Rumenler: Komünizm daha iyiydi

Romanya’da anti-komünist kurum tarafından yapılan anket, halkın büyük çoğunluğunun komünizm dönemindeki hayatın, kapitalizm dönemindeki hayattan daha iyi olduğunu düşündüğünü ortaya koydu. Araştırmalar, orta ve doğu Avrupa halklarının komünizme özlem duyduğunu ve özlemin giderek arttığını gösteriyor.

Avrupa Birliği üyesi Romanya’da yapılan bir anket, halkın komünizmi kapitalizme yeğlediğini ortaya koydu. Ankete katılanların yüzde 60’ı, komünizmi ilkesel olarak, “iyi bir fikir” diye niteleyerek sahiplendiklerini söylediler. Komünizmin daha iyi olduğunu düşünenler, kapitalizmin daha iyi olduğunu düşünenlerin iki katından daha fazla.

Üstelik araştırma, tamamen komünizme karşı mücadele etmek için kurulmuş bir kurum, Komünizm Suçları ve Rumen Sürgünlerinin Hafızası Araştırmaları Enstitüsü (IICMER) tarafından finanse edildi.

Araştırma, 4 sene önce yapılan benzer bir araştırmaya göre ülkede komünizme dönük özlemde gözle görülür artış olduğunu ortaya koydu.

Araştırma, Rumen araştırma kuruluşu CSOP tarafından 27 Ağustos-2 Eylül 2010 arasında 15 yaşından büyük 1133 kişiyle evlerde yüzyüze yapıldı. Araştırmanın hata payı yüzde 2,9 olarak belirlendi.

Araştırmaya göre yüzde 49 Nikolay Çavuşesku döneminde komünist partisi liderliğindeki yönetimin daha iyi olduğunu savunurken, sadece yüzde 23’ü kapitalizm altındaki yaşamın eskiye göre daha iyi olduğunu düşünüyor.

Niye komünizm daha iyi?
Ankete göre komünizmin yeğlenmesinin temel sebebi ekonomik. Katılımcıların yüzde 62’si iş güvencesini, yüzde 26’sı insanca yaşam koşullarını ve yüzde 19’u herkesin evi ve barınma hakkı olmasını gerekçe gösterdi.

Komünizmin “halka karşı suçları”
Araştırmayı finanse eden IICMER, komünizmin halka karşı suçlar işlediği ve komünizm döneminde sürekli eziyet edilen insanların kan ağladığı propagandasını yapmak üzere kurulmuş bir kurum. IICMER, insanları “komünizmin suçları” konusunda “eğitiyor”.

Hani nerde “eziyet”?
Ancak araştırmanın sonuçları, IICMER ve tüm komünizm karşıtı propagandacıların çabalarının pek meyve vermediğini ortaya serdi. Ankete katılanların yalnızca yüzde 6’sı kişisel olarak bir eziyet gördüğünü söyledi. Yüzde 7’si ise kendisine bir şey olmadığını, ancak “bir yakınına olduğunu” ifade etti. Eziyet gördüğünü söyleyen kişilerin çoğu, bunun sebebi olarak daha önce sahip oldukları mülkiyetin kamulaştırılmasını gösterdi. Komünizme dair kötü hatıraları olduğunu söyleyen tüm katılımcıların ise sadece yüzde 6’sı kendilerinin ya da ailelerinden birinin gözaltına alındığını belirtti.

Anketler nasıl yalan söyler?
Böylesi sonuçların çıktığı bir araştırmayı, anti-komünist IICMER’in hasıraltı edemeden yayınlamak zorunda kalması manidar. Ancak IICMER, anket sonuçlarını çarpıtma konusunda girişimde bulunmayı da ihmal etmedi.

Anketteki yönlendirici sorulardan birisinde, ankete katılanların yüzde 41’i komünizmin suçlu bir rejim olduğu argümanına, yüzde 42’si ise gayrımeşru bir rejim olduğu argümanına katıldıklarını söylediler. IICMER de anketi sunarken, bu istatistiği öne çıkardı. Ancak ankete katılanların sadece yüzde 27’si komünizme ilkesel olarak karşı olduklarını belirttiler. Belli bir görüş bildirenlerin çoğu, 1989 öncesi rejimde komünistlerin, komünizmi daha iyi bir biçimde yerleştirmeyi başaramadıklarını düşünüyor. Yüzde 14 ise komünizmin iyi olduğunu ve Romanya’da en iyi biçimde yaşatıldığını savunuyor.

“Daha iyisi olabilirdi, ama kapitalizmden iyidir”
Anketin sonuçlarının tümü incelendiğinde, Rumen halkının büyük çoğunluğunun Romanya Komünist Partisi’nin birtakım hatalar yaptığını, ancak parti eliyle kurulan sistemin, eksiklerine rağmen kapitalizmden daha iyi olduğunu düşündükleri görülüyor.

Komünizmin başarıları

Romanya'da 1945'te komünizm iktidara gelmeden önce nüfusun büyük çoğunluğu okuma yazma bilmiyordu ve hiçbir sağlık hizmetinden yararlanamıyordu. Kırsal kesimde yalnızca egemenler sağlık hizmetinden ve elektrikten yararlanabiliyordu. Sağlık hizmetinin durumu o kadar vahimdi ki, bebek ölüm oranında Avrupa'nın en kötülerinden olan Romanya'da ortalama ömür beklentisi 40 yaşın altındaydı.

Romanya'da İkinci Dünya Savaşı yıllarında iktidarda olan faşistlerin, ülkedeki Yahudi ve çingene nüfusun büyük kısmını gaz odalarına göndermesi de ülkeye damgasını vurmuştu. Bu yıllar boyunca ve öncesinde yasadışı faaliyet yürüten ve savaş sırasında direnişte büyük bir mücadele sergileyerek çok militanını kaybeden Romanya komünist hareketi, savaş sonrasında halkın büyük desteğine sahip olmasına rağmen birkaç bin militana ancak sahipti. Bu kadrosuzluğa rağmen, Rumen halkının komünistlere duyduğu güven ve heyecan, yeni bir ülkenin kurulmasını sağladı.

Komünistler kısa sürede okuma yazma bilmemezliği bitirdi, herkese sağlık hizmeti sağlandı, ve IICMER'in anketinin de ortaya koyduğu gibi insanca yaşam koşulları ve herkese istihdam sağladı.

Çavuşesku'ya saygı sürüyor
Ancak Romanyalı komünistler, ülkeyi kalkındırma hamlesinde 70'li yıllarda batıdan satın aldıkları pahalı sanayi gereçleri nedeniyle büyük bir dış borç yükünün altına girdiler. Batılı ülkelerin Romanya'dan ithalatlarını artırmaları hesaplanıyordu, ancak strateji tutmadı. Ülke bir dış borç krizine girdi. 1989'da ülkenin lideri Nikolay Çavuşesku ve karısı Elena, bir karşıdevrimci komployla kurşuna dizildiler.

Çavuşesku 30 yıl önce kurşuna dizilmiş olsa da, bugünlerde Rumen halkının gözünde saygın yerini koruyor. CSOP'un araştırmasına göre ankete katılanların sadece yüzde 15'i Çavuşesku'nun "kötü bir lider" olduğunu söyledi. Yüzde 25 ise Çavuşesku'nun liderliğinin açıkça ülke için iyi olduğunu savundu.

Doğu Avrupa halkları komünizmi özlüyor

Romanya'daki tablo, bu ülkeye özgü değil. Orta ve Doğu Avrupa halklarında gözle görülür bir komünizm özlemi sürüyor. ABD araştırma şirketi Pew'in yaptığı araştırmalara göre, bu ülkelerde kapitalizm altındaki yaşamın komünizm altındaki yaşama göre daha kötü olduğunu düşünenlerin oranları şöyle:

Polonya: 35%

Çek Cumhuriyeti: 39%

Slovakya: 42%

Litvanya: 42%

Rusya: 45%

Bulgaristan: 62%

Ukrayna: 62%

Macaristan: 72%

Gidişat da komünizmi tercih edenlerin giderek arttığını gösteriyor. Romanya'da 2006'da yapılan araştırmada komünizmi tercih edenlerin oranı yüzde 53 idi. Komünizme destek, son dört senede yüzde 61'e çıktı.

(soL - Dış Haberler)