AKP Hükümetinin torba yasaya dahil ettiği özelleştirmelerle ilgili madde, iptal kararlarını geçersizleştirerek yargı sürecine takılan özelleştirmelerin önündeki son engelleri de kaldırmış oluyor. Başta Seydişehir olmak üzere, TÜPRAŞ, SEKA Balıkesir, Kuşadası ve Çeşme Limanı gibi, yargı sürecine takılan özelleştirmeler böylece sonuçlanmış olacak.
Genel Kurulda özelleştirilen kurumlara büyük yatırımlar yapılmasından ötürü sonradan yargı kararları ile devletleştirilmesinin mümkün olmadığını savunan AKPliler, yasaya benzer kararların geçmiş Hükümetler döneminde de alınmasını gerekçe gösterdiler.
Öte yandan, yasanın geçersizleştireceği yargı kararları ile birlikte kamu kuruluşlarına bedellerinin çok altında ödemelerle sahip olan sermaye kuruluşları bayram edecek gibi görünüyor.
Kimlerin eli rahatlıyor?
Seydişehir Alüminyum AKP iktidarı sürecinde özelleştirilen kuruluşlardan biri. 2005 yılında Başbakan'a yakınlığı ile bilinen Mehmet Cengiz’e ait CE-KA İnşaat'a satılan Seydişehir Alüminyum için Danıştay 2007’de satış kararının iptali yönünde karar aldı. Özelleştirme Yüksek Kurulu’na (ÖYK) iadesi istenen Seydişehir Alüminyum için 5 yıl boyunca herhangi bir işlem yapılmadı. CE-KA Holdinge karşı açılan hisse devri davasından ÖYK’nın çekilmesi ile yeni bir aşamaya gelen özelleştirme süreci, torba yasayla sonlandırılmış olacak.
1990 yılında özelleştirme kapsamına alınan TÜPRAŞ için ilk ihale 2004 yılında yapılmış ancak, Petrol-İş’in İdare Mahkemesi’ne açtığı davada yürütmeyi durdurma kararı alınmıştı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 2005 yılındaki ikinci denemesi de Petrol-İş’in açtığı davayla başarısızlıkla sonuçlanmıştı. Üçüncü denemede Koç-Shell ortaklığına satılan TÜPRAŞ için Danıştay’ın aldığı yürütmeyi durdurma kararı için fiilen imkansızlık içerdiği öne sürülmüştü.
SEKA Albayraklar'a
Balıkesir SEKA Kağıt Fabrikası özelleştirme süreci de torba yasa ile beraber nihayete erecek. Yeni Şafak Gazetesinin sahibi Albayraklar'a 2003’te devredilen SEKA için satılmasında kamu yararı ve özelleştirmenin amacına uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle yürütmeyi durdurma kararı, ardından da iptal kararı vermişti. Kararın temyiz edilmesiyle ard arda alınan beş karar olmasına rağmen Balıkesir SEKA Albayraklar'dan alınamadı. 8 yıl 7 aydır kapısına kilit vurulmuş durumda olan SEKA’nın durumu da netleşmiş olacak.
Danıştay'ın iptal ettiği özelleştirmelerden bir diğeri de Kuşadası Limanı özelleştirmesiydi. Aydın 1'inci İdare Mahkemesi, ÖYK’nın 2003’te, Kuşadası Limanı'nın işletme hakkının 30 yıllık süreyle, ihale edilmesi işlemini hukuka aykırı bularak iptal etti. Özelleştirme ihalesinin özelleştirmeye ilişkin kararında yer almayan ‘İhalede en yüksek teklifi veren şirket yükümlülüklerini yerine getirmediği veya sözleşme imzalamaktan imtina ettiği takdirde, ihalenin en yüksek teklifi veren ikinci şirkete verilmesi’ uygulamasını hukuka aykırı bulan Danıştay ihaleyi, iptal etti. 2003 yılında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından Ulusoy Çeşme Liman İşletmesi A.Ş’ye ihale ile verilen Çeşme Limanı İhalesi de iptal edilmiş ancak bu iptal kararı da bugüne kadar uygulanmamıştı.
Bundan sonra ne olacak?
Torba yasanın geriye dönük olarak uygulanması durumunda yukarıda sıralanan özelleştirmelerin önündeki tüm yasal engeller ortadan kaldırılmış olacak. Özelleştirmeler konusunda Bakanlar Kurulu’na mahkeme kararlarını hiçe sayma yetkisi veren yasa, “kişiye özel” düzenleme niteliği taşıdığı belirtiliyor. Yasa, açılan davalar ve alınan iptal kararlarından dolayı “mağdur” olan sermaye kesimlerini rahatlatmış olacak.
(soL – Haber Merkezi)