İskoçya halkına bağımsızlık için 'Evet' yetecek mi?

İskoçya halkı bugün, bağımsızlık oylaması için sandık başına gidiyor. Ancak İskoçya'nın bağımsızlığını kazansa bile, Birleşik Krallık içerisindeki politikalardan hangilerini değiştireceği açık değil.

Burçak Özoğlu/İngiltere

Birleşik Krallık emperyalizmi bugün, bir koloni daha kaybetmenin eşiğinde. Adada, İskoçya’nın bağımsızlığı oylaması yapılıyor. Referandumda tek bir soru olacak: “İskoçya bağımsız bir ülke olsun mu?”, Evet ya da Hayır. Oylama için kayıt yaptırma işlemleri tamamlandığında, referanduma katılım oranının %97’lere ulaştığı açıklandı. Hem Evet hem de Hayır oyları için haftalardır renkli kampanyalar sürüyor ve İskoçlar gündeme oldukça kapılmış görünüyorlar. bugün yapılacak referandumda, 16 ve 17 yaşındaki gençlerin de oy kullanacak olmalarını da bu tabloya eklemekte fayda var. Oylama sonuçlarına ilişkin araştırmalar durumun ortada olduğunu göstermekte.

“Evet”çiler, Birleşik Krallık hükümetinin Muhafazakâr ve Liberal Demokrat yönetiminden kurtulma umuduyla bağımsızlık istiyorlar. Kampanyalar süresince, Alex Salmond önderliğinde İskoçya tarihinin gelmiş geçmiş en geniş çalışması yürütüldüğü söyleniyor. Evet kampanyasının merkezdeki sloganı “Bundan böyle Tory yok!” Tory Partisi, 18. Ve 19. yüzyıllarda adadaki, tutucu, gerici ve sağcı yönelimleri olan siyasi partilere yaplan bir gönderme. Bugün David Cameron’un Başbakanlığındaki koalisyon hükümeti partileri de “Tory” olarak kabul ediliyor.

Bağımsız İskoçya ne yapacak?
Alex Salmond’un açıklamaları, bağımsızlığını kazanıp ayrı bir ülke olursa, İskoçya’nın geleceği için nasıl bir hat çizdikleri konusunda ipuçları veriyor. Bağımsız İskoçya, ne Krallıktan, yani Kraliçe’den, ne para birimi pound’dan, ne NATO üyeliğinden, ne de Avrupa Birliğinden ayrılacak. Bu başlıkların hiçbirinde nasıl bir düzenleme ya da uyarlama yapılacağı belli olmamakla birlikte, sürdürülecekleri açıklanmış durumda. Ayakta durabilmenin ana garantisini ise doğal petrol kaynakları oluşturuyor.

“Hayır”cılar cephesi ise biraz daha karma. Ana slogan “Hayır, teşekkürler”, aslında “Böyle iyiyiz, almayalım” diyebilecek herkesi kapsıyor. Bu grupların başında mevcut Hükümet partileri geliyor elbette. Ancak onlar kadar “birlikçi” İşçi (Labour) Partisi'ni de unutmamak gerek. Oylarının büyük kısmını sosyal demokrat İskoçya bölgelerinden alan İşçi Partisi, oylamadan bağımsız İskoçya çıkarsa kaybedeceği seçmenlerin telaşına düşmüş durumda.

Öte yandan, Büyük Britanya Komünist Partisi-ML, referandumu reddeden bir açıklama yayınlayarak, İskoçya bağımsızlıkçılarını bir burjuva milliyetçiliği örneği olarak tanımlayıp, Britanya işçilerinin birliğine ve sosyalist bir geleceğe çağrı yaptı. Komünistler açıklamalarında, Britanya emperyalizminin savaş suçlarını reddetmeden, işçi sınıfının birliğinin önüne milliyetçi bir ayrışmayı dayatan bir bağımsızlığı tanımadıklarını söylüyorlar.

Bu tabloya bakıldığında oylama sonuçları ne olursa olsun, Ada’nın havasını şimdiden değişmiş olduğunu söylemek mümkün. Referandum rüzgarı masanın üstünü dağıtmış. Evet ya da Hayır sonucu sadece bu dağınıklığın yeniden aynı masada nasıl toparlanacağını gösterecek.


The Simpsons dizisindeki İskoç Willie karakteri de, İskoçya'nın bağımsızlığına destek verdi.