Erbakan'ı nasıl bilirdiniz?

Siyaset yasağının kalkmasıyla birlikte Saadet Partisi’nde aktif siyaset yapacağı açıklanan Erbakan’ın partide üstleneceği sorumluluk netleşmedi.

soL (HABER MERKEZİ) Siyaset yasağının kalkmasıyla birlikte Saadet Partisi'ne döneceği açıklanan Erbakan, böylece 11 yıl aradan sonra, 83 yaşında tekrar siyaset sahnesine çıkıyor.

Milli Görüş Hareketi'nin lideri olan Erbakan, dini cemaatlerin ekonomik ve siyasi güç elde etmesinde, dinci gerici siyasi kadroların yetişmesinde olduğu kadar, devlet yönetimindeki sağcı kadrolaşmada da etkin rol oynadı.

Siyasi yaşamında öne çıkanlar

- 1969'da Adalet Partisi'nden milletvekili aday adaylığı Süleyman Demirel tarafından veto edildiği için, Konya'dan bağımsız aday olarak milletvekili seçilen Erbakan, 1970 yılında kurulan Milli Nizam Partisi'nin genel başkanı oldu. MNP, siyasi yaşamda daha belirleyici bir rol oynamak isteyen İskender Paşa Cemaati lideri M. Zahid Kotku'nun girişimiyle kurulduğundan, siyasetteki islami cemaatleşmenin önemli bir adımı olarak kabul edilir. - Milli Nizam Partisi, dinci gerici siyaset ve ticaretin bir araya getirildiği ilk örneği de oluşturdu. MNP'nin önder kadroları, İPA Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Pazarlama A.Ş ile NİDAŞ'ı (Nizam Neşriyat ve Dağıtım Şirketi) kurarak siyasetle ticareti birlikte yürütmeye başladılar. - MNP, "kurulu düzenin kısmen veya tamamen dini esaslara dayandırılması amacıyla faaliyette bulunmak, din derslerinin orta öğretimde mecburi hale getirilmesini savunmak ve hilafetin geri gelmesinde büyük faydalar görmek" gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. - Erbakan, 1973'de MNP kadrosuyla Milli Selamet Partisi'ni kurdu. İlk kez CHP ile kurulan koalisyon hükümeti üzerinden iktidar ortağı haline gelen Erbakan, 1974-1978 döneminde üç ayrı kaolisyon hükümetinde başbakan yardımcılığı yaptı. Birinci ve ikinci "Milliyetçi Cephe" hükümetlerinde iktidar ortaklığını kadrolaşmak ve devlet yönetiminde güç kazanmak açısından oldukça "iyi" değerlendiren MSP, bu dönemde imam-hatip ve Kuran kursları sayılarının artırılması, her köye bir cami projesi, Diyanet'in yetkilerinin genişletilerek kadrolarının on kat artırılması, hac kotalarının kaldırılması, ortaoğrenimde ahlak dersinin zorunlu hale getirilerek din görevlileri tarafından okutulması gibi uygulamalara yöneldi. Ayrıca, tatil günü olarak cumanın seçilmesi ve Osmanlı hanedanlığı üyelerinin Türk vatandaşlığına geçiş yasalarının çıkarılması için de çalışmalar yürüttü. - Dinci siyaset ve ticaretin birlikte yürütülmesi geleneği MSP ile devam etti. Milsan Sanayi AŞ, Mila AŞ, Mades AŞ ve Heka Dış Ticaret bu dönemde kuruldu. Kâğıt üzerinde parti ile ilgisi bulunmayan bu şirketler, partinin genel merkezi ile aynı binayı paylaşarak, partinin yan kuruluşu gibi çalışıyor ve partiyi finanse ediyordu. Bu dönemde benimsenen yöntemler, yıllar sonra Refah Partisi döneminde de uygulandı, Milli Görüş Hareketi, yurtiçi ve dışında etkin olan cemaatler üzerinden ve ticari ilişkilerle sağlanan gelirlerle finanse edildi. - 12 Eylül'de bir süre İzmir Uzunada'da gözaltında tutulan Erbakan,. 15 Ekim 1980'de 21 MSP yöneticisiyle birlikte 'MSP'yi illegal bir cemiyete dönüştürmek ve laikliğe aykırı davranmak ' suçlamasıyla tutuklandı. 24 Temmuz 1981'de serbest bırakıldı ve beraat etti. - 1982 Anayasası gereğince 10 yıl siyaset yapma yasağı alan Erbakan, 1987'de halk oylamasıyla tekrar siyasete döndü. 19 Temmuz 1983'te kurulan Refah Partisi'ne daha sonra genel başkan seçildi. 1991 seçimlerinde Konya'dan milletvekili oldu. - Refah Partisi 1991 erken seçimlerinden yüzde 16 oyla çıkarken, bu dönemde yaşanan Sivas Katliamı'nın Refah Partili Belediye sınırları içinde gerçekleşmesi, RP kadrolarının failleri sahiplenen açıklamalarının yanı sıra parti avukatlarının mahkeme sürecinde faillerin savunmalarını üstlenmesi hafızalara kazınmıştır. - Refah Partisi'nin 158 milletvekili ile birinci parti olduğu 1995 seçimlerinin ardından Erbakan, DYP ile kurduğu REFAHYOL hükümetinde 28 Haziran 1996'da başbakan olarak göreve başladı. - Erbakan'ın başbakanlığı sırasında dikkat çenek en önemli icraatı, Türkiye ile İsrail arasındaki Savunma İşbirliği Anlaşması (SİA)'nı imzalaması oldu. Savunma sanayi ile karşılıklı askerî eğitim ve istihbarat paylaşımı içeren anlaşma çerçevesinde, İsrail "Güvenilir Denizkızı Tatbikatı" ile "Anadolu Kartalı Hava Tatbikatı"na düzenli olarak katılıyor. İsrail savaş uçakları ayrıca Türkiye hava sahasını kullanarak Konya`daki hava üssünde gece de dahil olmak üzere eğitim uçuşları yapıyorlar. F-4 uçaklarının büyük bir bölümünün ve M-60 tanklarının modernizasyonu da İsrail tarafından gerçekleştiriliyor. Anlaşmanın maddeleri arasında ülke arasında "terörizme karşı istihbarat paylaşımı" da var. Sürecin önemli bir diğer gelişmesi, halktan "Bosna'ya yardım" adı altında toplanan paraların, Parti hesaplarına aktarıldığı ve hiç bir zaman Bosna halkına ulaştırılmadığının orataya çıktığı Mercümek davası. Dava, zamanaşımına uğrayan en önemli dolandırıcılık davalarından biri olarak da nitelendirilmekte. - 28 Şubat 1997 tarihli MGK 'da alınan kararlar ve ardından yaşanan 28 Şubat süreci , 18 Haziran 1997 'de Necmettin Erbakan'ın Başbakanlık görevinden istifa etmesine yol açarken, 21 Mayıs 1997'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, RP'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu ve RP kapatıldı. - Kurucusu olduğu Milli Görüş Hareketi'nin 2001 yılında bölünmesinden sonra Erbakan'ın da desteklediği Milli Görüş'çü kanat Recai Kutan başkanlığındaki Saadet Partisi'ni, yenilikçi kanat ise 2002 seçimleri'nde iktidara gelen AK Parti'yi kurdu. Hakkında açılan kayıp trilyon davasında, "özel belgede sahtecilik"ten suçlu bulundu fakat, aldığı hapis cezası ilerleyen yaşı ileri sürülerek, ev hapsine çevrildi, son olarak da Cumhurbaşkanı Gül tarafından affedildi.