soL (HABER MERKEZİ) İngiltere'de yayımlanan Times gazetesinin haberine göre, ABD, karşılıklı olarak nükleer silah stoklarını önemli oranda azaltmak için Rusya'ya teklif götürmeye hazırlanıyor. ABD Başkanı Barack Obama'nın Rusya'ya götürdüğü öneri, her iki ülkenin de sahip olduğu stokların %80 oranında azaltılmasını ve nükleer başlık sayısının 1000'e çekilmesini öngörüyor.
George Bush'un başkanlığı döneminde, Balkanlar'a konuşlandırılan füzelerle bir savunma kalkanı oluşturulması için ABD çeşitli bölge ülkeleriyle görüşmelerde bulunmuş, Polonya'ya Amerikan füzelerinin konuşlandırılması ve Çek Cumhuriyeti'ne bir radar istasyonu kurulması anlaşmaya bağlanmış, Rusya ise ABD'nin bu girişimlerine olan tepkisini çok sert bir dille ortaya koymuştu.
Obama, Rusya ile yeni bir anlaşma yapmak zorunda
Seçim kampanyası sırasında nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusunda vaatlerde bulunan Obama'nın, kısa süre içinde konu ilgili olarak Beyaz Saray'da özel bir büro kurmayı planladığı bildiriliyor. Atılacak somut adımlar ise henüz belirginleşmiş değil. Times gazetesi, Balkanlar'daki füze kalkanı projesinin ertelenmesinin Rusya'yı silah azaltımında işbirliğine gitmeye ikna etmeye yetebileceği yorumuna yer verdi.
Obama, Aralık 2009'da süresi dolacak olan Stratejik Silah Azaltımı Anlaşması'nı (START) yenilemek ya da yeni bir anlaşma yapmak için harekete geçmek zorunda. Anlaşmaların ilki 1991'de Sovyetler Birliği ile ABD arasında yapılmış ve çeşitli dönemlerde yapılan müzakerelerle anlaşmanın süresi uzatılmıştı. Times'ın haberinde, "ABD'li yetkililer bu kez Rusya'nın kaygılarını da kapsayan bir diyalog süreci geliştirerek daha fazla bağlayıcı nitelikte bir anlaşma sağlamak amacında olduklarını belirtiyorlar" denildi. Haberde, Obama'nın bu yolla İran ve Kuzey Kore gibi ülkeleri de nükleer silah geliştirmeme konusunda ikna etmeyi planladığı görüşüne yer verildi.
İvanov: Müzakere sürecine hazırız
Rus yetkililer, bu haber üzerine konu ile ilgili açıklama yapmakta gecikmedi. Rusya Başbakan Yardımcısı ve eski Savunma Bakanı Sergey İvanov, Obama yönetiminin konu ile ilgili girişimlerini memnuniyetle karşıladıklarını ve bir yıl içinde tamamlanacak bir müzakere sürecine hazır olduklarını söyledi.
Times'a konuşan Rus Stratejik Roket Kuvvetleri'nin eski yönticilerinden Albay Viktor Yesin ise, gerçekten de uluslararası nükleer silahsızlanmaya katkısı olabilecek böylesi bir anlaşmanın, ancak Rusya'nın talepleri de kabul edilirse hayata geçebileceğini, öncelikle de Washington'un Avrupa'ya füze konuşlandırma projesinden tümüyle vazgeçmesi gerektiğini belirtti.
"Demokratlar her an anlaşmadan cayabilir"
Rusya'nın önde gelen savunma uzmanlarından Pavel Felgengauer ise, Times'a yaptığı açıklamada, İran'ın önceki gün bir uyduyu başarıyla uzaya göndermesinin ardından, ABD vatandaşlarının Bush'un başlattığı savunma kalkanı projesini hızlandırması için Obama'ya baskı yapacağı yorumunda bulundu. Felgengauer, "Demokratlar, 'bir füze tehdidi oluşana dek' Balkanlar'daki savunma kalkanı projesini donduracaklarını ya da erteleyeceklerini belirtmişlerdi. İran'ın faaliyetleri sonucu her an oluşabilecek olan bu tehdit, ABD yönetimi üzerinde baskı oluşturacak ve Rusya ile anlaşmaya varılmasını son derece güçleştirecektir" şeklinde konuştu.