İngiliz yazar ve Oxford Kriz Araştırma Enstitüsü Müdürü Mark Almond, Daily Telegraph için kaleme aldığı analizinde, ABD Başkanı Trump'ın uyguladığı yaptırımlarla hedefindeki ülkeleri bir araya gelmeye zorladığı değerlendirmesini yaptı.
Donald Trump'ın yaptırımları sonucunda "Boğazlar'dan Pekin'e yeni bir eksenin oluşacağı" kehanetinde bulunan Almond, yaptırıma maruz kalan ülkelerin, amacı izole etmek olan yaptırımların mantığına aykırı bir şekilde, birlikte hareket etmeye itildiğine işaret etti.
Öte yandan, Türkiye ve yaptırımlarla hedef alınan İran, Rusya, Çin gibi ülkeler arasında önemli çelişkiler bulunduğu biliniyor. Türkiye'nin Suriye'de olduğu gibi, Balkanlar'da ve Karadeniz'de de Rusya'yla çelişkileri öne çıkıyor.
Geçtiğimiz günlerde, soL'da TKP Genel Sekreteri Kemal Okuyan'ın ABD yaptırımlarına ve ardından gelen finansal sarsıntıya ilişkin röportajı yayınlanmıştı. Okuyan, Türk lirasının değer kaybettiği bir durumdan kolayca "eksen değişikliği" sonucunu çıkarmanın "çocukça" bir değerlendirme olduğunu belirtmişti.
Mark Almond'un Daily Telegraph'taki yayınlanan yazısı ise şu şekilde:
"Ancak yaptırımların amacı bir devleti tecrit etmek değil midir? Boğazlar'dan Pekin'e bir dışlanmışlar şeridi oluşturmak ters tepebilir. Trump'ın, sonraki hamlesini kestiremediği ülkelere yaptırım uygulayıp saçmayla ateş etme yaklaşımı, yaptırıma hedef olan ülkelerin bir eksen oluşturması riskini doğuruyor.
"Tek tek ele alınırsa İran, Türkiye, Rusya ve hatta Çin, Amerikan baskısı karşısında korunmasız durumda. Ancak bu ülkeler bir araya gelirse, aralarındaki destek ve karışıklık yaratma kapasiteleri ABD'nin tedbirlerine zarar verebilir.
"Belki İran ve Türkiye'nin birleşimi, destek için bir sokak lambası direği bulduğu ilüzyonuyla birbirine yaslanan iki sarhoştan daha fazla kendi ayakları üzerinde duramayacak olmaları nedeniyle önemsenmeyebilir. Ancak Rusya ve Çin'i ekleyin. Bir anda yeni bir jeopolitik hinterlantları olacaktır.
"Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD tarifelerine karşı tepki olarak ülkesinin yeni dostlar bulabileceğini söyleyerek ve Putin'le telefonda görüşerek fazlasıyla yönünü değiştirme imasından bulundu.
"Türkiye kilit önemde çünkü ülke bugüne kadar ABD öncülüğündeki NATO içinde yer aldı. Avrupa ile Asya kesişim noktasında bulunması; Rusya, İran, Irak ve Suriye'yle sınır komşusu olması, Washington'ın Türkiye'nin her zaman Nato'da olmasını istemesinin bir nedeniydi.
"Çin yatırımlarına bağlı İmran Han'ın Pakistan'ı şimdiden, ABD karşısında Türkiye'yi desteklediğini duyurdu. Rusya, yakın dönemde Pakistan'a, ABD'nin durdurduğu askeri eğitim ve tedarik desteğiyle yer değiştirecek bir askeri yardım teklifinde bulundu."