Küba Kadın Federasyonu (FMC) 59. yılını kutluyor

23 Ağustos 1960’ta kurulan Küba Kadın Federasyonu (FMC) bugün 59. yaşını kutluyor. Geçtiğimiz yıl FMC'nin 58. yaşı vesilesiyle yayımlanmış bir yazıyı soL okurlarının dikkatine tekrar sunuyoruz. Yisel Martínez García imzalı ve '21. Yüzyılın Kübalı Kadınları' başlıklı yazı Granma’da yayımlanmış ve Türkçe çevirisi yapılarak soL dergide Türkiyeli okuralar ulaşmıştı.

soL - Haber Merkezi

Biz 21. yüzyılın Kübalı kadınlarıyız. Ufukta düşlerimizi görüyoruz ve ilerliyoruz. Bizden önce gelen kadınlardan çok da farklı değiliz. Karakterlerimiz zamana yenik düşmedi ve ülkede kazanılan birçok şeyi görmemize izin verdi.

Yeraltındaki ve Sierra Maestra’daki devrimci mücadeleden beri Kübalı kadınlar, cesaretlerini, akıllarını ve hepsinden önemlisi istediklerine ulaşma azimlerini ortaya koydular. Güvenli, yasal ve ücretsiz kürtaj, işte bu nedenle neredeyse 60 yıldır var. Latin Amerika’da boşanma yasasını yürürlüğe sokan ilk ülke olduk; cinsel eğitim ilköğretimden itibaren başlıyor. Toplumsal cinsiyet eşitliği, kadınlara ve kız çocuklarına şiddete son verme mücadelesi her türlü çevrede ele alınıyor.

Birçok şey başardık. Kadınların kazandığı zaferler söz konusu olduğunda en ön sıralara yerleşen bir ülke olduğumuzu söyleyebiliriz ama bu her şeyin tamam olduğu anlamına gelmiyor. Ufukta düşlerimizi gördüğümüzü söylerken, düşlemeye devam ettiğimiz sürece ufuk çizgisinin ilerleyeceğini ve daha çok yolumuz olduğunu göreceğimizi biliyoruz.

Devrimci olmak, memleketi savunmaktan daha fazlasını ifade ediyor. Değiştirmeyi, engelleri aşmayı ve dönüştürmeyi gerektiriyor. Küba’nın en devrimci kadınlarından biri şüphesiz Vilma Espín’di. Yalnızca ülkesinin bağımsızlığı ve özgürlüğü için savaşmadı. Aynı zamanda, yaşamı boyunca kadın hakları için mücadele verdi.

Bunu hem sesini çıkararak hem de harekete geçerek yaptı. 23 Ağustos 1960’ta, Vilma’nın 2007’de hayata veda edeceği zamana kadar başını çekeceği Küba Kadın Federasyonu (Federación de Mujeres Cubanas-FMC)kuruldu. Federasyon, ülkede gelişen toplumsal ve ekonomik değişimlerin yanı sıra kadınların topluma ve çalışma hayatına tam katılımı için mücadele etti.

Bugün 58. yılında 4 milyona yakın üyesi bulunan FMC, ailelere destek olabilmek için ülke çapında mücadelesine devam ediyor. FMC’nin kurduğu Kadınlar ve Aileler için Rehberlik Merkezleri’nde, şiddet, yasal meseleler, aile dinamikleri ve başka konularda sorun yaşayan kadınlara, çocuklara, yaşlılara ve erkeklere yardımcı olacak eğitsel ve düzeltici çalışmalar yürütülüyor.

Bu merkezlerde aynı zamanda ev kadınlarının sosyal hayata daha çok katılımını sağlamak için sınıflar ve eğitimler mevcut. Yapılan etkinliklerin içerisinde, sorumlu cinsellik ve genç yaşta hamileliğin üzerine eğilebilmek için doğumevlerine ve okullara ziyaretler var. Çalışanlar, aynı zamanda yasadışı uyuşturucu ticareti, uyuşturucu madde kullanımı ve seks işçiliği gibi toplumsal sorunların tespiti konularıyla da ilgileniyorlar.

FMC’nin bir diğer çabası, 2-5 yaş arası çocukları okul ortamına hazırlayabilmek için, anneler ve okul öncesi çağdaki çocuklarıyla beraber yürütülen “çocuk eğitimi programı”nı sürdürmek.

Federasyon, tüm bunları başarabilmek, annelerin ve ailelerin etkinliklere ve eğitimlere katılımını, kadınların toplumsal hayata daha sıkı katılımını sağlayabilmek için sosyal hizmet uzmanları ve diğer uzmanlardan oluşan bir kadro ile çalışıyor. Bazıları istatistikleri pek sevmez ama bazı durumlarda rakamlar, yürütülen çalışmalara bir boyut, tekil olaylara görünürlük katar. Küba’da, sivil kamu sektörünün yüzde 48’i kadınlardan oluşuyor.

Aynı zamanda Küba Komünist Partisi Siyasi Büro üyesi olan FMC genel sekreteri Teresa Amarelle Boué’nin belirttiği üzere, Kübalı kadınlar çalışma, katılma ve önderlik etme konusunda çok iyi olanaklara sahipler. Ülkedeki her 10 hukukçudan 8’inin kadın olması buna örnek olarak verilebilir.

2016 yılı sonunda, Küba ekonomisindeki tüm işçilerin %37'si kadındı ve tüm teknisyenlerin ve profesyonellerin %63'ünü kadınlar oluşturuyordu. Amarella, Granma'da yayımlanan son röportajında, kamu dışı sektöre katılımların da giderek arttığını kaydetmişti.

Sağlık sektöründe hekimlik yapanların %78,5'i ve bilim insanlarının neredeyse yarısı kadın. Kadınlar, ülkedeki en nitelikli teknik ve mesleki pozisyonların %66'sını oluşturuyor ve eşit işe eşit ücret alıyorlar.

Bir başka cephede, yasalar kadınların doğum öncesi ve sonrası özel haklarını kabul ediyor ve çalışan anneler uygun gördükleri sürece bebeklerini emzirme hakkına sahip.

Bugün Küba'da Halk Güçleri Ulusal Meclisi'ndeki milletvekillerinin %53,2'si, belediye meclisi delegelerinin %33,5'i ve eyalet meclislerinin %51'ini kadınlar oluşturuyor. Ülkenin 168 belediyesinden 66'sı ve 16 eyaletinden dokuzu kadınların önderliğinde.

Sürekli uzaklaşan ufka doğru ilerlerken, 21. yüzyılın Kübalı kadınlarının kazanacak daha çok mücadelesi var. Çabalarımız başarılı sonuçlar vermiş olsa da, Küba'da kadınların daha etkin ve gerçek varlığıyla düşlerimize devam edeceğiz.

Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına, kadına ve kız çocuklarına yönelik şiddetin sona erdirilmesine ayrılan alanlarda tartışılan konu, ataerkil ve maçoluğun egemen olduğu bir toplumdan arta kalan basmakalıplardır. Ev işleri ve ev bakımı sorumluluklarındaki eşitsizliklere bakıldığında, genç nüfus resmi değiştirmektedir. Benzer şekilde, çalışma hayatı bölgedeki diğer ülkelere kıyasla düşük olan, ancak bizim standartlarımıza göre yine de yüksek kalan, genç gebelik ve anne ölüm oranlarını azaltmaya devam etmektedir.

Seçkin bir gazeteci ve yıllarca Editorial de la Mujer'in yayınevi direktörlüğünü üstlenen Isabel Moya Richard, son röportajlarından birinde Kübalı kadınların henüz pek çok zorlukla karşı karşıya olduğunu söylemişti: “Öncelikle, kazanabileceğimiz her şeyi kazandığımız düşünülüyor. İstatistiklere bakıp, meclisteki kadın sayısını, kadın bilim insanlarının, kadın iletişimcilerin sayısını ve hukukçuların %70'inden fazlasının kadın olduğunu gördüğümüzde, gerçeği çarpıtan bir fikir üretiyoruz.”

"Daha önce kadınlar için uygun görülmeyen mesleklerde yolları açabildik. Şimdi, daha zor bir zamandayız; öznelliği, kültürü, değer yargılarını ve gelenekleri karşımıza alacağımız, değişmesi daha zor bir durumla yüzleşiyoruz. Çünkü bunlar, kolektif hayal gücüne, toplumsal dışavurumlara derinlemesine yerleşmiş şeyler."

Yolumuz uzun ama üretkendi; ufuktaki hedeflerimizle birlikte öyle de olmaya devam edecek. Küba Kadın Federasyonu 58 yaşına ulaştı ve bu yeni yılı aşılması gereken çok daha fazla zorlukla dolu.