Barzani Erdoğan'dan 'garantörlük' talep etti

Önceki hafta Ankara'ya gelerek üst düzeyde temaslarda bulunan Mesut Barzani'yle yapılan görüşmelerin ayrıntıları basına yansıdı. Türkiye ile Barzani yönetimi arasındaki pazarlık, Türkiye'nin Kuzey Irak'a "garantörlük" yapmasından, olası bir Suriye müdahalesinde Kuzey Irak'ın kullanılmasına kadar uzanıyor.

Kurban bayramı öncesinde Ankara'ya gelerek Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'la görüşen ırak Bölgesel Kürt Yönetimi Mesut Barzani'yle yapılan görüşmelerin ayrıntıları basına yansımaya başladı. Kandil'e yönelik sınır ötesi operasyon tartışmalarının hız kazandığı son aylarda Bölgesel Kürt Yönetimi temsilcileriyle çok sayıda görüşme yapıldığı ve Barzani yönetimine sınır ötesi operasyona destek vermekten, üs talebine kadar bir dizi öneri götürüldüğü haberleri basında yer almıştı. Ancak son ziyaretten sonra basına yansıyanlar, daha önce çıkan haberlere kıyasla bir hayli ayrıntılı ve bölgedeki yeni uluslararası konjonktüre ilişkin de oldukça önemli başlıklar içeriyor.

Barzani Türkiye'den garantörlük istedi iddiası
Barzani'nin Türkiye'deki temaslarında neler konuşulduğu hakkında Aksiyon dergisinde ayrıntılı bir haber yapan Haşim Söylemez, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi Başkanı'nın Türkiye'den "garantörlük" istediğini iddia etti. Ana akım medyada fazla yer bulmamasına karşın hayli önemli olan bu talebe Türk tarafının "garantörlük" demek yerine "ikili ilişkiler ve karşılık yardımlar" çerçevesinde "dostluğu geliştirmek" demeyi tercih ettiği aktarılıyor. Ancak Barzani'nin dile getirdiği diğer talepler, PKK'yle ilgili başlıklarda Türkiye'nin istediklerini yaptığı takdirde Barzani yönetimini fiilen himaye edeceğini düşündürüyor.

Örneğin Türkiye'nin Suriye'ye yönelik olası bir askeri müdahalede bulunması halinde Kuzey Irak topraklarının kullanılacağı, bunun bizzat Barzani tarafından talep edildiği dile getiriliyor. Barzani'nin Suriye müdahalesi için Kuzey Irak topraklarının kullanılmasını istemesinin "Esad yönetimi devrildikten sonra Kürt bölgesine yönelik baskının artacak olması" ile ilişkili olduğu belirtiliyor. Esad yanlılarının kendi topraklarına gelmesini istemeyen Barzani'nin Türkiye'den olası bir askeri operasyon için Kuzey Irak'ı kullanarak, bir anlamda kendi yönetimini himaye etmesini talep ettiği ifade ediliyor.

Ekonomik ve siyasi başlıklarda da dile getirilen talepler, Barzani'nin Türkiye'den "garantörlük" istemesiyle tutarlı bir çerçeveye oturmakta. Barzani'nin Kuzey Irak'ta henüz çıkarılmamış doğalgaz rezervlerinin işletilmesi konusunda Türk şirketlerinden yardım istediği, bu doğalgazı Türkiye'ye ucuza satmak istediğini aktaran Söylemez, ikili görüşmelerde henüz açılmamış petrol sahalarının da Türk şirketleri tarafından devreye sokulmasını istediklerini söylediğini belirtiyor. Bu çerçevede Türk Petrolleri Arama Ortaklığı'nın araştırmalara başlayacağı da aktarılan veriler arasında.

Barzani'nin Kuzey Irak'ın elektrik ihtiyacı için kurulacak enerji santrallerinin de Türk şirketleri tarafından inşa edilmesini istediği aktarılıyor. Bölgesel Kürt Yönetimi'nin ayrıca Türkiye'den eğitim alanındaki işbirliğini geliştirme talebinde bulunduğu, bu kapsamda Kürt yönetimi bünyesinden öğrencilere Türkiye'de özel kontenjan ayrılmasını istediği ifade ediliyor.

Ayrıca Türkiye'nin Bölgesel Kürt Yönetimi'ne istihbarat alanında eğitim vereceği, peşmerge ve Kürt Yönetimi'ne bağlı polis birliklerinin de çeşitli alanlarda Türkiye tarafından eğitileceği ileri sürülüyor.

Sınır ötesi operasyon vaatleri
PKK'ye karşı yapılacak sınır ötesi operasyonun karadan ve kalıcı olması halinde peşmerge güçlerinin operasyon alanlarını boşaltacağını, ancak PKK'ye karşı savaşmayacağını ifade ettiği iddia edilen Barzani'nin Kandil civarındaki yerleşimlerin boşaltılması konusunda Türkiye'den yardım talep ettiği de belirtiliyor. Türkiye'ye istihbarat paylaşımı ve PKK'nin lojistik desteklerinin kesilmesi konusunda yardımcı olacağını vaat eden Barzani'nin, Erdoğan'dan "Kürt açılımı"nın sürdürülmesini istediği de dile getiriliyor.

TSK'nın Kuzey Irak'ta üs kurmasına sıcak baktığı belirtilen Mesut Barzani'nin, süresi ve sınırları belli olmak kaydıyla, Süleymaniye, Zaho ve Dohuk gibi kentlerde TSK'ya yer verilebileceğini söylediği iddia edildi.

Barzani'nin ayrıca Kuzey Irak'ta bulunan üst düzey PKK yöneticisi 100 kadar isim sıraladığı ve ilk etapta bu isimlerden birkaçının Türkiye'ye teslim edilebileceğini ifade ettiği öne sürüldü. Sayıları 4 bini geçen eski PKK'linin de Türkiye'ye dönmek istediklerini belirten Barzani'nin, Kuzey Irak'ta yaşayan 100 kadar eski PKK yöneticisinin Türkiye'ye dönmesine ve istedikleri takdirde siyaset yapmalarına izin verilmesini talep ettiği aktarılıyor. Barzani'nin aralarında Nizamettin Taş, Halil Ataç ve Osman Öcalan gibi isimlerin de bulunduğu bu kişilere yönelik cezaların kaldırılmasını istediği ifade ediliyor. Hiçbir zaman dağa çıkmamış Yaşar Kaya gibi isimlerin de Türkiye'ye iade edilebileceği belirtilirken, Erdoğan'ın Barzani'ye bu konuda bir çalışma başlatılacağını taahhüt ettiği iddia ediliyor.