soL (HABER MERKEZİ) İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, stratejik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi amacıyla Azerbaycan ve Kazakistan'a dört günlük bir resmi ziyarette bulunuyor. Peres ile birlikte dün Azerbaycan'a giden 60 kişilik heyette işadamlarının yanı sıra, bilim ve teknoloji bakanı ile altyapı hizmetlerinden sorumlu bakan ile savunma bakanlığı yetkilileri bulunuyor.
Bakü Havaalanı'nda Başbakan Yardımcısı Eyyubov tarafından karşılanan Peres, daha sonra Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüştü. Görüşmede ikili ilişkilerin güçlendirilmesinin yanında bölgesel sorunların da gündeme geldiği bildirildi.
İsrail - Azerbaycan işbirliği genişliyor
Ziyaret İsrail'in İran'a komşu olan eski Sovyet Cumhuriyetleri ile ilişkileri açısından bir dönüm noktası olarak nitelendirilirken, görüşmelerin Azerbaycan durağında iki işbirliği anlaşması imzalandı. Anlaşmalar uyarınca İsrail ve Azerbaycan, "kültür, eğitim ve bilim" ile "enformasyon ve komünikasyon teknolojileri" alanlarında işbirliği geliştirecek.
İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin halihazırda azımsanmayacak boyutlara eriştiği biliniyor. Zira, İsrail'in Bakü büyükelçisi, 2009 yılının ilk çeyreğine ait ticari cironun 180 milyon dolar (yaklaşık 128 milyon avro) civarında olduğunu açıklamıştı. Ancak, İsrail heyetinde pek çok işadamının bulunması, İsrail'in mevcut ekonomik ilişkileri geliştirme kararlılığının kanıtı olarak yorumlandı. Öte yandan, petrol ihtiyacının yüzde 20'sini Azerbaycan'dan ithal eden İsrail'in enerji alanındaki işbirliğini de geliştirmeyi planladığı belirtiliyor.
Bakü hükümetinin beklentilerinin daha çok teknoloji alanında işbirliği geliştirmek olduğu ifade edilirken, Ermenistan ile yaşanan gerilim nedeniyle İsrail'den tarım ürünlerinin yanı sıra önemli ölçüde silah alımı gerçekleştirmesi bekleniyor.
Ziyaret protestolara neden oldu
Peres'in ziyareti öncesinde Bakü'de protesto gösterisi düzenleyen İran yanlısı Azerbaycan İslami Partisi üyelerinden 19'unun tutuklandığı bildirildi. Ziyaret geçen hafta içinde İran'da da bazı milletvekilleri tarafından protesto edilmişti.
İkinci durak Kazakistan
İsrail'in "Rusya, Çin ve İran'ın kesişim noktasındaki Müslüman ülkelerle stratejik, diplomatik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi amacı taşıyan" resmi gezinin ikinci durağını Kazakistan oluşturuyor.
Kazakistan ile sıkı ticari ve askeri ilişkileri bulunan İsrail, Kazak ordusunun modernizasyonunu sağlamak için Kazakistan'a silah ve teknolojik ürün satıyor.
Kazakistan ziyaretinin detayları henüz açıklanmazken, Peres'in burada islam ve Arap dünyasından yüzden fazla temsilcinin bulunacağı bir konferansa katılacağı bildirildi.