ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, dün düzenlediği basın toplantısında, Washington’un uluslararası diplomatik ilişkileri düzenleyen 1961 tarihli Viyana Konvansiyonu’nun “ihtiyari protokolü”nden çıkacağını ve ABD’yi uluslararası yargıya taşıyan tüm anlaşmaların da yeniden gözden geçirileceğini söyledi.

Bolton bu kararın ABD’nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşımasına karşı Filistin tarafından Birleşmiş Milletler Uluslararası Adalet Divanı’nda açılan davayla bağlantılı olduğunu belirtti. Ancak Bolton’un açıklaması, dün Uluslararası Adalet Divanı’nın İran’a bazı yaptırımları iptal etme kararının hemen ardından geldi.

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, “Başkan [Trump’ın] ABD’nin diplomatik ilişkiler hakkındaki Viyana Konvansiyonu ihtiyari protokolünden ve tartışmalı kararından çekilmesi kararı aldığını duyuruyorum” dedi. Bolton “Bu, Filistin sözde devleti tarafından açılan ve büyükelçiliğimizi Tel Aviv’den Kudüs’e taşımamıza meydan okuyarak ABD’yi davalı olarak adlandıran dava ile bağlantılıdır” ifadelerini kullandı.

RT’nin haberine göre, çekilme kararıyla birlikte ABD, Viyana Konvansiyonu'nun “Anlaşmazlıkların Zorunlu Çözümüne İlişkin İhtiyari Protokolü”nün birinci maddesinde yer alan davalara katılım koşulunu yerine getirmeyebilecek. Bolton ayrıca ABD’yi Uluslararası Adalet Divanı’nda yargıya taşıyacak diğer tüm uluslararası anlaşmaların da gözden geçirileceğini söyledi. Bolton Uluslararası Adalet Divanı'nı "siyasallaşmakla" suçlayarak “ABD bize karşı temelsiz, siyasallaştırılmış suçlamalar karşısında boş boş durmayacaktır” ifadelerini kullandı.

DOSTLUK ANLAŞMASINDAN DA ÇEKİLDİ

İran, Temmuz ayında ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinin Dostluk, Ekonomik İlişkiler ve Konsolosluk Hakları’nın ihlali olduğu gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanı’na başvurmuştu. Mahkeme dün İran’ın başvurusunu kabul etti ve Tahran’a gıda, ilaç ve sivil havacılık alanlarındaki ABD yaptırımlarının kaldırılması kararı verdi. 

ABD ise buna karşılık olarak, İran ile 1955 tarihli dostluk anlaşmasından ve Uluslararası Adalet Divanı’nın dahil olduğu protokolden çekildiğini duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Uluslararası Adalet Divanı’nın kararının ardından yaptığı açıklamada, mahkemenin kararının ABD için “faydalı bir noktaya işaret” ettiğini, kendilerine “İran İslam Cumhuriyeti ile ABD arasındaki Dostluk Anlaşmasının tamamen saçma olduğunu ortaya koyma” fırsatı verdiğini söyledi.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise ABD’nin dostluk anlaşmasından çekilmesinin ardından Twitter’dan paylaştığı mesajda ABD yönetimi için “Kanun kaçağı rejim” ifadesini kullandı.