Çin Mao’nun ölümünden sonra (1976) ciddi bir kapitalistleşme süreci yaşadı. O zamandan beri bütün sosyal yapısı değişti.

2000 yılında 1145 Dolar olan kişi başı yıllık geliri, 2015’de 8016 Dolar’a yükseldi. Ancak aynı süreçte gelir dağılımı eşitsizliği de arttı. 2000 yılında 0.401 olan Gini katsayısı, 2015’de 0.462’ye çıktı.

Kapitalizasyon süreci sağlık alanında da eşitsizlikler yarattı. 2014 için kentsel bölgede 189 Dolar olan kişi başı yıllık sağlık harcaması, kırsal bölgede 109 Dolar’dı.

Yeni bir araştırma Çin’de ayaktan ve yataklı tedavi hizmetlerinin kullanımında da önemli eşitsizliklerin bulunduğunu ve eşitsizliklerin bireysel faktörlere değil, gelire ve bölgesel koşullara bağlı olarak ortaya çıktığını gösteriyor.

Örneğin kentsel bölgede yaşayanlara göre yarı kentsel bölgedekiler %20, kasabalardakiler %30, zengin köylerdekiler %30, yoksul köylerdekiler %20 daha az ayaktan sağlık hizmeti kullanabiliyorlar. Benzer şekilde zengin köylerdekiler %40, yoksul köylerdekiler de %25 daha az yataklı tedavi hizmetinden yararlanabiliyorlar.

Aynı yöndeki eşitsizlikler üst ve alt gelir grupları için ayaktan tedavi hizmetlerinin kullanımında da gözleniyor.

Bölgesel eşitsizliklerin nedeni kırsal bölgelerde devletin işlettiği sağlık kurumlarının kapatılması ya da özelleştirilmesi. Bu karar Çin Komünist Partisi’nin 1992’de gerçekleştirilen 14. Merkez Komite toplantısında alınmıştı. Sonuçta ülke genelinde sağlık hizmeti maliyetleri yükseldi ve karlı olmayan sağlık kurumları (özellikle kırsal kesimdekiler) kapandı.

Sonrasında, 2003 yılında kırsal kesime yönelik sigorta sisteminin kurulması ve kırsal belediyelerin yarısının sistemin kapsamına alınması kırsal aleyhine olan eşitsizliklerin belli ölçüde kapanmasına yaradı.

Çin sosyalist kalkınmadan vazgeçmenin halk sağlığına yükleyeceği olumsuz maliyeti incelemek bakımından çarpıcı bir örnek.

Kaynak

https://equityhealthj.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12939-017-0706-8