İran destekli Iraklı milis gücü Halk Seferberlik Kuvvetleri'nin (Haşd eş-Şaabi) Suriye sınırına varması ve Suriye ordusunun Ürdün sınırına yönelik taarruzu, ABD'nin Irak-Suriye sınırı için kurduğu planları bozmak üzere.
Amerikan planları arasında, Irak-Şam İslâm Devleti'ni (IŞİD) Palmira-Deyrezzor-Anbar civarında bir örgüt haline dönüştürmek ve Irak-Suriye bağlantısını kesecek aşiret-milis gruplarını bölgeye sokmaktı.
New York Times'tan (NYT) Tim Arango'nun haberine göre, ABD, Irak'ın güneydoğusundaki çölden geçen Bağdat-Amman Otoyolu'nu özelleştirmeyi planlıyor.
Haberde, özelleştirme planının hem "Irak'ın iktisadi kalkınması güçlendirmek" hem de IŞİD'le savaş bittikten sonra ABD'nin ülkedeki etkisini garanti altına almak amacıyla hazırlandığı söyleniyor.
İddiaya göre Amerikan hükümeti, Irak ile bir güvenlik şirketi olan Olive Group arasında bir anlaşmaya önayak oldu. Bu anlaşma ile, otoyolun güvenliğini Olive Group milisleri sağlayacak.
Ancak haberde, İran'ın bu projeyi baltalamak için harekete geçeceği söyleniyor. Tahran'ın yanı sıra Haşd eş-Şaabi de, özelleştirme planına karşı açıklamalar yaptı.
ABD'li diplomatlar da, projenin iktisadi kalkınmanın yanı sıra, İran etkisini azaltmak amacıyla yapıldığını gizlemiyor. Başbakan Haydar İbadi'ninse projeden yana olduğu biliniyor.
Bağdat'tan Amman'a uzanan otoyol
İbadi, projenin bir "yatırım" olduğunu söylüyor ve projenin yolu eski haline getirme amacı taşıdığını ileri sürüyor. Başbakan, merkezi hükümetin ya da Anbar yönetiminin cebinden para çıkmayacağını da söylüyor.
Haşd'a yakın medya ise, projenin Irak'ı bölme amacıyla ortaya atıldığını öne sürüyorlar.
Dahası New York Times, Irak medyasında otoyolun güvenliğinin kötü şöhretli Blackwater'a bırakılacağının yazılmasını "yalan haberler" olarak nitelendiriyor.
Ancak haberde adı geçen ve Olive Group'un partneri olarak nitelendirilen Constellis Group hakkında, ACADEMI'nin tecrübelerinden faydalandığı yazıyor. ACADEMI, Blackwater'ın deşifre olduktan sonra kullandığı isim.
Haberde, ABD'nin yanı sıra Suudi Arabistan ve Türkiye'nin de İran'ın Irak'taki artan etkisinden rahatsız olduğuna dikkat çekiliyor.
Bağdat'tan Amman'a uzanan yol, bazı eklentileri sahip ve bu eklentilerden biri de Şam'a uzanıyor. Şam'a uzanan yol ise, ne tesadüftür ki, son günlerde ABD-Ürdün ile Suriye ordusu-Hizbullah arasındaki çatışmalara sahne olan El Tanf'tan geçiyor.
ABD'nin Irak-Suriye-Ürdün sınırını kontrol altına almak istemesi, hem ekonomik etkisini, hem de Bağdat ve Şam üzerinde baskı oluşturabilecek cihatçı grupları bölgede tutabilmesini sağlayacak.