğradılar ve özellikle Rakka’da tasfiye edildiler.

Afhad-ı Resul, ayrıca, Irak’a açılan Ebu Kemal Kapısı’nda da IŞİD ile sürtüşme yaşadı.

Silah ve para akışını kontrol mücadelesi nedeniyle grup “ılımlı” olarak tanıtılsa da Afhad-ı Resul, radikal İslamcı bir anlayışa sahip.

VI) Lübnan ve Irak merkezli gruplar
Suriye’deki savaşta militanların saflarında IŞİD dışında da Suriyeli olmayan gruplar bulunuyor. Fetih el İslam adlı Lübnan merkezli örgütün varlığı, 2012 yılının Nisan ayında Kuseyir’de liderlerinden Abdulgani Cevher’in öldürülmesiyle ortaya çıktı.

Örgütün bir diğer lideri ise üç ay sonra Halep’te öldürüldü. El Kaide bağlantılı bu örgütün asıl merkezi ise Lübnan’ın kuzeyindeki Trablusşam kenti... Filistinlilerden oluşan Fetih el İslam’ın ana karargahı ise bu kentteki bir Filistin mülteci kampı.

Abdullah Azam Tugayı da Selefi-tekfirci bir çizgiye sahip ve El Kaide ile birlikte hareket ediyor. Liderleri Salim el Karavi, Afganistan’da Sovyetler Birliği’ne karşı savaşmış bir Filistinliydi.

Cund el Şam, nam-ı diğer Şam’ın Askerleri ise Lübnan merkezli bir diğer Filistinli cihatçı örgüt. Hizbullah’a karış savaşan Cund el Şam, özellikle Humus Vadi el Nasara’da Hıristiyanlara yönelik katliamların başını çekti. Özgür Irak Ordusu ise kimliği en belirsiz grup... Kısa bir süre önce Türkiye’de yaşayan eski Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi’ye bağlı bazı isimlerin kurduğu oluşum, “Irak ve Suriye’deki Şii egemenliği”ne karşı savaştığını açıkladı. Ancak örgütün ilk hedefi, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı devirmek oldu...