Yıllarca dinlediler... Anayasa'yı delmişler!

Anayasa Mahkemesi, Erdoğan'ın dinleme ile ilgili yetkilerini sınırlayan bir karar aldı. Dinlemeyle ilgili yasanın küçük bir bölümüne ilişkin alınan bu karar olumlu ancak yetersiz bulundu.

soL (HABER MERKEZİ) Anayasa Mahkemesi, dün verdiği kararla "önleme amaçlı dinleme" faaliyetlerinin denetimini yapan Telekomünikasyon İletişim Başkanı'nın (TİB) Başbakan tarafından atanmasını düzenleyen yasanın iptaline karar verdi. 5397 Sayılı Kanun'u kısmen iptal ederek Başbakan'ın dinleme konusundaki yetkisini sınırlayan karar, değişik yorumlara yol açtı.

"Yasanın özü duruyor"
Anayasa Mahmekesi'nin kararını çok önemli bir adım olarak değerlendirenler olduğu gibi, bu kararın yasanın özüne dokunmadığını düşünenler de var. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, AA muhabirlerine yaptığı açıklamada, "İptal kararı atamaya yönelik. Sıkıntı yok, yasanın özü, işin esası duruyor. Gerekçeyi gördükten sonra gereğini süratle yaparız. Uygun bir düzenleme yapacağız" dedi. Erdoğan'a, Telekomünikasyon İletişim Başkanı'nı atama yetkisi veren hükümleri iptal eden Mahkeme'nin kararı, "önleme amaçlı dinleme" faaliyetlerine bir sınırlama getirmiyor.

Mahkeme'nin aldığı kararla ilgili bir açıklama yapan Yurtsever Hukukçular da yasanın özüne dokunulmadığı görüşünde. AKP'nin, hukuku kendi çıkarlarına göre belirleme ve kullanma arzusuna işaret edilen açıklamada, "AKP'nin 'iletişimin dinlenmesi ve izlenmesi' konusunda kabarık sicili de dikkate alındığında, Anayasa Mahkemesi'nin Başbakan'ın yetkilerini kısıtlayan kararı olumlu, ancak yetersizdir" denildi.

"İstisna kural oldu"
Yurtsever Hukukçular'ın açıklamasında, "iletişimin dinlenmesi ve izlenmesi" düzenlemelerinin "korku toplumu"nun en önemli araçlarından biri olduğuna dikkat çekildi. Hukukumuzda istisna olarak düzenlenmesine karşın AKP döneminde kural haline getirilen dinleme faaliyetleri için, "Önleme amaçlı olarak polis, MİT ve jandarmaya 'iletişimin dinlenmesi ve izlenmesi' yetkilerini veren yasa derhal yürürlükten kaldırılmalı ve 'adli iletişim dinleme ve izlemeleri' kişilerin özel hayatlarının gizliliğini ihlal etmeyecek biçimde yeniden düzenlenmelidir" denildi.

"Yanlış işiniz yoksa dinlenmekten korkmayın"
Meclis'te telefon dinlemeleriyle ilgili bir soruyu yanıtlayan Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, "Yanlış işiniz, yasal olmayan işiniz yoksa, dinlenmekten korkmayın, istediğiniz kadar konuşun. Teknolojinin önüne geçme imkanı yoktur. Kim ne yaparsa yapsın, yasal olmayan yollardan yaparsa, delil, şantaj olarak kullanamaz, bunun yaptırımı var" dedi. Yıldırım, ortam dinlemesinin, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'nın izni olmadan, CMK'nın 140. maddesine göre, mahkeme kararıyla yapılabildiğini de belirtti.

Dinleme işlemlerinin rastgele yapılamayacağını iddia eden Yıldırım, "Bir genel müdürün dinlenebilmesi için önce bakan tarafından izin verilir" dedi.

"Herkes herkesi dinliyor"
Mahkeme'nin kararını değerlendiren MHP'li Osman Durmuş, "Bu ülkede, herkes herkesi dinliyor, bu çirkin. Alan dinleme cihazları, Türkiye'ye serbestçe giriyor. Bunu önleyecek hiçbir tedbir alınmıyor. Uyuşturucu, birinin cebinde yakalansa suç, ama alan dinleme cihazı yakalanınca suç olmuyor. Başbakan Erdoğan'ın, oturduğu ofisinden, karşıdaki Yargıtay'ı dinleme imkanı var" dedi.

Sadece binde birimiz dinleniyormuş
Erdoğan'ın Telekomünikasyon İletişim Başkanı olarak atadığı Fethi Şimşek de Mahkeme'nin kararını değerlendirenler arasındaydı. Kararın şimdiye kadar yapılan dinlemeleri kapsamayacağını belirten Şimşek, Türkiye'de dinlenen kişi sayının da abartıldığı kadar çok olmadığını iddia etti, "sadece" bin kişiden birinin dinlendiğini söyledi.

Polis de yasa dışı dinliyor
Ortam dinlemelerinin kendi kontrollerinde olmadığını söyleyen Şimşek, bunun polis tarafından yapılabileceğini söyledi. Kendisinin MİT, Emniyet ve Jandarma Teşkilatı'nın emanetçisi olduğunu söyleyen Şimşek, "Şunu açıklıyorum ki, Avrupa'daki dinlemelerin üstünde değil bizdeki dinleme sayısı. Nüfus oranına göre binde bir olduğunu kamuoyu ile paylaşıyorum. Ortam dinlemesi dediğimiz yasa dışı yapılanları kastetmiyorum" dedi. Böylece, ortam dinlemelerinin yasa dışı olduğunu ve bu dinlemelerin polis tarafından yapıldığını ifade etmiş oldu.

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı ne iş yapar
Meclis'te yaptığı konuşmada, TİB'in oluşturulma nedeninin, dinleme taleplerinin disiplin altına alınmasından ve yasalara uyulup uyulmadığının kontrol edilmesinden ibaret olduğunu iddia eden Binali Yıldırım, "Böylece yasa dışı dinlemelerin, kötü niyetli, gerek kamu görevlisi ya da diğer kişilerin, bu tip faaliyetler içinde olmalarının önüne geçilmesidir" dedi. TİB'in dinleme faaliyetinin olmadığını özellikle vurgulayan Yıldırım'ı, Telekomünikasyon İletişim Başkanı yalanladı. Başkan Şimşek, "Bugün alınan karar iki konudadır. Birincisi İletişim Başkanı'nın atanmasıyla ilgili. Bir de, 2005'te yapılan değişikliklerde belirtilen İletişim Başkanlığı'ndaki dinleme işlemlerinin Başbakan tarafından yürütüleceği hükmünü iptal etti" dedi.