Trump heyecanla karşıladı ama ABD istihbaratı Kore konusunda farklı düşünüyor

Güney Kore lideri Moon ile KDHC lideri Kim arasında dün açıklanan uzlaşma ABD Başkanı Trump tarafından 'muazzam ilerleme' olarak karşılanırken ABD istihbaratından yetkililer Trump yönetiminin 'boşuna heyecanlandığını' ileri sürüyor. ABD istihbaratına göre KDHC, Seul ile Washington'un arasını açmaya çalışıyor.

Dış Haberler

Güney Kore lideri Moon Jae-in ile Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti lideri Kim Jong-un'un dün yaptıkları ortak açıklama, ABD Başkanı Donald Trump tarafından “heyecan verici” ve “muazzam ilerleme” sözleriyle karşılandı. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da KDHC’li mevkidaşını New York’ta yapılacak BM Genel Kurulu’nda görüşmeye davet etti. Ancak ABD istihbaratından yetkililer ortak açıklamaya temkinli yaklaşıyor ve hükümetin “boş yere heyecana kapıldığını” söylüyor. Bazı istihbarat yetkilileri KDHC’yi aslında hiçbir söz vermeyip Güney Kore ile ABD’nin arasını açmaya çalışmakla suçluyor.

Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ile Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti lideri Kim Jong-un tarafından dün yapılan ortak açıklamada, KDHC’nin Tonckhan-ri füze deneme sahasını uluslararası gözlemcilerin nezaretinde tamamen sökeceği ve ABD’nin gerekli adımları atması durumunda Yonbyon’daki nükleer reaktörünü kapatmaya hazır olduğu ifadeleri Washington tarafından memnuniyetle karşılandı.

POMPEO, KDHC DIŞİŞLERİ BAKANINI GÖRÜŞMEYE DAVET ETTİ

Trump’ın, Twitter’da gelişmeyi “heyecan verici” ve “muazzam ilerleme” olarak nitelemesinin ardından, ABD Dışişleri Bakanı Pompeo da yazılı bir açıklama yaparak KDHC Dışişleri Bakanı Ri Yong Ho’yu gelecek hafta New York’ta yapılacak BM Genel Kurulu’nda görüşmeye davet ettiğini bildirdi. Pompeo ayrıca Washington’un Pyongyang’dan temsilcileri Viyana’da ABD’nin "Kuzey Kore özel elçisi” Stephen Biegun ile görüşmeye davet ettiğini açıkladı.

ABD istihbaratıysa, Washington ile Pyongyang arasındaki diplomasiyi yeniden canlandıran zirveden çıkan sonuca temkinli yaklaşıyor. Her ne kadar ABD’nin KDHC ile “baş müzakerecisi” sıfatını taşısa da Güney Kore liderinin Kim ile dostluk gösterisi ABD istihbaratını kaygılandırıyor.

ABD'Lİ İSTİHBARATÇILARA GÖRE KİM OYALAMA TAKTİĞİ İZLİYOR

Reuters’ın haberine göre, isminin yayımlanmasını istemeyen ABD istihbarat yetkilileri, KDHC’nin aslında ABD ile Güney Kore’nin arasını açmaya çalıştığını öne sürdü. KDHC’nin asıl amacının yaptırımları hafifletmek ve Kore Savaşı’nın ardından bir barış anlaşması imzalanmadığı için resmen süren savaşı sona erdirmek olduğunu belirten istihbaratçıların görüşüne göre, Pyongyang bu amacına ulaşmak üzere nükleersizleşme konusunda “oyalama taktiği” izliyor. Buna göre KDHC’nin ana nükleer tesisini kapatmayı “ABD’nin adım atması” şartıyla kabul etmesi de bu taktiğin bir parçası. 

Ancak KDHC’nin müzakerelerin başından beri “nükleerden arınma”nın tüm Kore Yarımadası için geçerli olması ve tek taraflı adım atmayacağı konusunda tutarlı olduğu biliniyor. Zira dün yayımlanan ortak açıklamada da Kore Yarımadası’nı "nükleer silah ve tehditlerin olmadığı bir barış diyarı haline getirme" ifadelerine yer verilmişti.

SEUL'LE YAKINLAŞMA ABD'NİN ASKERİ VARLIĞININ GEREKÇESİNİ ORTADAN KALDIRIR MI?

Daha önce ABD ile KDHC arasındaki müzakerelere katılan bu istihbaratçıların bir diğer kaygısı da, Pyongyang’ın Seul’le ekonomik ilişkilerini geliştirerek ABD’nin yaptırımlarını hafifletmeye ve yarımadadaki ABD askeri varlığının gerekçesini ortadan kaldırmaya çalışması. İstihbaratçılar bu kaygılarını dile getirirken, Trump’ın bu yaz Güney Kore ile “savaş oyunları”nın askıya alınması sırasında bu tatbikatların zaten pahalıya mal olduğu açıklamasını da hatırlatıyor.

EKONOMİK BAĞLAR VE ABD YAPTIRIMLARI

Dün yayımlanan ortak açıklamada, “koşullar oluştuğunda" Güney ile Kuzey arasındaki sınır kenti Kaesong’da bir fabrika sahasının kurulması ve KDHC’de yer alan Kumgang Dağı’na turistik turların başlaması kararlaştırılmıştı. Ayrıca iki ülke arasındaki kara ve demiryolu bağlantılarının yeniden kurulması da zirvede kararlaştırılan maddeler arasında yer alıyordu. Pyongyang ziyaretinde Güney Kore liderinin heyetinde Samsung, SK ve LG gruplarından üst düzey temsilcileri de yer alıyor.

Reuters’a konuşan ABD istihbarat yetkilileri KDHC’nin yaptırımlara rağmen Güney Kore ile ekonomik ilişkilerini geliştirmesinin mümkün olmadığı kaydını düşüyor.