ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a gönderdiği mektup ile Türkiye’nin, 31 Temmuz’a kadar S-400 alması halinde, F-35 programının tamamen iptal edileceğini bildirdi ve Türkiye’nin, F-35 savaş uçağı eğitimi için ABD'ye gönderdiği 42 personelinin de 31 Temmuz’a kadar ülkeden ayrılmalarını istedi. Mektupta, Türkiye’nin 31 Temmuz’dan önce S-400 füze sistemlerini satın alması durumunda, söz konusu "ağır işleyen ve tartışmalı programın tamamen iptal edileceği" de ifade edildi.
'HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRADIK'
Shanahan mektubunda Türkiye’nin S-400 sistemleri konusunda eğitim almak üzere Rusya’ya personel gönderdiğini öğrenmekle hayal kırıklığına uğradıklarını belirtti. Shanahan, Türkiye'nin S-400 tedarik etmesi durumunda iki ülkenin Türkiye'nin F-35 programına devam etmemesi konusunda bir plan geliştirmesi gerektiğinin Akar'la 28 Mayıs'ta yapılan telefon görüşmesinde de konuşulduğunu hatırlattı. Shanahan "Değerli ilişkimizi sürdürmek istemekle birlikte eğer Türkiye S-400 tedarik ederse F-35 almayacaktır. Hâlâ S-400 konusundaki tutumunuzu değiştirme seçeceğiniz bulunmaktadır" dedi.
Haziran 2019'daki Brüksel toplantısı öncesinde, ABD'nin 31 Temmuz tarihinden itibaren F-35 konusunda almayı planladığı önlemleri mektubun ekinde sunduğu belirten Shanahan, ABD'deki mevcut Türk personelin 31 Temmuz'a kadar eğitimlerinin "tamamen olmasa da büyük bölümünün" tamamlanacağını söyledi. Mektupta Milli Savunma Bakanlığı'nın da Türk personele ABD'de yeni F-35 eğitim programı başlatılmaması ve yakın gelecekte mevcut eğitimlerin geri çekilmesinin beklendiğinin bildirildiği de kaydedildi.
F-35 TOPLANTISI TÜRKİYE'NİN KATILIMI OLMADAN YAPILACAK
Mektupta ayrıca Türkiye’nin F-35 programının idari faaliyetlerine katılımına, usulüne uygun şekilde son vermeyi sağlamak amacıyla, 12 Haziran 2019’da yapılacak yıllık F-35 İcra Kurulu Başkanları Yuvarlak Masa toplantısına Türkiye’nin katılımını öngörmediklerini kaydeden Shanahan, programın yönetişim belgelerinin güncellenmesinin de Türkiye’nin katılımı dışında ilerleyeceğini bildirdi.
CAATSA YAPTIRIMLARI
F-35'lere ilişkin önlemlerin Türkiye'de S-400'lerin varlığının riskleri üzerine temellendirildiğini dile getiren Shanahan, bunların Rusya'yla ilgili Amerika’nın Düşmanlarına Yaptırımlarla Karşıkoyma Yasası'ndan (CAATSA) ayrı olduğunu söyledi. Shanahan ABD Kongresi'nde Türkiye'ye S-400 alması durumunda bu yaptırımların uygulanması konusunda güçlü bir iradenin olduğunu da ekledi.
Türkiye'nin S-400 alma yolunda ilerlemesinin "istihdamda, milli gelirde ve uluslararası ticarette kayıplar yaşamasına neden olacağı"nı söylediği mektubunda Shanahan, ABD Başkanı Trump’ın 20 milyar dolar olan ikili ticaret hacmini 75 milyar dolara yükseltme "kararlılığının" da, ABD’nin CAATSA yaptırımlarını ilanıyla tehlikeye düşebileceğini kaydetti.
İşte o mektup:
Pentagon yetkilileri Foreign Policy tarafından gündeme getirilen mektubu Anadolu Ajansı'na teyit etmiş ancak konuyla ilgili bir brifing yapılacağı gerekçesiyle mektubun içeriğine dair yorum yapmaktan kaçınmıştı.
Reuters'a konuşan iki ABD'li kaynak, Washington'un kararının eğitim alan mevcut personele yönelik olmadığını, Arizona'daki pilotların eğitiminin devam edeceğini aktarmıştı. Arizona'daki Luke Hava Üssü'nde TSK'ya bağlı dört pilot, iki eğitmen pilot ve 20 yer hizmet ekibi F-35 eğitimi alıyor.
Rusya Devlet Savunma Sanayi şirketi Rostec, S-400'lerin Türkiye'ye teslimine 2 ay içinde başlayacaklarını açıklamıştı. Savunma Bakanı Hulusi Akar ise Ankara'nın S-400 alımı nedeniyle ABD'den gelebilecek olan olası yaptırımlara hazırlandığını duyrumuştu.
