İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, dün İran Devrimi’nin 39. yıldönümü münasebetiyle yaptığı konuşmada ülkedeki siyasi taraflara iç sorunları aşmak için referandum teklifinde bulundu.

Şark'ul Avsat'ta yer alan habere göre, “Devrim trenine binen bazı tarafların zorla trenden indirildiğini” savunan Ruhani, cumhurbaşkanlığına aday olanların yeterlilik açısından denetlenmesi ve İranlıların özel hayatlarına müdahale edilmesini reddederek, İranlı vatandaşların seçim yarışına girmesinin sınırlandırılmaması gerektiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Ruhani, Tahran’daki Azadi Meydanı’nda büyük bir kalabalığa hitap ettiği konuşmasında İran Devrimi’nin gelecek yıl 40’ıncı yılını geride bırakacağına dikkat çekerek, “Bu devrim yıldönümünün ayrı bir önemi var. Gelecek yıl, devrimin olgunlaşma yılı olan 40’ıncı yılını geride bırakacağız. İstesek de istemesek de tarihi bir aşama olan devrimin 40’ıncı yılına ulusal birlik içinde girmeliyiz” dedi.

Ulusal birlik talebini başta Anayasa Koruma Meclisi olmak üzere devlet kurumlarından istekleri için bir basamak yapan Ruhani, devlet kurumlarının İran vatandaşlarının seçim yarışına girmesini kolaylaştırılması gerektiğini vurguladı. Tüm siyasi yönelimlerin temsilcilerinin seçimlerde aday olmasına izin verilmesini istedi. “Devrimi korumak vatandaşların katılımı olmadan imkânsız” diyen Ruhani, “Devrimin şu ana kadar ayakta kalmasının temel nedeni seçimlerin var olmasıydı” diye konuştu.

Konuşmasında, İran’daki siyasi eğilimler arasındaki mücadeleye de değinen Ruhani, herkesin devrim trenine davet edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Bazı çevreleri devrim treninden indirdik oysa bunu yapmayabilirdik” ifadelerine yer verdi.

İran’da yaşanan siyasi krizden çıkış için çözüm yolları sunan Ruhani, siyasi dağınıklıktan çıkış yolunun siyasi tarafların aralarındaki anlaşmazlıkları sandığa ihale etmelerini ve sonuca halk oylamasıyla ulaşılmasını önlemek olduğunu söyledi. Ruhani konuşmasında “Anayasa siyasi çatışmayı ortadan kaldırmıştır. Büyük bir enerjiye sahibiz. Bir konuda anlaşmazlığa düştüğümüzde anayasanın 59’uncu maddesine ve halkın oyuna başvurabiliriz” cümlelerini kullandı.

İran anayasasının 59’uncu maddesinde “Siyasi, toplumsal, ekonomik ve kültürel konulardaki temel esaslara dair kanunlara halk oylamasıyla karar verilebilir” ifadeleri yer alıyor. Söz konusu maddede referandum yapılması halinde sonucun Temsilciler Meclisi’nin onayından geçmesi şart koşuluyor.

Cumhurbaşkanı Ruhani, geçen hafta yaptığı bir açıklamada da İran’da son zamanlarda ortaya çıkan ve 80’i aşkın şehre yayılan halk protestolarının sebebinin sadece ekonomik sıkıntılar olmadığını, siyasi, toplumsal ve dış politika sorunlarının da sebepler arasında yer aldığını söylemişti.

Ülkenin içinden geçtiği süreçte anayasa üstünlüğüne inanan muhafazakâr, reformist ve ılımlı bütün siyasi taraflara ihtiyacı olduğunu dile getiren Ruhani, İran’daki siyasi tarafların ülkedeki ortak karar alma mekanizmasını işletmekte sıkıntı yaşadığına işaret ederek İranlı yetkilileri şeffaf olmamakla suçlamıştı.

Tahran’daki Azadi Meydanı’nda dün düzenlenen İran İslam Devrimi’nin 39’uncu yıldönümü anmalarına binlerce İranlı katılırken AFP’nin geçtiği habere göre meydanda ABD ve İsrail’e karşı yoğun tepki vardı. Törenler kapsamında Tahran’ın orta bölgesindeki Veli Asr caddesinde yeni üretilen 2 bin kilometre menzilli “Kader” ismi verilen balistik füzenin sergilenirken İran medyası gösterilerin yapıldığı yollardan geçirilen füze savunma sistemlerine ait görüntüler yayınladı.

Ruhani, devrimin yıldönümü vesilesiyle yaptığı konuşmasında İran’ın Suriye ve Irak’ta üstlendiği rolü savunurken bu ülkelerde müttefiklere destek verildiğini belirtti. Bu destek sayesinde teröre karşı zafer kazanıldığını kaydetti. Ruhani, “İran, bazı Iraklılar ve bölge ülkeleri tarafından Irak’ın bölünmesi yönünde uygulanmaya çalışılan planları başarısızlığa uğrattı” dedi. Lübnan’daki siyasi duruma da değinen İran Cumhurbaşkanı, ABD’yi Lübnan’da uzun vadeli bir kaos yaratarak bu ülkeyi savaş alanına çevirmekle suçladı.

Konuşmasında, İsrail ve İran arasında, Suriye’de yükselen gerilimi göz ardı ettiği görülen Ruhani, daha önce yaptığı bir açıklamada çözümün siyasi alanda olduğuna işaret etmiş, Suriye’deki istikrar ve güvenin yeniden tesis edilebilmesi için diğer ülkelerle ortak çalışılması gerektiğini söylemişti.

Ruhani, Azadi Meydanı’ndaki konuşmasında İran ile 5+1 ülkeleri arasında imzalanan nükleer anlaşmaya da değindi. ABD’nin anlaşmayı sonlandırma girişimlerinin defalarca başarısızlığa uğratıldığını ifade eden Ruhani nükleer anlaşma konusunda İranlı yetkililerin alışılagelmiş açıklamalarını yineledi. “İran, karşı taraf uydukça anlaşmaya uyacaktır. ABD, anlaşmadan çekilmesi halinde zarar görür” şeklinde konuştu.