Mısır’da yönetim ordunun eline geçti. Ordudan ‘değişim’i gerçekleştirmesi bekleniyor fakat Mısır ordusunun ekonomik yapılanması buna izin verecek gibi görünmüyor. Orduya ait şirketler Mısır ekonomisinin yüzde 15’ine hakim. Ordunun yönetim kademesi ve emekli generaller de bu şirketlerin yönetiminde bulunuyor.
Her alanda varlar
Mısır ordusuna ait şirketler birçok iş koluna yayılmış durumda. Elektronik aletlerden, tıbbi malzemelere inşaat malzemelerinden, mutfak gereçlerine kadar onlarca alanda ordunun şirketleri göze çarpıyor.
1920’li yıllarda ordu için üretim yapılması için kurulan fabrikalar, 1950’den sonra sayıca arttı. 1990’larda gelen özelleştirme dalgasının ardından önceden devlete bağlı olan işletmeleri de kolay yoldan satın alan orduya bağlı şirketler gücünü iyice arttırdı. Özelleştirme sürecinde bu şirketlerin bankalardan aldığı düşük faizli krediler ve ihalelerin el altından yapılması oldukça dikkat çekmişti.
Orduya bağlı şirketler birçok vergiden muaf tutuluyor. Böylece ekonomik rekabette büyük avantaj sağlamış oluyorlar. Buna rağmen bu işletmelerde çalışan işçiler de diğer işçilerle aynı yoksulluğu paylaşıyorlar.
Mülk zengini ordu
Üretimdeki gücünün yanı sıra orduya bağlı şirketler birçok gayrimenkule de sahip. Mısır’ın en değerli yerlerinde bulunan bu araziler ve üzerine kurulan tesisler de ordunun ekonomik gücünün bir başka önemli kaynağı.
Emekli subaylar yönetici oluyor
Şirketlerden gelen kazanç ise ordunun kaymak tabakası arasında paylaştırılmış durumda. Şirketlerin toplu idaresi Genelkurmay Başkanlığı’nda. Yani şu an ülkeyi yöneten Muhammed Tantavi, aynı zamanda bu şirketin de bir nevi CEO’su olarak görev yapıyor. Diğer yöneticilikler ise ordunun yönetici kademesi ve emekli generaller arasında paylaştırılmış.
Orduda alt kademelerde görev yapan subaylar da ‘katılım payı’ alarak sistemin parçası haline geliyorlar. Bu uygulama OYAK yapısına çok benziyor.
Orduya bağlı ticari işletmelerin toplam değerinin 30 milyar doları aştığı tahmin ediliyor. Bu da Mısır’daki en büyük sermaye kuruluşu olduklarını gösteriyor.
(soL – Dış Haberler)