Hürriyet Gazetesi'nden Aysel Alp'in haberine göre Büyükşehir Kanun Tasarısı, İstanbul Şişli’den sonra dün akşam da Ankara'nın en büyük üçüncü ilçesi olan Yenimahalle'yi vurdu. TBMM Genel Kurulu’nda yapılan görüşmelerde İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, Yenimahalle Belediyesi’ne bağlı bazı mahallelerin Etimesgut ve Çankaya Belediyeleri’ne bağlanmasına ilişkin önerge verdi.
TBMM Genel Kurulu'nda Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK'larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı görüşüldü. Gece yarısına kadar devam eden görüşmeler iktidar partisi ile muhalefet partileri arasında sert tartışmalara sahne oldu.
Temel Kanun olarak iki bölüm halinde görüşülen tasarıyla Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van büyükşehir olacak.
Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin, Sakarya ve Samsun büyükşehir belediyelerinin sınırları, il mülki sınırı olarak belirlenecek.
Bu illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği sona erecek. Köyler mahalle olacak. Belediyeler ise belde ismiyle, tek mahalle olarak, bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılacak.
Bu illerin, bucak teşkilatları kaldırılacak. İl özel idarelerinin tüzel kişiliği ile İstanbul ve Kocaeli'ndeki köylerin tüzel kişiliği sona erecek.
Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri Şişli'den ayrıldı
İstanbul Şişli'nin Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri’nin Sarıyer'e bağlanmasına ilişkin hüküm de dün kabul edilen bölüm içinde yer aldı.
Yine İstanbul Arnavutköy ilçesine bağlı Nakkaş ve Bahşayış Mahalleleri ile Büyükçekmece İlçesine bağlı Muratbey Mahallesi, Çatalca Belediyesine katılacak.
Yenimahalle Önergesi İdris Naim Şahin'den geldi
Tasarı üzerindeki görüşmelerde, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin imzasıyla Ankara'nın Yenimahalle ilçesindeki bazı mahallelerinin Çankaya ve Etimesgut ilçelerine bağlanmasına ilişkin önerge verildi.
CHP Ankara Milletvekili Levent Gök, önergenin bir gece yarısı operasyonu olduğunu savunarak, “Yenimahalle ilçesi paramparça edilmektedir. Hangi hakla bölüyorsunuz? Saygısız bu tutumu kınıyorum. Yazıklar olsun size. Yenimahalleliler sizi biber gazı ile kovalayacaklar. Siz kimsiniz? Kime sordunuz bunu? Haddinizi biliniz. Bu önergenin sorumluluğunu hepinizin burnundan fitil fitil getireceğiz” dedi.
Gök'ün konuşmasının ardından Ak Parti'li ve CHP'li milletvekilleri arasında tartışma çıktı. Tartışmanın büyümesi üzerine TBMM Başkanvekili Sadık Yakut, oturuma ara verdi. Tartışma arada da devam etti.
Gerekçeyi Salih Kapusuz açıkladı
Aranın ardından söz alan AK Parti Ankara Milletvekili Salih Kapusuz, Yenimahalle'nin, fiziki olarak birbiri ile irtibatı olmayan iki bölgeden oluştuğunu, önergeyle bu durumun ortadan kaldırıldığını söyledi. Kapusuz, Yenimahalle'deki bazı mahallelerin bağlanacağı ilçenin birinin CHP'li belediyenin bulunduğu Çankaya diğerinin MHP'li belediyenin bulunduğu Etimesgut olduğunu vurguladı.
İşte o mahalleler
Konuşmaların ardından Yenimahalle ilçesine ilişkin önerge kabul edildi. Buna göre, Yenimahalle ilçesine bağlı Dodurga ve Alacaatlı Mahallelerinin çevre yolu dışında kalan kısımları Şehitali Mahallesi ile birleşecek. Şehitali, Aşağıyurtçu, Yukarıyurtçu, Ballıkuyumcu ve Fevziye Mahalleleri Etimesgut'a bağlanacak.
Yenimahalle'nin Dodurga ve Alacaatlı mahallelerinin çevre yolu içinde kalan kısmı ile Çayyolu, Ahmet Taner Kışlalı, Ümit, Koru, Konutkent ve Yaşamkent Mahalleleri Çankaya'ya katılacak.
669 bin nüfusuyla Yenimahalle, Keçiören ve Çankaya'dan sonra Ankara'nın en büyük üçüncü ilçesi. Ancak bu bölünmenin ardından sıralama değişmiş olacak.
12 ile yeni ilçe
Büyükşehir Kanun Tasarısı ile 12 ilde yeni ilçeler kurulacak. Buna göre Aydın'da Efeler Balıkesir'de Karesi ve Altıeylül Denizli'de Merkezefendi Hatay'da Antakya, Defne ve Arsuz Manisa'da Şehzadeler ve Yunusemre Kahramanmaraş'ta Dulkadiroğlu ve Önikişubat Mardin'de Artuklu Muğla'da Menteşe ve Seydikemer Tekirdağ'da Süleymanpaşa, Kapaklı ve Ergene Trabzon'da Ortahisar Şanlıurfa'da Eyyübiye, Haliliye ve Karaköprü Van'da Tuşba ve İpekyolu ilçeleri kurulacak.
Üç parti tek konuda anlaştı: 3 belde ilçe olacak
MHP ve CHP’nin hükümetle anlaştığı tek konu ise Hatay ve Zonguldak’taki bazı beldelerin ilçe yapılması oldu. Buna göre verilen ortak önergeyle Hatay'ın Payas Zonguldak'ın Kilimli ve Kozlu beldeleri ilçe olacak.
Denizli'nin Akköy ilçesinin ismi ‘Pamukkale’ olarak değişecek.
1500 belde belediyesi köy olacak 23 yeni ilçe kurulacak
Hükümet adına konuşan İçişleri Bakanı İdres Naim Şahin, tasarıyla nüfusu 750 binin üzerinde olan illerin belediyelerinin, sınırları il mülki sınırları olmak üzere, büyükşehir belediyesine dönüştürüleceğini söyledi. 14 büyükşehir belediyesinin sınırlarının il mülki sınırı haline getirileceğini belirten Şahin, büyükşehirlerdeki 29 il özel idaresinin, bin 582 belde belediyesinin ve 16 bin 82 köyün tüzel kişiliğinin sona ereceğini kaydetti.
Büyükşehire dönüştürülecek illerde 23 yeni ilçe kurulacağını bildiren Şahin, “Büyükşehir sınırlarındaki beldeler, mahalleleri ile beraber, köyler ise mahalle olarak ilçe belediyelerine katılmaktadırlar. 52 ilde tüzel kişiliği sona erdirilen belde belediyeleri ise köye dönüştürülmektedir” dedi.
Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Belediye Gelirleri Kanunu'nca alınması gereken vergi, harç ve katılım paylarının 5 yıl süreyle alınmayacağını belirten Şahin, şöyle devam etti:
“Yine bu köylerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret 5 yıl süreyle en düşük tarifenin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde belirlenecektir. Köy iken mahalleye dönüşen yerleşim yerlerinin altyapı hizmetleri için belediye ve bağlı idarelere yatırım bütçelerinin yüzde 10'ununu 10 yıl süreyle ayırma zorunluluğu getirilmektedir. Tüzel kişiliği kaldırılarak köye dönüşen belediyelerden, bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar nüfusunu 2 binin üzerine çıkaranların tüzel kişiliği devam edecektir.”
İlk seçimde yürürlüğe girecek
Kanun genel itibariyle ilk mahalli seçimlerde yürürlüğe gireceğini belirten Bakan Şahin, mevcut köy ve belde belediyeleri ile il ve ilçe belediye statülerinin ilk mahalli idareler seçimine kadar devam edeceğini vurguladı.
Riskli binaları büyükşehir yıkacak
Şahin, tasarı ile afet riski taşıyan veya can ya da mal güvenliği açısından tehlike oluşturan binaları tahliye etme ve yıkma görevinin büyükşehir ilçe belediyelerine verildiğine dikkat çekti.
"Komşunla birleş, kapanmaktan kurtul"
Birinci bölüm üzerinde soruları yanıtlayan İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin, ‘kanunun yayım tarihi itibariyle komşu köy ya da belde ile birleşmek suretiyle nüfusu 2 bini bulan belediyelerin kapatılmasının söz konusu olmayacağını ifade etti.
Şahin, büyükşehir belediyesinin nüfus ölçüsünün 750 bin olduğunu, bu nüfusun oluşmadığı yerlerde büyükşehir belediyesi yapılanmasına gidilmeyeceğini vurguladı.