Sırbistan’da halkın sadece yüzde 30’u tarafından desteklense de, Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik yolunda son dönemde önemli adımlar atıldı. 25 Ekim tarihinde AB Bakanlar Kurulu’nun Sırbistan’ın AB’ye üyeliğinin daha da yakınlaştığı yönünde yaptığı açıklamanın sağcı Sırp politikacılarını daha da şevklendirdiği söylenebilir. Öyle ki, bir dönem bizzat kendilerinin besledikleri, hizmetlerinden oldukça yararlandıkları holiganların gözden çıkarılmasına karar verildi.
Hatırlanacağı üzere Ekim ayı başlarında Belgrat’ta düzenlenen “Gay Pride” eşcinsel yürüyüşü Sırp holiganların saldırısına uğramış, akabinde İtalya’nın Cenova kentinde oynanan İtalya-Sırbistan Avrupa Şampiyonası ön eleme karşılaşmasında Sırp holiganların çıkardıkları olaylar maçın iptaline neden olmuştu. Daha sonra İtalya maçta 3-0 hükmen galip sayılmıştı. Avrupa futbolunda sadece Sırp taraftarlar değil, özellikle Hırvat ve kısmen Bosnalı taraftarlar da stadyumlarda çıkardıkları olaylarla biliniyor, tanınıyor. Avrupa’nın en örgütlü taraftar topluluklarına sahip olan eski Yugoslav futbol takımlarında bu örgütlenmelerin tarihi 1980’li yılların ikinci yarısına dayanmaktadır. Taraftar örgütlenmelerinin eski Yugoslav futbolundaki örgütlenmesiyle Yugoslav iç savaşının tohumlarının aynı dönemde atılmış olması tesadüf değil.
13 Mayıs 1990 tarihinde Zagreb Maksimir Stadyumu’nda oynanan Dinamo Zagreb – Kızılyıldız maçında çıkan olaylar, çoğu kişi tarafından Yugoslav iç savaşının başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Yugoslav iç savaşında birçok taraftar örgütü kendi paramiliter gruplarını kurarak katliamlara imza atmıştır. Bunlardan en meşhuru Arkan’dı. Asıl ismi Zeljko Raznatoviç olan Arkan, 13 Mayıs 1990 tarihinde Kızılyıldız taraftar grubu Delije’nin tribün lideriydi. Sırp ideallerine bağlı olan bir tribün yaratmasıyla Slobodan Miloseviç tarafından takdir edilen Arkan’ın Bosna Savaşı’nda kurduğu “Kaplanlar” isimli paramiliter grup toplu tecavüzlerden ve 3 bin 200 sivilin katledilmesinden sorumludur. Bosna Savaşı’ndan sonra Sırbistan iç siyasetinde daha fazla söz sahibi olmak isteyen ve Miloseviç’le ters düşen Arkan 15 Ocak 2000’de Belgrad’da öldürülmüştü.
Ekim 2000’de ise, Sırp holiganlar, Miloseviç rejiminin düşürülmesinde oynadıkları rolle Miloseviç’i deviren Batı yanlısı sağcı hükümetlerin “yedekte tuttukları” bir güç olarak etkinliklerine devam etmişlerdi. Tribün liderlerinin Belgrad, Zagreb ve Saraybosna gibi eski Yugoslav kentlerinde uyuşturucu ticaretinin kontrolünde önemli konumlarda oldukları, üst düzey mafya yöneticisi ol(a)mayanların da hiç değilse gece kulüplerinde koruma olarak görev yaptıkları biliniyor.
Yugoslavya’nın dağılması sürecinde futbolla kişisel olarak hiçbir zaman ilgilenmemiş olan üç önemli lider Miloseviç, Tudjman ve İzzetbegoviç tarafından destek gören holigan gruplara bu üç liderin siyasetteki devamcıları eskisi kadar itibar etmiyorlar. Bunun en önemli nedeni ise AB’ye entegrasyon sürecinde bu güruha artık daha fazla ihtiyaç duyulmaması.
(soL - Bosna-Hersek)