soL dergisinin 17 Ağustos tarihli sayısında yayımlanmıştır.

Selin Asker - Özkan Öztaş

Suriye ve Irak’ta ele geçirdiği bölgelerle gücünü artıran ve katliamlarıyla adından söz ettiren Irak ve Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) son olarak Şengal’le birlikte Kürt bölgelerine yönelik ağır saldırıları, bir süredir yoğun direnişle karşılaşıyor. Bölgedeki Kürtlerin silahlı gücü Yekineyen Parastina Gel (YPG), son olarak IŞİD’in katliama boğduğu Şengal’e geçiş yaparak bölgedeki Ezidilerin güvenli biçimde Rojava’ya ve Türkiye’ye tahliye edilmesini sağlamasıyla adından söz ettirdi.

soL, YPG’li Savunma Bakanı Abdulkerim Saroxan’la görüşerek, yanıtı aranan soruları sordu. Cizire Kantonu Öz Savunma Konseyi Başkanı da olan Abdulkerim Saroxan, IŞİD’e karşı kimi bölgelerde Şam yönetimiyle istihbari bilgi paylaşımında bulunduklarını kabul ederken, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın, halkı için meşru bir savunma yaptığını düşündüğünü belirtiyor. Saroxan, ABD’nin IŞİD’e saldırısını “olumlu” bulduklarını da dile getiriyor.

'ASLOLAN KÜRTLERİN BİRLİĞİDİR'

YPG, Rojava kantonlarında IŞİD saldırılarına karşı bir süredir başarılı bir savunma pozisyonunda. Son olarak, Ezidi katliamına karşı binlerce insanın Rojava’ya ve Türkiye sınırına tahliye edilmesinde de kritik bir rol üstlendi. Nasıl değerlendiriyorsunuz süreci?

Ezidiler, Kürtlerin en önemli kültürel unsurlarından biridir. Yıllarca çile çekmiş bu mazlum halka yapılan saldırılar kabul edilemez düzeydeydi. İlk amacımız, yapılan saldırıları önlemekti. Fakat beklenenden çok daha hızlı hareket ettikleri için, Şengal’de ağır kayıplar verildi. Ezidileri derhal o yerleşkeden çıkarmak gerekti. Bunu sağlamaya çalıştık. Birliklerimiz bu konuda ellerinden geleni cesurca yaptılar. Öncelikli hedefimiz, Şengal’de yaşayan Ezidi Kürtleri Rojava’nın güvenli yerlerine çekmek oldu. İnsanları kitleler halinde dağlardan geçirmeye çalıştık. Bu süreçte HPG’li dostlarımız da yardımcı oldular.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi lideri Mesud Barzani’ye bağlı peşmergelerin Şengal’den çekildiği yönündeki iddialar hakkında ne söylemek istersiniz?

Bizim için aslolan, Kürtlerin ve mücadelenin birliğidir. Bunun için buradayız ve bunu istiyoruz. Burada peşmergeler de vardı. Ancak kimi noktalarda daha iyisi yapılabilirdi. Bunlardan dersler çıkaracaktır Kürt halkı.

Bir süre önce Rojava sınırına açtığı hendeklerle bölgedeki Kürtlerin tepkisini de çekti Barzani. YPG’nin mevcut tutumu nedir, ilişkileriniz ne düzeydedir?

Bölgenin kimi yerel sıkıntılarından dolayı istenmeyen şeyler yaşandığı oldu. Bunların gelecek vadede yaşanmamasını ümit ediyoruz. Bu yönde veriler de var. Kürtler Şengal savunmasında tarihin önemli birliklerinden birini sağlamış oldular. Elbette yakın zamanda yaşanan kimi olumsuzlukları unutmamak gerek. Bunlardan dersler çıkaracağız.

‘DİPLOMATİK GÖRÜŞMELERDEN ÇEKİNMEYİZ’

YPG’nin gücünü IŞİD’e karşı nasıl sağladığı da merak konusu. Esad’la işbirliği de dile getiriliyor, PKK’yle işbirliği de. Bu konuda ne söylemek istersiniz?

En nihayetinde YPG’nin arkasındaki en temel güç Kürt halkıdır. Kimi noktalarda düşmana karşı yakınlaşmalar da olmuştur. Bunlar kritik zamanlardaki önemli örneklerdir. Ancak YPG’nin genel politikası bunun üzerine kurulu değildir. PKK’nin kritik zamanlarda desteği olmuştur. Aynı şekilde Şam yönetimi ile istihbarat bilgisi paylaşımları mevcut. YPG, bu süreçte organize olabilmiş, gelişkin askeri örgütlenmelere sahip bir yapılanmadır.

Peki, Şam yönetiminin cihatçı çetelere karşı verdiği savaşı nasıl değerlendiriyorsunuz? Esad meşru bir savunma mı yapıyor? Yoksa Batı basınında propaganda edildiği gibi “halkı tarafından devrilmek istenen bir lider” mi?

Esad, açıktır ki, uzunca zaman Kürt halkı üzerinde baskı kurmuştur. Kürtler burada yıllarca kimlik mücadelesi vermiştir. Ancak bugün yaşanan durumda Esad’ın halkı için meşru bir savunma yaptığını düşünüyorum. Hâlâ ciddi oranlarda da oy alabilmektedir.

Esad’la ilerleyen zamanlarda bir ittifak ya da anlaşma yapma ihtimali var mı?

Bunu konuşmak için çok erken, ilk önce Rojava’nın kazanımlarının savunulması ve bundan geri adım atılmaması gerekir. Diplomatik görüşmeler yapmak konusunda ise bir çekincemiz yok.

'TÜRKÇE KONUŞAN IŞİD'LİLER VAR'

Bölgede IŞİD’in yanı sıra birçok cihatçı örgüt de bulunuyor. Aralarında bir ayrım gözetiyor musunuz, yaklaşımınız nedir?

Aralarında belirgin bir fark olduğunu söylemek güç... En önemli ortak noktalarından biri, aynı sürecin devamı olmalarıdır. ÖSO ile IŞİD aynı yerlere oynuyorlar ve arkalarında başka güçler olduğu çok açık.

Kimdir bu güçler? AKP burada nerede duruyor?

Kuşkusuz bunlar AKP tarafından da korunan, desteklenen örgütler. Türkiye’de birçok hastanede tedavi edildiklerini biliyoruz. Aynı zamanda silah yardımlarını da Türkiye’den alıyorlar. Burada öldürülen pek çok IŞİD militanının üzerinden Türkiye Cumhuriyeti kimliği çıkmıştır. Aynı zamanda aralarında Türkçe konuşan IŞİD’liler de var. Bunları biliyoruz.

Peki, YPG’nin IŞİD’e karşı verdiği savaşta hedeflediğiniz politik rota nedir? Örneğin, YPG’nin IŞİD’le anlaşma ihtimali ne kadar?

Cihatçı örgütlerle herhangi bir bağlamda anlaşmamız yok. Kimi yerelliklerde masaya oturmuşluğumuz var, fakat bu doğru anlaşılmalıdır. Biz burada bir savaş veriyoruz. Bunun kimi gereklilikleri var. Bu dünyanın pek çok yerinde olan bir durum… Burada yaşayan bir halk var ve yaşamsal ihtiyaçları söz konusu. Buralarda yer yer IŞİD ile de resmi temaslar kurup, halkın ihtiyaçlarının karşılanması için saldırmazlık dönemleri sağlıyoruz.

ABD’nin IŞİD’e saldırmasını nasıl yorumluyorsunuz? ABD’nin IŞİD’le “mücadele” ettiğini düşünüyor musunuz?

IŞİD’in yara alması önemlidir. ABD’nin Kürdistan’da çıkarlarının olduğunu biliyoruz, fakat yaşanan gelişmeyi IŞİD’e yapılan herhangi bir müdahale olarak ele aldığımızda, elbette olumlu karşılıyoruz. Bizim için aslolan Kürdistan mücadelesi ve elde ettiğimiz kazanımlardır. Kürdistan’ın tanınmasıdır. Kürtlerin birliği ve Kürdistan için verilen mücadelenin esasları bizim için önemlidir. ABD’nin yer yer ÖSO ile kurduğu temaslar da bilgilerimiz arasındadır.

Bölgedeki tehditlerin ortadan kalkması halinde, YPG, Rojava’da nasıl bir yönetim inşa etmek istiyor?

Kürtlerin özgür bir biçimde dilini ve kültürlerini yaşadığı, kantonlar üzerinden geliştireceği ve genişleteceği bir mücadelemiz var. Şu ana kadar bu konuda atılan adımlar umut vericidir.