Bruno'nun yakılmasına ilişkin yeni bir belge bulundu

Katolik Kilisesi tarafından yakılarak öldürülen Rönesans filozofu Giordano Bruno hakkında Engizisyon mahkemesinde verilen karar ile ilgili yeni bir belge günışığına çıktı.

Aslı Kayabal'ın Açık Gazete'de yer alan haberi şöyle:

Rönesans filozofu Giordano Bruno’nun Engizisyon kararı ile dinsizlikle suçlanarak 17 şubat 1600’de Roma’da yakılarak öldürülmesiyle ilgili bugüne kadar hiçbir yerde yayımlanmayan yeni bir belge Capitolini Tarih Arşivi’nde günışığına çıktı Bruno’nun mahkumiyeti konusunda yeni ayrıntılar vermesi beklenen belge Floransa Galileo Müzesi’nin yayını Galılaena’da yayımlandı.

Katolik Kilisesi’nin dinsiz olmakla suçlayarak ölüme mahkum ettiği Rönesans dönemi filozofu Giordano Bruno’nun 17 Şubat 1600’de Roma’da yakılarak öldürülmesi ile noktalanan karar hakkında bir belge Roma’daki Capitolino Tarih Arşivi’nde ortaya çıktı.

Floransa’daki Galileo Müzesi’nin bilimsel yayını Galılaena’da yayımlanan 12 Şubat 1600 tarihli belge, Roma La Sapienza Üniversitesi’nde görevli araştırmacı Federica Favino’nun Capitolino Tarih Arşivi’nde yürüttüğü araştırmada günışgina çıktı.

Favino Katolik Kilisesi’nin Giordano Bruno’yu hangi nedenlere dayanarak ölüme mahkum ettiğinin ayrıntıları ile bilinmediğini, çünkü davaya ilişkin belgelerin kasıtlı olarak yok edildiğini, bu nedenle arşiv belgeleri arasında rastgelinen bu belgenin Roma’da Campo Dei Fiori’de yakılarak öldürülen Bruno’nun mahkumiyeti açısından çok önemli olduğuna vurgu yaptı.

Favino ayrıca aynı dönemde Fransişken rahip Celestino da Verona’nın da engizisyon mahkemesince Kilise’ye karşı geldiği gerekçesiyle ölüme mahkum edildiğini, Venedik’te bir dönem hapis yatan Da Verona’nın, 16 Eylül 1599’da, Bruno gibi gibi Roma’da Campo dei Fiori’de yakılarak öldürüldüğünü anımsattı.

Nola kasabasında soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Bruno, dünya dışında çok sayıda başka gezegenlerin olduğunu açıkladığı zaman o dönemki Katolik Kilisesi’nin dogmalarına karşı gelmek ve din sapkınlığı ile suçlandı. Venedik’te Galileo Galilei ile de tanışan Bruno, Moçenigo adlı bir aristokratla tartışınca onun tarafından Engizisyon’a teslim edildi. Kilise Bruno’ya düşüncelerinden vazgeçmesi ve sonsuz evren görüşünün din sapkınlığı olduğunu kabul etmesi durumunda affedileceğini söylese de, Nola’lı filozof gördüğü bütün işkencelere karşın görüşlerinden vazgeçmedi ve ölüme mahkum edildi.

Ölüm kararını bildiren yargıca, "Ölümümü bildirirken siz benden daha çok korkuyorsunuz" dediği bilinen Giordano Bruno’nun mahkumiyeti konusundaki tüm belgelerin karartıldığını anımsatan Favino, arşivde ortaya çıkan belgenin bu karar konusunda ek bilgiler verebileceğine vurgu yaptı.

Favini ayrıca, yüzyıllar önce sonsuz evren ve dünyalar üzerine araştırmalar yapan Giordano Bruno’nun isminin günümüzde uzayda yeni yaşam biçimleri arayan bilimsel araştırmalar ve projelerden birine verilmesini önerdi.