The Guardian gazetesinin editör yardımcısı ve köşe yazarı Simon Tisdall, “Türkiye Barışa mı Hazırlanıyor?” başlıklı yorumunda “Başbakan’dan beklenen adımların, olduğu iddia edilen İslamcı gündeminin ilerletilmesi değil, Atatürk’ün, bastırmak için çoğundan çok çaba gösterdiği, Türkiye’nin 12 milyonluk güçlü etnik Kürt azınlığının hakları ile ilgilidir” görüşünü dile getirirken Erdoğan’ın hükümetin sorunu çözmek için bir “Kürt girişimi” üzerinde çalıştığını doğrulamasının “öfkeli spekülasyonlar”ı tetiklediğini kaydetti.
Erdoğan'ın söz konusu girişiminin Abdullah Öcalan’ın “yol haritası”nı lanse etmesinden önce beklendiğini kaydeden Tisdall, Türk basınında yer alan haberlerde planın bir genel af ile geliştirilmiş siyasi, ekonomik, dil ve eğitim haklarını içereceği belirtildiğine dikkat çekti.
Erdoğan ne kadar ileri gider?
Simon Tisdall, "Erdoğan’ın, 'Kürt sorunu' konusunda bu defa kararlı gözükmesine karşın, ne kadar ileriye gitmeye hazır olduğunun henüz belli olmadığını" kaydettiği yorumunda şöyle devam etti:
“Erdoğan’ın tereddütlerinin nedeni ise, kuşkusuz ki kısmen, kendisini ve lider olduğu İslam'a dayalı Adalet ve Kalkınma Partisi’ni gizlice dini bir gündemi izlemekle suçlayan aynı muhafazakar, laik sivil ve askeri muhaliflerinden kaynaklanan sert direniştir.”
Bu çerçevede MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin sert açıklamalarına da dikkat çeken Tisdall, yorumunda şu görüşleri dile getirdi: “Darbe şebekesi ‘Ergenekon’ ile bağlantıları olduğu öne sürülen iki generalin yargılanması ve geçen yıl üniversitede türban yasağının kaldırılması konusunda devam eden iç gerilimlerin, Erdoğan’ın Kürt girişimini rayından çıkarma potansiyeli var. Keza eğer bir barış süreci kökleşirse, bunun bazı çevrelerde Atatürk’ün tek dil ve tek bayrak altındaki tek halk idealini baltaladığı gibi görülecek.”
Buna karşın Tisdall “Ancak zaman değişiyor ve katı devletçi Türklerin de değişmesi gerekecek” ifadesini kullandığı yazısında “Türkiye’yi yaratan Lozan Antlaşması’ndan 86 yıl sonra, Atatürk’ün şekil verdiği dar gömleğin gevşemesine yönelik karşı konulması zor baskılar büyüyor” görüşünü dile getirirken, Şahin Alpay'ın Today's Zaman'da yazdığı ve aşağıda yer alan satırları hatırlatıyor:
"Hiç kuşkusuz Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş döneminde benimsenen kimlik politikaları çok çelişki ve acılara neden olan bir modernite kavramını yansıtmaktadır. Günümüzde, çağın çağı ruhuyla tamamen uyumsuzdur. Türkiye'nin kimlik politikalarını, insan hakları, demokrasi ve çeşitliliğe saygı çağına uyarlamasının zamanıdır. "