"Avrupa Afganistan'da risk alsın"

ABD'nin Afganistan gündemi giderek ısınırken, Kanada'dan Avrupa'ya tehditvari bir çağrı geldi. Çağrının muhatapları arasında Türkiye de var.

soL (DIŞ HABERLER) Kanada Savunma Bakanı Peter MacKay, üye ülkelerin Afganistan'da daha fazla risk almaktan imtina etmeleri halinde NATO'nun kaderinin belirsiz olduğunu söyledi.

Peter MacKay, İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde yaptığı konuşmada, "NATO'nun geleceği hakkında dürüst bir tartışmaya ihtiyacımız var" diye konuştu.

"NATO ne için var?"

"Afganistan, NATO'nun 21. yüzyılda ve küresel alandaki en önemli misyonunu yerine getirip getiremediğini ortaya koyan en önemli sınavdır" diye konuşan MacKay, konuşmasının ilerleyen bölümlerini ifadelerini sertleştirdi. MacKay şöyle konştu:

"NATO, kendi üyelerini tehdit eden fiziksel tehditi bertaraf edemiyor ya da etkisizleştiremiyorsa örgüt, uluslararası toplum için güvenliğin inşasına katkıda bulunamıyorsa, o zaman kendimize sormalıyız: NATO ne için var?"

Kanada hükümeti, 2011 yılında Afganistan'dan tüm askerlerini çekme kararı almış bulunuyor. Ancak ABD'ye daha çok yakınlaşmayı hedefleyen hükümet, yeni yönetimin Afganistan konusundaki hassasiyetini değerlendirmek istiyor. Perşembe günü ABD Başkanı Barack Obama'nın Kanada'ya gerçekleştireceği ziyaret öncesinde bu sert çıkışı yapan hükümet, Obama'yla yapılacak görüşmeler öncesinde koz kazanmayı hedefliyor. Görüşmeler sonucunda asker çekme kararını geri alması ya da ertelemesi beklenen Kanada hükümeti, bir yandan da Afganistan'da eskisine oranla daha az sorumluluk üstlenmek istiyor. Kanada hükümeti bu bağlamda Afganistan'da NATO'nun Avrupa kanadının daha çok sorumluluk alması gerektiğini vurguluyor.

Savunma Bakanı MacKay, "ABD'nin Afganistan misyonuna tekrar ağırlık vermeye başlaması ve beraberinde gelen asker arttırma kararı, ittifakın bazı üyelerinde belirgin bir rahatlamaya neden oldu. Bazı NATO üyeleri bu durumu fırsat bilip, 'Ne iyi, Amerikalılar bu işe el atacak' diyerek rahatlıyorlar" sözleriyle NATO üyesi Avrupa ülkelerine çattı.

RAND: Oyunu değiştirecek adıma ihtiyaç var
ABD medyası ve hükümete yakın düşünce kuruluşlarında Avrupa'ya ilişkin yapılan değerlendirmeler, ABD'nin yeni dönemde uygulayacağı Ortadoğu politikasının merkezinde yer alacak Afganistan işgaline Avrupa ülkelerinin çok daha güçlü bir destek sunması gerektiğini vurguluyor.

ABD'nin etkili düşünce kuruluşları arasında yer alan RAND tarafından, hükümet destekli Uluslararası Barış Enstitüsü için hazırlanan son rapor da, Avrupalı müttefikleri "göreve" çağırdı.

Kamuoyuna dün sunulan rapor, müttefiklerin verdikleri sözleri yeterince yerine getirmediğini vurgularken, ABD ve İngiltere'nin çatışma bölgelerinde yalnız kaldıklarına değindi. Rapor, Avrupalı müttefiklerin Afganistan'daki misyonlarını gözden geçirmelerini ve buna göre yeni bir eylem planı ortaya koymaları gerektiğini vurguluyor.

Avrupa ve Türkiye geri planda
Afganistan'da bulunan yaklaşık 51 bin askerden oluşan işgal gücünün 32 bin kişilik kısmını ABD, İngiltere ve Kanada oluşturuyor. Almanya 3 bin 310 askerle işgale katılırken, Fransa ve İtalya'nın asker sayısı Kanada'nın gerisinde. Türkiye ise bin 300 askerle sekizinci sırada yer alıyor.

Değerlendirmeler, sahip olduğu ordunun büyüklüğüyle kıyaslandığında şu ana kadar potansiyelinin çok altında bir faaliyet gösteren Türk ordusunun da işgalde aktif bir rol alması gerekliliğini vurguluyor. Türkiye'nin "Müslüman kimliği" ve getireceği olanaklar ise, ABD'li analistlerin değerlendirmelerinde önemli yer tutuyor.