New York’ta bulunan Manhattan Yüksek Mahkeme Hakimi Barbara Jaffe, hayvan hakları açısından tarihi bir karara imza attı. Hakim Jaffe, Long Island’da bulunan Stony Brook Üniversitesi’nde biyomedikal deneylerde kullanılan iki şempazenin “hükmi şahıs” olarak değerlendirilmesine karar verdi.

Bu karar uyarınca iki şempanze, Leo ve Herkül’e “haksız tutuklamanın yasaklanması” anlamına gelen “habeas corpus” hakkı tanındı.

Pazartesi günü alınan kararla Hakim Jaffe, şempanzelerin de insanlarla aynı haklara sahip olması gerektiğini hükme bağlamış oldu.

Leo ve Herkül’ü savunan avukatlar, büyük maymunların son derece zeki ve karmaşık duygulara sahip, kendilerinin farkında olan hayvanlar olduğunu savunarak, insanlık dışı muameleden kurtarılmayı da içeren temel haklara sahip olmaları gerektiğini savundu.

Stony Brook Üniversitesi 6 Mayıs’ta yapılacak duruşmada, Leo ve Herkül’ü laboratuvarda tutmak konusunda yeterli neden sunamadıkları takdirde şempanzeler serbest kalacak. İnsan Olmayanların Hakları adlı sivil toplum örgütü, Herkül ve Leo’nun Florida’da bulunan, yüzlerce şempanzenin Afrika benzeri bir ortamda yaşadıkları Fort Pierce’a nakledilebileceğini açıkladı.

YÜZLERCE ŞEMPANZEYİ ETKİLEYEBİLİR

Benzer bir karar geçen yıl Arjantin’de de alınmıştı. Mahkeme, son 20 yıldır Buenos Aires’te bir hayvanat bahçesinde tutulan bir orangutanın bazı temel yasal haklara sahip olması gerektiğine hükmetmişti.

Kararın benzer şartlar altında yaşayan yüzlerce şempanzeyi etkileyebileceği belirtiliyor. Yine New York’ta bulunan ve uzun süredir uygunsuz koşullarda hapis tutulan iki şempanze için de mahkemeye başvurulduğu belirtiliyor.