Bilimsel makaleye 'İran' ambargosu

'Dynamical Systems' adlı matematik dergisi, bilimsel olarak kabul edilen makaleyi yazarlarından birinin İran'da yaşaması nedeniyle ABD'nin yaptırımlarını gerekçe göstererek yayımlamayı reddetti.

Haber Merkezi

Uluslararası bilimsel yayın grubu Taylor and Francis'in "Dynamical Systems" adlı matematik dergisinde yayımlanması için gönderilen bir bilimsel makale, yazarlarının İran'dan olması sebebiyle reddedildi. Makale bilimsel olarak uygun kabul edilmesine rağmen ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'in İran'a yönelik uyguladığı ticari yaptırımları gerekçe gösterilerek geri çevrildi.

Makalenin yazarlarına gönderilen mektupta "İngiltere, ABD, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler'in ticari sınırlamalara konu olan ülkelerle ilgili yasa ve düzenlemelerine bağlı olduğumuzdan, yaptırıma tabi olan bir ülkede (bu örnekte İran) bulunan araştırmacılar tarafından yazılan herhangi bir yazıyı yayımlamamız mümkün değildir" denildi. İngiltere merkezli derginin baş editörü Justin Robinson imzalı mektupta, sözkonusu makalenin bu kategoriye girdiği belirtilerek, yayımlamama kararı nedeniyle özür dilendi ve üzgün olunduğu ifade edildi.

BİLİM DÜNYASINDAN TEPKİ

Olayın akademi dünyasında duyulmasının ardından tepkiler de yoğunlaştı. Uluslararası Matematik Birliği'nin konuyu Uluslararası Bilim Konseyi'nin gündemine getirmeyi planladığı öğrenildi.

Konuyla ilgili olarak Change.org'da bir imza kampanyası başlatıldı. İmza kampanyasında Taylor and Francis yayın grubunun ABD yaptırımları nedeniyle İranlı yazarların makalelerini geri çevirdiği belirtilerek bilimsel kuruluşların özerkliğinin korunmasının bilimin ilerlemesinin ön koşulu olduğu kaydedildi.

Kampanya metninde bu türden yaptırımların akademik kuruluşların özerkliğine aykırı olduğu ve özgür araştırmanın temel ilkelerini ihlal ettiği ifade edilerek Amerika Bilimin İlerlemesi Derneği'nin (AAAS) yaptırımlara direnme konusunda özel bir sorumluluğu olduğuna işaret edildi.

Metinde AAAS'ye makalelerin yayımlanmasında akademisyenlerin milliyetine bakılmaması konusunda baskı oluşturması için bir çağrıda bulunularak toplanan imzaların 14 Şubat tarihinde yapılacak derneğin yıllık toplantısında sunulacağı belirtildi.