İran’ın ev sahipliği yaptığı 16. Bağlantısızlar Hareketi Zirvesi (NAM) dün başkent Tahran’da başladı. 31 Ağustos’a kadar sürecek olan zirvede görüşülecek olan konular arasında Suriye’deki kriz ve İran’ın nükleer programı öne çıkarken, üye ülkeler arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi hedefleniyor.
İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi yaptığı açılış konuşmasında bölgesel meselelere dış müdahalenin kabul edilemez olduğunu belirtirken, üye ülkelerden İran’ın nükleer programı ile ilgili destek istedi. Salihi, yaptığı konuşmada İsrail’in Nükleer Silahsızlanma Anlaşması’na imza atmadığına dikkat çekti ve İran’a yönelik tek taraflı yaptırımların BM sözleşmesine aykırı olduğunu belirtti. Salihi, BM’nin küresel gelişmelere yanıt verebilmesi için yapısal reformlara ihtiyaç duyduğun savundu.
Zirve sonunda üç bildiri yayınlanacak
Fars Haber Ajansı’nın haberine göre 16. Bağlantısızlar Hareketi Liderler Zirvesi İcra Sekreterliği Üyesi Mahmut Abdullahi, geçmiş zirvelerde olduğu gibi bu zirvede de Filistin bildirisi yayınlanacağını, Filistin komitesine Cezayir, Bangladeş, Küba, Hindistan, Filistin, Endonezya, Malezya, Senegal ve Güney Afrika gibi bazı ülkelerin üye olduğunu ifade etti. Abdullahi ayrıca ev sahibi ülkenin bildirisi ve bir de 679 maddeden oluşan sonuç bildirgesi olmak üzere toplam üç bildiri yayınlanacağını kaydetti.
Zirve katılım ve nitelik açısından üst seviyede
FHA’nın haberine göre Dışişleri Bakanı Salihi, dün katıldığı bir televizyon programında Zirve ile ilgili yaptığı değerlendirmelerde toplantının ilk bölümünün oldukça verimli geçtiğini kaydetti ve “Üyelerin katılım biçimi hem nitelik ve hem nicelik açısından daha önceki 15 zirveye göre daha üst seviyede. Bu da İran diplomasisi açısından bir kazanımdır” diye konuştu.
“Yüksek katılım İran için diplomatik bir zafer”
Presstv’ye açıklamalarda bulunan analist Lendman “NAM’a olan ilgi, üye ülkelerin, İran’ın barışçıl nükleer enerji kullanımı konusundaki egemenlik haklarını desteklediğini gösteriyor” diye konuştu.
El Ekber gazetesi editörü Ömer Nashabi de Presstv’ye yaptığı açıklamalarda NAM’a katılım düzeyinin çok yüksek olmasının, somut çözümler üretilmesi konusunda önemli bir şans olduğunu belirtti.
Nashabi ayrıca, Maariv isimli İsrail gazetesinde çıkan bir makaleye dikkat çekti. Makalede İsrail Dışişleri Bakanlığı, Bağlantısızlar Hareketi’ne üye ülkelerdeki İsrail büyükelçilerinden o ülkelerin zirveye katılmamaları ya da düşük düzeyde bir katılım göstermeleri konusunda çalışmalarını istediği yazıyor. Nashabi katılımın yüksek olmasını İran için diplomatik bir zafer olarak yorumladı.
Putin Tahran’a gidebilir
Üst düzey Rus diplomat Konstantin Shuvalov zirvenin Suriye’de devam eden krizin çözümü konusunda olumlu bir adım olacağını söyledi. FHA’nın haberine göre Bağlantısızlar Zirvesi’nden bir yetkili ise Rusya Başkanı Vilademir Putin’in zirveye katılmak üzere Tahran’a gelme ihtimalinin bulunduğunu söyledi.
Zirveye BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon’da katılıyor. Moon’un zirvesi sırasında Natanz nükleer tesislerini ziyaret edeceği belirtiliyor.
1961 yılında Belgrad’da kurulan hareket 100’ün üstünde ülkenin bir araya gelerek oluşturduğu siyasi bir platform. Hiçbir uluslararası güç bloğuyla bağı bulunmayan birliğin amacı 1979 I.Havana Bildirisine göre, üye ülkelerin ulusal bağımsızlığının, egemenliğinin, toprak bütünlüğünün ve güvenliğinin korunması sömürgeciliğe, yayılmacılığa, ırkçılığa, Siyonizm’e ve her türlü dış baskı, işgal ve müdahaleye karşı bir politika izlemek olarak belirtiliyor. Bağlantısızlar Hareketi 120 üyesiyle BM’den sonra en büyük uluslararası organizasyon olarak göze çarpıyor.
(soL- Dış Haberler)