Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (BMKP) tarafından yayınlanan kapsamlı bir raporda Arap coğrafyasında yaşayan gençlerin yaşadıkları toplumsal sorunlara, psikolojik durumlarına, siyasal İslam ve şiddetle ilişkilerine dair çarpıcı veriler var.
MEMRI'de yer alan rapora göre ilk olarak Arap toplumlarının özellikle son yıllarda dünyanın geri kalanına kıyasla yaşadığı travmatik olayların hatırlatıldığı raporda şu an 250 milyon civarında insanın çatışma bölgelerinde yaşadığı ve bu rakamın 2020 yılında 305 milyonu bulabileceği belirtiliyor.
Bölge halklarının nasıl bir şiddet sarmalında yaşamını sürdürmeye çalıştıklarına ilişkin çarpıcı verilerden biri, dünya nüfusunun yalnızca %5’ine sahip Arap coğrafyasının dünyada gerçekleşen terör saldırılarının neredeyse yarısının yaşandığı yer olması. 2014 yılında dünyada savaş ölümlerinin neredeyse %70’i bu coğrafyada gerçekleşti.
Arap toplumları görece genç bir nüfusa sahip. 15-29 yaş arası nüfus toplam nüfusa oranla %30’luk bir paya sahip. Ancak insani gelişim endeksi açısından dünyanın geri kalanına kıyasla dezavantajlı durumda.
YÜKSEK İŞSİZLİK ORANLARI
Arap gençliğinin toplumsal sorunlarının başında çok yüksek işsizlik oranları geliyor. Rapora göre, 1990’lı yılların başından bu yana genç işsizlik oranı Arap coğrafyasında dünyanın geri kalan bölgelerine kıyasla yaklaşık iki kat daha yüksek olageldi.
Kadınların işsizlik oranı ise daha da vahim durumda. Genç erkeklere kıyasla genç Arap kadınlarının işsizlik oranı iki kat daha yüksek durumda. BMKP ayrıca resmi rakamların yanıltıcı ve gerçek işsizlik rakamlarının çok daha yüksek olduğunu kaydediyor.
MİLYONLARCA KİŞİ GÖÇ ETTİ
Aylarla değil yıllarla ölçülen uzun işsizlik dönemleri, Arap coğrafyasında yaşayan genç nüfusun özellikle nitelikli kesimini başka ülkelere göç etmeye teşvik ediyor.
En büyük nüfusa sahip ve bölgenin gelişmiş ülkelerinden Mısır dahi dışarıya göç veren bir ülke. Rapora göre 2010-2014 yılları arasında 5.41 milyon Mısırlı ülkesini terk etmiş bulunuyor.
2000’li yıllar rapora göre Arap ülkeleri için eğitimli ve nitelikli işgücünün başka ülkelere göçünün en çok yoğunlaştığı dönem oldu.
Örneğin 2010 yılında Ürdün’den dışarıya göçenlerin %62’si üniversite mezunuydu. Benzer şekilde 15-29 yaş arası gençlerin göç oranı 1995’te %22 iken 2005’te %76’ya fırladı.
DİNSELLEŞME: SURİYE HÂLÂ LAİK
Toplumsal sorunların giderek daha boğucu hale gelmesiyle birlikte dinin insanların yaşantısında rolünün artması paralellik gösteriyor.
Anket çalışmalarıyla ulaşılan verilere göre 2014’te Mısır, Fas, Tunus ve Yemenli katılımcıların %96-99’unun dinin hayatlarında merkezi bir role sahip olduklarını söyledikleri aktarılıyor.
Seküler bir rejime sahip olan Suriye’de ise aynı yıl bu rakam %75’ti.