Ortadoğu ayakta

Dün birçok Ortadoğu ülkesinde hükümet karşıtı protestolar düzenlendi. Benzer taleplerle sokaklara dökülen göstericiler arasında ölen ve yaralananlar oldu.

Ortadoğu’nun çeşitli ülkelerinde binlerce kişi dün sokaklara döküldü. Mısır’daki devrimci dalgadan da etkilenen hak, taleplerini sokakta dile getiriyor.

Libya
Dün başkent Trablus ve ikinci büyük kent Bingazi olmak üzere birçok şehirde gösteriler yapıldı. Libya'nın Bingazi kentinde hükümet karşıtlarıyla güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmalarda yaklaşık 40 kişi yaralandı. Polis 20 kişiyi gözaltına aldı.

Eylemciler sloganlarıyla Başbakan Bağdadi el Mahmudi'yi ve Kaddafi’yi istifaya çağırdı. Gösteriler sırasında atılan “Kaddafi Allah’ın düşmanıdır” , “Kaddafi 41 yıl sonra güle güle”, “Mahmudi Libya’yı terk et” gibi sloganlar dikkat çekti. Aynı saatlerde Kaddafi’yi destekleyen söylemlerin dikkat çektiği farklı eylemler örgütlendiği de bildirildi.

Fethi Terbil adlı bir avukatın hükümeti eleştirdiği için gözaltına alınmasıyla protestoların hız kazandığı belirtildi. Göstericiler, Libya’da örgüt üyesi olmak suçuyla yüzlerce kişi hapis yatarken, Libya İslami Savaş Örgütü üyesi 110 kişinin önümüzdeki günlerde serbest bırakılacak olmasını da protesto etti.

El Cezire muhabirleri de ülkede internet erişiminin engellendiğini ancak uydu aracılığıyla erişim sağlanabildiğini belirtti.

Libya’daki insan hakları örgütleri de Kaddafi’yi istifaya çağırmak üzere bir imza kampanyası başlattı. Şu ana dek 213 kişinin imza verdiği bildirilirken kampanyayı büyütmek için çalışmalar sürdürülüyor.

Yemen
Yemen’de de dün halk sokaklardaydı. Yaklaşık 2 bin kişi, “Ali için gitme vakti” slogan ve pankartlarıyla Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih’i istifaya çağırdı.

32 yıldır iktidarda olan Devlet Başkanı Salih, Mısır’daki gösterilerin ardından eylemlerin Yemen’e de sıçramasına karşı önlem olarak, 2013’te görevi bırakacağını açıklamıştı. Ancak gösterilere engel olamadı.

Bir emniyet yetkilisi, Aden'deki çatışmalarda ateşli silahla yaralanan bir göstericinin hayatını kaybettiğini belirtti. Hastane kaynakları daha önce, güvenlik güçlerinin hükümet karşıtı yüzlerce göstericiye müdahalesinde ağır yaralanan Muhammed Ali Elvani'nin kaldırıldığı hastanede öldüğünü, 3 kişinin yaralandığını bildirmişti. Böylelikle Yemen’deki gösterilerde hayatını kaybedenlerin sayısı 2’ye yükseldi.

Başkent Sana'da da dün iktidar yanlılarıyla hükümet karşıtları arasındaki çatışmalarda 4 kişi yaralanmıştı.

Yemen’deki gösterilerde halk iş ve aş talep ediyor. Dünyanın en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen’de, 23 milyonluk nüfusun yüzde 40'ının günlük geliri 2 doların altında. Nüfusun üçte biri kronik açlık çekiyor.

Bahreyn
Bahreyn’in başkenti Manama da hükümet karşıtı protestocuların eylemlerine sahne oldu. Bahreyn, Hamid Bin İsa’nın gösterilerde polis kurşunuyla hayatlarını kaybeden iki kişi için özür dilemesi eylemcileri durdurmadı. Halk, hükümeti protesto etmek üzere bir kez daha şehir meydanında toplandı.

Gösterilerin üçüncü gününde, siyasi reform ve insan haklarında düzenleme talep eden eylemcilerin oldukça kararlı olduğu yabancı basına da yansıdı. Birçok basın kuruluşu gösterilerin gerçekleştiği Manama’daki İnci Kavşağı’nın ikinci Tahrir Meydanı olacağını yazdı.

Sünni hanedanın yönettiği, nüfusun çoğunluğunun Şii olduğu, ABD'nin 5'inci Filosuna ev sahipliği yapan bir krallık olan Bahreyn’de halk, 1971'den bu yana görevde olan 40 yıldır görevde olan Başbakan Şeyh Halife bin Sallah el Halife'nin istifasını, siyasi tutukluların salıverilmesini, ifade özgürlüğü sağlanmasını ve 2002 anayasasının feshedilmesiyle birlikte yeni anayasa istiyor.

Bahreynli Şiilerin birçoğu istihdam konusunda ayrımcılıkla karşı karşıya kalıyor. Şiiler sıklıkla güvenlik güçlerinin baskısına maruz kalıyor. 1.3 milyonluk Bahreyn nüfusunun yarısını farklı ülkelerden buraya çalışmak için ya da sürgüne gelen işçiler oluşturuyor.

Irak
Irak’taki en büyük çaplı gösteri güneyde, Bağdat’ın 160 kilometre uzağındaki Kut kentinde yapıldı. Kut halkı, artan yolsuzluk olaylarını ve ve altyapı hizmetlerinin yetersizliğini protesto etti. Eylemciler, sloganlarıyla Irak Başbakanı Nuri El Maliki'yi istifaya çağırdı.

Vassit vilayeti sözcüsü, yolsuzluk yapan yetkililerin görevden alınması ve temel hizmetlerin iyileştirilmesini isteyen yaklaşık 2 bin göstericinin hükümet binalarına saldırdığını ve valinin evini ateşe verdiğini duyurdu.

Irak'ın diğer kentleri de çeşitli gösterilere sahne oldu. Iraklılar, temel olarak, giderek artan işsizlik ve yolsuzluk sorunlarıyla elektrik ve su kesintisi gibi temel hizmetlerde yaşanan sıkıntıları protesto etti.

Güvenlik güçlerinin müdahalesi ile çatışmaya dönüşen gösterilerde, polis saldırısı sonucu 3 gösterici hayatını kaybederken yaklaşıl 30 kişi yaralandı. Olaylarda hayatını kaybedenlerden birinin, valilik binasının çatısındaki keskin nişancılar tarafından vurulan 16 yaşındaki bir genç olduğu bildirildi.

Özel güvenlik görevlilerin de kalabalığa ateş açtığı belirtildi. Kut kentindeki emniyet yetkilileri özel güvenliklerin çok gerekli olmadıkça silah kullanmasını önleyecek bir düzenleme getirileceğini söyledi.

İran
İran’da geçtiğimiz günlerde gösteriler sırasında hayatını kaybeden Sane Jale isimli öğrencinin cenaze töreninde rejim yanlıları ile karşıtları arasında çatışma yaşandı. Olaylar sırasında yabancı basının görüntü alması yasaklandı.

Bir grup, güzel sanatlar fakültesinde okuyan Jale'nin gönüllü Besiç militanı olduğunu, diğer grup ise muhalif lider Musavi yandaşı olduğunu belirttikleri gencin "Yeşil Hareket" üyesi olduğunu iddia etti. Her iki tarafın Jale’in ölümünden birbirini sorumlu tutması gerginliğin artmasına yol açtı.
Cenaze törenine katılan hükümet yanlıları, muhalif lider Mehdi Kerrubi aleyhinde pankartlar taşıyıp, sloganlar attı. Hatırlanacağı üzere, geçen hafta meclisteki bakanlar Musavi ve Kerubi’nin idam edilmesi için çağrıda bulunmuştu.

Ayrıca, devlet televizyonunun internet sitesinde yer alan habere göre, rejim yanlıları muhalif harekete karşı Cuma günü geniş katılımlı bir yürüyüş gerçekleştirilmesi için çağrıda bulundu.

Musavi ise 14 Şubat’taki gösterilerin Yeşil Hareket için ve “büyük ulusun büyük insanları” için büyük bir başarı olduğunu ifade ettiği bir açıklama yayınladı.

(soL- Dış Haberler)