E-devlet: Organize fişleme

Devlet kurumlarının internet siteleri üzerinden pek çok kişisel veriye ulaşılabilirken bu verilerin kötüye kullanılmasının önünde herhangi bir engel yok. Ergenekon davası ve dinleme tartışmaları sırasında kişisel bilgilerin gizliliği konusunda sıkıntı çeken devlet, 'E-devlet'te de sınıfta kaldı.

soL (HABER MERKEZİ) E-devlet uygulaması tam bir fiyaskoya dönüştü. Hiçbir ciddi güvenlik önlemi alınmadan internet ortamına açılan kişisel bilgiler pek çok sıkıntıyı da beraberinde getirdi. Kişilerin ev adreslerinden aldıkları maaşa kadar pek çok bilgiye ulaşılabilmesinin yanı sıra edinilen bu bilgilerin dolandırıcılık amaçlı kullanılabilmesi de söz konusu.

Birkaç basamakta
Birisinin kimlik numarasının bilinmesi o kişi ile ilgili neredeyse tüm verilere ulaşılmasına olanak sunuyor. Devlet kurumlarına ait birkaç sitede ardarda yapılacak aramalar sonucunda ilgili kişiye ait pek çok bilgiye ulaşılması mümkün.

Örneğin Sosyal Güvenlik Kurumu'nun ''www.sgk.gov.tr'' adresinden, kişinin sosyal güvencesinin olup olmadığı, adı, soyadı, doğum tarihi, kızlık soyadı, işe giriş tarihi, aldığı maaş ve zam oranları, kaç yıldır sigortalı olarak çalıştığı, ilgili aylar içinde kaç gün işe gittiği, ne kadar devamsızlık yaptığı, kaç değişik iş yerinde çalıştığı, prim ödeme gün sayısı, SSK sicil numarası gibi bilgilere kolayca ulaşmak mümkün.

Aynı şekilde, TC kimlik numarası kullanılarak Sosyal Sigortalar Kurumu'nun internet sitesinden anne ve baba adı ile gün ay yıl olarak doğum tarihi bilgileri elde edilebiliyor. Bu bilgiler ile de Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün internet sitesindeki kimlik numarası sorgulama sayfasından nüfus cüzdanında yer alan aile sıra no, cilt no, birey sıra no, mahalle ve köy bilgilerine de erişilebiliyor.

Sahteciliğin önü açıldı
Uzmanlar, internette yer alan belgelerin sahtecilere ciddi olanaklar sunduğunu belirtiyor. Örneğin Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü'nün sitesinden edinilen bilgilerin, sahte kimlik kartı için kullanılabileceğini belirten uzmanlar daha somut örnekler de veriyor. Anadolu Ajansı muhabirlerinin konu ile ilgili sorularını yanıtlayan Yazılım Geliştirme Uzmanı Yusuf Çakır "İnternetten elde edilen bu bilgilerle sahte nüfus cüzdanı yapılabilir. Bir bankaya telefon açıp 'kredi kartımı kaybettim adresime yeni gönderin' dediğim zaman bana sorulacak sorular belli. Adı, soyadı, annenizin kızlık soyadı, adresi vs. Bu bilgilerin hepsine ulaşabiliyorsunuz. Kötü niyetli olan bir kişi, vatandaşlık numarasını öğrendiği kişilerin tüm özel bilgilerine ulaşabilir ve illegal işlerde kullanabilir. Bu bilgilerle kredi kartı sahteceliği de dahil birçok yasa dışı iş yapılabilir" dedi.

Dinlemek çok kolay
Kişisel verilerin ve özel hayatın gizliliğinin korunması konusunda çok özensiz davranan devlet kurumları, geçtiğimiz aylarda dinleme iddiaları nedeniyle zor günler yaşamıştı. Dinleme iddialarını reddeden yetkililerin aksine, Türkiye Bilgisayar Mühendisleri ve Programcıları Derneği Başkanı Yılmaz Sönmez, cep telefonlarını dinlemenin çok kolay olduğunu iddia etti. Yaklaşık, 60-70 bin dolarlık bir teçhisat ile herkesin cep telefonlarını dinlemesinin mümkün olduğunu belirten Sönmez, devletin buna karşı önlem alması gerektiğini belirtmişti.

Hangi kurumlar dinleyebilir?
Yasa dışı olarak çok kolay olduğu belirtilen telefon dinlemelerinin bazı kurumlar tarafından yasal olarak yapıldığı biliniyor. Yasal olarak "önleyici istihbarat yetkisi" bulunan MİT ile Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanlığı'nın dinleme yapma yetkisi var. Ancak kimi devlet kurumlarının da bu yasal sınırların dışına çıktığı biliniyor. Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı 2006 yılında Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi'nden, Türkiye'deki tüm GSM numaraları ile Türk Telekom'a kayıtlı sabit hat telefonlarının üç ay boyunca "detaylı sorgulamasını" yapmak için karar çıkartmıştı. Ancak, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı'nın itirazı üzerine bu dinleme iki buçuk ay sonunda durdurulmuştu. İtirazın gerekçesi de Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nın böyle bir yetkisinin olmamasıydı.