ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, beş ülkeyi kapsayacak olan Avrupa turuna Macaristan ile başlıyor. Slovakya, Polonya, Belçika ve İzlanda ile devam edecek Avrupa turunda ABD Dışişleri Bakanı’nın hedefinde Çin, Rusya ve İran olacak.
ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin açıklamasına göre Pompeo, Macaristan, Slovakya ve Polonya ziyaretinde bu ülkelerdeki artan Çin ve Rusya etkisine karşı ABD’nin azalan hegemonyasını yeniden kazanmasını sağlamaya çalışacak.
Pompeo’nun Orta Avrupa ziyareti bugün Macaristan’ın başkenti Budapeşte ile başlıyor. Budapeşte’ye son olarak 2011’de ABD Dışişleri Bakanı olan Hillary Clinton resmi ziyarette bulunmuştu.
Pompeo yarın da Slovakya’nın başkenti Bratislava’ya geçecek. Bu ziyaret 20 yıldan beri ABD’den ülkeye yapılan ilk üst düzey resmi ziyaret olacak.
Reuters’a konuşan bir ABD yetkilisi Orta Avrupa'nın Washington tarafından uzun zamandır boşlandığını ileri sürerek bölgede Rusya ve Çin'in nüfuzunun arttığını söyledi. Sözkonusu yetkili Pompeo’nun ziyareti için “Geç kalmış ve gerekli bir ziyaret. Mesajımız şu: Ya ortaya çıkacağız ya da kaybetmeyi bekleyeceğiz” diye konuştu.
Sözkonusu yetkili ziyarette ABD'nin bölgedeki “müttefiklerine” Rusya ve Çin’e karşı desteğini ortaya koyacağını ve ABD çıkarlarını anlatacağını kaydetti.
GÜNDEMDE HUAWEİ VE TÜRK AKIMI VAR
Washington’un özellikle Macaristan ve Polonya’da Çinli şirket Huawei’nin gelişen altyapısından kaygı duyduğu biliniyor. ABD Huawei’nin ekipmanlarının Çin devleti adına casusluk için kullanılabileceğini öne sürüyor. Huawei ise bu iddiayı reddediyor.
Pompeo’nun ziyaretinde Macaristan’ın Moskova ile enerji konusundaki işbirliğine karşı ABD’nin “kaygılarını” dile getirmesi bekleniyor. Pompeo'nun Macaristan’ı Ukrayna’yı devre dışı bırakarak Rus gazının doğrudan Avrupa’ya ulaşmasını sağlayacak olan Türk Akımı’ndan desteğini çekmeye çağırması da bekleniyor.
Macaristan doğalgazının büyük bölümünü Rusya’dan tedarik ediyor ve Çin’in en çok yatırım yaptığı AB ülkeleri arasında yer alıyor.
Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto bu ay yaptığı açıklamada ABD’nin, ülkesinin Rus enerjisine bağımlılığını azaltmak için ExxonMobil’i Karadeniz’deki gaz sahası planlarını yeniden başlatmaya teşvik edebileceği açıklamasında bulunmuştu.
Reuters’a isim vermeden konuşan ABD yetkilisi, Washington'un Macaristan ve Slovakya ile F-16 savaş uçakları satışı anlaşmalarında da ilerleme kaydettiğini söyledi.
İRAN KARŞITI KONFERANS
Pompeo çarşamba günü Polonya’ya geçerek başkent Varşova’da yapılacak İran karşıtı konferansa katılacak. ABD tarafından düzenlenen konferans “Ortadoğu’da Barışın ve Güvenliğin Geleceği” başlığını taşıyor. 13-14 Şubat tarihlerinde yapılacak konferansa ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da katılacak. Ancak konferansa hangi AB ülkelerinden temsilcilerin katılacağı ise henüz açıklanmadı.
Pompeo, Polonya’da yapılacak konferansın İran’ın "Ortadoğu’daki kötücül faaliyetlerine" odaklanacağını açıklamıştı. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif sözkonusu toplantıyı “İran karşıtı umutsuz bir sirk” olarak nitelendirmişti.
Konferansta Beyaz Saray Danışmanı ve ABD Başkanı Trump’ın damadı Jared Kushner’ın da ABD'nin "Filistin-İsrail barış planı" hakkında konuşacağı belirtildi. Ancak Kushner’ın plana dair ayrıntılı vermesi beklenmiyor.
Pompeo’nun Polonya’dan sonra Belçika ve İzlanda’yı da ziyaret edeceği açıklandı.