Markaların altındaki işçi cesetleri...

Dakka’da çöken iş merkezinde ölenlerin sayısının bine yükselmesi bekleniyor. Ölen işçiler çok düşük ücret karşılığında dünyaca ünlü Mango, Benetton, Zara gibi markaları üretiyordu.

Bangladeş’in başkenti Dakka’da geçen hafta çöken iş merkezinde yaşamını yitirenlerin sayısı 430’a yükseldi. Arama kurtarma ekiplerinin Rana Plaza’nın enkazında 20 kişinin daha cesedine ulaşmasının üzerine ölü sayısı artarken, bu sayının bini bulacağı tahmin ediliyor.

soL gazetesinde yer alan habere göre, 24 Nisan sabahı çöken Rana Plaza’da bulunan beş konfeksiyon atölyesinde, çoğu kadın 3 binin üzerinde tekstil işçisi çalışıyordu. Yasadışı yollardan üç kat eklendiği belirtilen ve içinde alışveriş merkezi de bulunan Plaza’nın çökmesinden bir gün önce, duvarlarda oluşan çatlaklar nedeniyle işçiler çalışmayı reddetmişti. Ancak ertesi gün patronun işten atma tehditleriyle karşı karşıya kalan işçiler çalışmak zorunda kalmış ve göz göre göre ölüme gönderilmişti. Binanın çökmesinin ardından işçiler çok sayıda eylem yaptı ve şehirdeki çok sayıda fabrikaya yönelik saldırılar gerçekleştirildi. O günden beri kapalı olan fabrikalar, dün yeniden açıldı.

1 Mayıs İşçi Bayramı’nda ellerinde bayraklar ve pankartlarla sokaklara dökülen Bangladeşli işçiler iş merkezinin sahibi Muhammed Sohel Rana’nın idam edilmesini istedi. Can güvenliklerinin sağlanması talebinde bulunan işçiler, insanca yaşamak ve çalışmak istediklerini ifade ederek hükümete bir an önce eyleme geçmesi çağrısında bulundu.

Yaşamını yitiren yüzlerce işçinin, günde 15 saat çok düşük ücretler karşılığında ürettiği ürünler ise Mango, Benetton, C&A, Wal-Mart, Zara, Primark gibi hepimizin bildiği, ünlü ve pahalı markalara ait. Binanın çökmesinden sonra bir açıklama yapan İngiliz Primark firması, ölenlerin ailelerine tazminat ödeyeceğini belirterek, “Sorumluluğumuzun farkındayız. Diğerleri de ortaya çıksın” dedi.

“Küreselleşme” adı altında malların ve sermayenin sınırsız dolaşımı sağlanırken, ulus ötesi şirketlerin pek çoğu üretimlerini çok daha düşük maliyetle sürdürebilecekleri az gelişmiş ülkelere kaydırdı. İşçi ücretlerinin düşük, işçiyi koruyucu mevzuatın gevşek ve işçilerin örgütsüz olduğu bu ülkelerde yapılan üretim, şirketlerin kâr oranlarını katlayarak artırırken, işçileri yalnız böyle “kazalarla” değil, yaygınlaşan meslek hastalıklarıyla da ölüme sürüklüyor. Bangladeş, Çin ve Tayvan, üretimin kaydırıldığı ülkeler arasında yer alıyor.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın, “Türkiye’de Çin ve Tayvan’dan daha düşük maliyetli işgücüne sahibiz” ifadesini kullanarak çağrı yaptığı yabancı sermaye de tam böyle “cennet”ler arıyor kendine.