Doğum yaptıkları günler, anneler ve bebekleri için hayatlarındaki potansiyel olarak en tehlikeli zaman. Her yıl dünya çapında 303 bin kadın hamilelik ve doğum sırasında, 2.7 milyon bebek hayatlarının ilk 28 gününde ve 2.6 milyon bebek ise doğarken yaşamını yitiriyor.
Ölü doğumların ve yeni doğan ölümlerinin çoğu, hamilelik ve doğum sırasında kaliteli sağlık hizmeti sağlanmasıyla önlenebilir. Ölü doğan bebeklerin neredeyse tümü ve yeni doğan ölümlerinin yarısı, doğum veya ölüm raporuna kaydedilmiyor, böylece hiçbir şekilde sağlık sistemi tarafından rapor edilmemiş veya araştırılmamış oluyor.
Sonuç olarak, genellikle dünya çapındaki ölümlerin sayısını veya bu ölümlerin sebeplerini bilmek güçleşiyor. Beraberinde, diğer bebeklerin veya annelerin ölümünün engellenmesi için etkili ve zamanında önlemler alınmıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Üreme ve Araştırma Merkezi Müdürü Ian Askew; “Bütün doğumların ve ölümlerin sayıldığından ve nerede yaşanırsa yaşansın gelecekte yaşanabilecek ölümleri engellemek için neler yapılabileceğini anladığımızdan emin olmalıyız” diyor.
Askew; “Ölü doğumları ve yeni doğan ölümlerinin sebeplerini inceleyerek, ülkeler sağlık hizmetlerinin kalitesini arttırabilir, düzeltici faaliyetlerde bulanabilir ve milyonlarca ailenin çocuklarını veya anneleri kaybetmenin acısını yaşamalarını önleyebiliriz" dese de, raporlama sistemi gelişkin değil.
WHO'NUN DENETİM İÇİN YAYINLADIĞI 3 RAPOR BULUNUYOR
WHO, ülkelerin ölü doğumlar, hamilelik sırasındaki ve yeni doğan ölümlerine dair verilerinin geliştirilmesine yardım etmek için üç adet belge yayınladı.
İlk yayın, “Gebeliğin Son Dönemindeki Ölüme Yol Açan Uluslararası 10 Hastalığın Sınıflandırılması” ölü doğum ve gebeliğin son dönemindeki ölümlerin sınıflandırılması için standartlaştırılmış bir sistem.
Uygulama, ölü doğumların ve gebeliğin son dönemindeki ölümlerdeki hamile kadınların diyabet ve hipertansiyon gibi ölümleri etkileyen koşullar ile ilişkisini kuruyor. Daha önce tüm ülkelerin kullanabileceği uygun bir sınıflandırma sistemi olmadığı belirtiliyor.
İkinci yayın, “ Her bir bebeğin sayılması: Ölü doğum ve gebeliğin son dönemindeki ölümlerin kontrolü” ise, gelecekte yaşanabilecek ölümleri engellemek için bir rehber niteliğinde. Resmi raporlar anne ölümleriyle ilgili raporların dünya çapında yüzde 30 ve bazı ülkelerde ise yüzde 70 oranında yanlış tahmin edildiğini gösteriyor.
Üçüncü WHO yayını, “Düzeltme zamanı: Annelikle ilgili ölümlerin dünya çapında denetlenmesi ve düzeltilmesi”, ülkelere hastaneler ve kliniklerde anne ölümlerinin kontrolü sürecine yardım etmeyi amaçlıyor.
Dökümanlar aynı zamanda sağlık çalışanları için kliniklerdeki bakımın kalitesini arttırmak ve sağlık sistemi dışında, kadınların eve taşınma sürecinde yaşanan ölümleri kayda geçirmeyi, böylelikle güvenilir koşullar yaratmak için rehber olmayı hedefliyor.
Anne ölümlerini izleme komitesi, ölümlerin gerçek zamanlı olarak araştırılması ve düzeltici önlemlerin alınması için yeni bir protokol öngörse de WHO standartlarına göre, komiteler yılda en az iki kez toplanmalıyken, ülkelerin sadece yüzde 46’sı bu standardı sağlıyor.
