Katar'ın Gazze ziyareti ardındaki soru işaretleri

Geçtiğimiz Cuma günü gerçekleşen Katar Emiri Şeyh El-Tani’nin Gazze’yi ziyareti bölgedeki dengelerin yeniden gözden geçirilmesine neden oldu. Gezi İran ve Suriye’ye karşı bir atak olarak yorumlanırken, Hamas da Filistin Özerk Yönetimi’ne karşı önemli bir pozisyon elde etmiş oldu.

Arap Baharı sürecine kritik müdahaleleri ve batı ile sıkı ilişkileri ile bölgenin önemli isimlerinden biri haline gelen Katar Emiri Hamid Bin Kalifa El-Tani’nin geçtiğimiz Cuma günü Gazze Şeridi’ne yaptığı ziyaret büyük tartışmaları da beraberinde getirdi. El-Tani Gazze Şeridi’inde Hamas’ın kontrolü ele geçirdiği 2007 senesinden beri bölgeye giden ilk devlet başkanı oldu.

Hamas ile Katar’ın önemli yakınlaşma varyantlarından ilki Hamas lideri Halid Meşal’in 2012’nin ilk aylarında Suriye’den ayrılmak zorunda olduğu zaman Doha’ya yerleşmesi ile başlamıştı. Katar yönetimi ayrıca örgüte 250 milyon dolarlık bir yardım paketi ile gitmişti. Bu paket son ziyaret ile 400 milyon dolara çıkmış durumda.

Katar’ın Hamas’a desteği ne anlama geliyor
BBC’den Jon Donnisson, 24 Ekim’de Hamas ile İsrail arasındaki resmi olmayan müzakerelerin Mısır aracılığıyla yapıldığını ve ateşkesin ne kadar süreceğinin bilinmediğini aktarmış fakat aynı günlerde bölgeden çatışma haberleri gelmişti. Mısır bu nedenle ziyareti bir başarı olarak nitelendirirken, İsrail Katar’ı “barışı otobüsün altına atmakla” suçladı.

Filistin Özerk Yönetimi’nin başında bulunan Mahmud Abbas ise gelişmelerden kaygılı. Ma’an haber ajansının haberine göre Abbas bayramın ilk günü Yaser Arafat’ın mezarında yaptığı açıklamada ziyaretin iki bölgeyi birbirinden ayırabileceğini dile getirdi. Hamas, İsrail devletini tanıdığı için Ramallah yönetimi ile ayrışıyordu.

Gazze’deki yönetimin başkanı Haniye ise ayrılma iddialarını reddediyor. Hamas önderine göre Gazze Filistin devletinin sıçrama tahtası olacak, “Gazze Filistin’e giden en kısa yoldur, Gazze bütün Filistin’i özgürleştirmek için ilk adımdır”. Mahmud Abbas son iki senedir İsrail ile masaya oturmuyor.

Fakat Doha’nın Gazze’ye ayrı olarak yaptığı ziyaret ve büyük para yardımı Hamas’ın elini çok güçlendirmiş durumda. Filistin Özerk Yönetimi’nden bir yetkili yapılan ziyareti olumlu bulduğunu açıklasa da, “Kimse Gazze’yi filistin topraklarından ve Filistin Yönetimi’nden ayırmamalıdır” dedi.

“Dramanın asıl kaybedeni İran”
Washington Post analisti David B. Robert’e göre de yaşananlar İran’ın bölgede yakın olduğu isimlerden bir tanesinin daha nötralize edilmesi planı. Yazar yorumunda durumu, “Emir’in ziyareti İran’ın Ortadoğu’daki müttefiklerini ‘attan düşürmek’ ve yeniden yönlendirmek ve İran’ın uzun süredir kullandığı etkili bir uzvunu sakat bırakma projesinin bir parçası” olarak özetledi. Deutsche Welle’den Hamadi El-Aouni’ye göre de ABD ve İsrail bu konuda Katar’a “olur vermiş” durumda ve bunun nedenir de İran ve Suriye’yi bölgede daha da yanlızlaştırmak ve Hamas’a Mısır, Türkiye, Ürdün ve Katar gibi Sünni “dostlar” bulmak. Arap Baharı projesinde nerede ise ortak gibi hareket eden Katar ve İsrail birbirlerini gündelik siyasette düşman olarak lanse ediyor.

Bu iddiaların büyük bir kısmı yorum olsa dahi, Arap Baharı sürecinde emperyalizmin gerek Truva atı, gerek koç başı rolüne soyunmuş Katar'ın bu adımları insanları şüphelendirmeye yetiyor. Ziyaret'in özellikle zamanlaması ( hem İsrail hem de ABD seçimleri öncesi ve Suriye ateşkesi arasıda olması) yine kritik bir tercih olarak değerlendiriliyor.

(soL - Dış Haberler )