İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, kamu yayın kuruluşu TVE'ye verdiği röportajda, İspanya'nın "İspanyolları ayıran sembollere tahammül edemeyeceğini" belirterek, faşist diktatör Francisco Franco'nun anıt mezarının bulunduğu alanın dönüştürülmesi çağrısı yaptı.
Mezarın bulunduğu alana bir "mutabakat" anıtının inşa edilmesi düşüncesini dile getiren Sanchez, Franco'nun kemiklerinin anıt mezarından çıkarılarak ailesine teslim edilmesi için çalışma başlatacaklarını ifade etti.
'YARALARI AÇMAK DEĞİL KAPATMAK İSTİYORUM'
İki hafta önce hükümete gelen sosyal demokrat Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) lideri Sanchez, Franco'cu olmakla suçlanan ve diktatörün kemiklerinin mezarından çıkarılmasına karşı çıkan Hristiyan demokrat Halk Partisi'nin (PP) iddiasının aksine niyetinin "yaraları açmak değil, kapatmak olduğunu" söyledi.
Sanchez'in önerisine Podemos ve merkez sağ Ciudadanos partilerinden destek geldi. Öte yandan, bütün itiraz ve eleştirilere rağmen devletten mali yardım alan Francisco Franco Vakfı'nın diktatörün anıt mezarının olduğu gibi kalması, "ölülere saygı gösterilmesi" talebiyle başlattığı imza kampanyası dün akşam itibariyle 24 bin imzaya ulaştı.
"Böyle bir şey, geçmişinde faşist diktatörlükler yaşayan Almanya ve İtalya'da hayal bile edilemez" diye konuşan Sanchez ise, anıt mezarın bulunduğu Valle de los Caidos'u (Toprağa Düşenler Vadisi) İspanya İç Savaşı tarafları anısına "mutabakat" ve "barış" anıtına çevirmek istediğini kaydetti.
YENİ HÜKÜMET NE YAPMAYA ÇALIŞIYOR?
İspanya'da yeni kurulan sosyal demokrat hükümetin, uzun bir süredir halkın gündeminde olan Franco'nun anıt mezarının kaldırılması talebi doğrultusunda somut adım atmasının gerçek nedeni ise İspanya'nın son dönemde içerisinden geçtiği sürece bakarak anlaşılabilir.
İspanya bir süredir Katalonya'daki ayrılıkçı hareketle ve halk düşmanı yasalara karşı yükselen emekçi tepkisiyle sarsılıyor. Katalonya krizine, öğrenci ve işçi eylemlerine şiddetle yanıt veren Halk Partisi hükümetinin düşmesiyle iş başına gelen sosyal demokrat hükümet gerilimleri yatıştırarak ve Franco döneminde büyük acılar çekmiş Katalan halkına bir jest yaparak işe başlamış gözüküyor.
Öte yandan, Valle de los Caidos zaten tartışmalara konu olan ve İç Savaş'ta yaşamını yitirenlerin ailelerinin tepki gösterdiği bir yapıydı. İspanya İç Savaşı'nda iki taraftan da yaşamını yitiren 33 bin 847 kişinin gömülü olduğu mezarlıktan, kendilerinden izin alınmadan gömülen yakınlarının kemiklerini almak için pek çok aile yasal süreç başlatmıştı.
Franco, 33 bin kişinin kendi anıt mezarının gölgesinde yatacağı Valle de los Caidos'a, İç Savaş'ta kendisine karşı savaşırken yaşamını yitiren Cumhuriyetçileri de ailelerinden izin almaksızın defnetmiş, mezarlığı ulusal mutabakatın simgesi olarak sunmuştu.
Bugünlerde faşist diktatör Franco'nun bir figür olarak bu mutabakata fazla geldiği, İspanya'da ulusal birliğin korunması için Franco'cu devlet terörü geleneğinin ötesinde, siyasi rıza üretme ihtiyacıyla hareket edildiği anlaşılıyor. Yeni sosyal demokrat hükümet bunun için hareket geçmiş gözüküyor.